Astronomen

Wie was William Lassell?

Vandaag is het de geboortedag van de Engelse bierbrouwer en amateurastronoom William Lassell.

William Lassell (1799 – 1880)
William Lassell (1799 – 1880)

William Lassell – zijn vroege jaren

William Lassell werd op 18 juni 1799 geboren in Bolton, Lancashire in het Verenigd Koninkrijk. Hij volgde zijn opleiding aan de Rochdale Academy. Hij ging als leerling werken bij een koopman in Liverpool en werd later bierbrouwer en amateurastronoom. Hij bouwde voor zichzelf een sterrenwacht in West Derby, een voorstad van Liverpool. Die sterrenwacht was voorzien van een 610 mm reflector waarmee hij pionierde met een equatoriale opstelling zodat hij objecten eenvoudig kon volgen. Omstreeks 1854 verhuisde hij deze sterrenwacht naar Bradstone.

De manen van Saturnus, Uranus en Neptunus

Al in 1846 ontdekte William Lassell Triton, de grootste maan van Neptunus. Dat was 17 dagen na de ontdekking van Neptunus zelf door de Duitse astronoom Johann Gottfried Galle. Twee jaar later ontdekte hij onafhankelijk ook Hyperion, een maan van Saturnus. Op 24 oktober 1851 ontdekte hij op een nacht zowel Ariël als de iets grotere Umbriël. Beiden zijn manen van Uranus.

Ofschoon William Herschel, die in 1787 de twee grootste manen van Uranus, Titania en Oberon ontdekte, beweerde vier extra menen te hebben waargenomen is dit nooit bevestig en die vier objecten worden nu als vals positieve waarnemingen beschouwd.

Alle manen van Uranus zijn vernoemd naar personages uit de werken van William Shakespeare of Alexander Pope’s The Rape of the Lock. De namen van alle vier de satellieten van Uranus die toen bekend waren werden in 1852 op verzoek van Lassell door Herschel gegeven. Ariël is vernoemd naar een leidende sylph in The Rape of the Lock. Het is ook de naam van de geest die Prospero diende in The Tempest van Shakespeare.

De manen van Uranus

Uranus heeft 27 bekende natuurlijke satellieten waarvan Ariël, Umbriël, Miranda, Titania en Oberon de vijf grootste zijn. Het manenstelsel van Uranus is het minst massieve onder de reuzenplaneten en men denkt dat de gecombineerde massa van de vijf grootste manen van Uranus kleiner is dan de helft van de massa van Triton, de grootste maan van Neptunus. Onder de manen van Uranus heft Ariël het jongste oppervlak met de minste inslagkraters en heeft Umbriël het oudste oppervlak.

In total, Uranus has 27 known natural satellites and along with Ariel and Umbriel, Miranda, Titania, and Oberon belong to the five main satellites. The Uranian satellite system is the least massive among those of the giant planets and it is believed that the combined mass of Uranus’ five major satellites would be less than half that of Triton, the largest moon of Neptune, alone. Among the Uranian satellites, Ariel appears to have the youngest surface with the fewest impact craters and Umbriel’s the oldest.

Latere jaren

Toen de Engelse koningin Victoria in 1851 een bezoek bracht aan Liverpool was Lassell de enige persoonlijkheid waarnaar ze specifiek had gevraagd om te ontmoeten. In 1855 bouwde Lassell een 120 cm telescoop die hij op Malta installeerde vanwege de betere waarneemomstandigheden. In 1849 kreeg hij de Gold Medal van de Royal Astronomical Society. In 1858 werd hij beloond met de Royal Medal van de Royal Society. Van 1870 tot 1872 was hij resident van de Royal Astronomical Society. In 1849 werd hij gekozen als Hononair Lid van de Royal Society van Edinburgh.

William Lassell stierf op 5 oktober 1880 in Maidenhead op 81-jarige leeftijd. Na zijn dood liet hij een fortuin na van 80.000 Engelse ponden (komt tegenwoordig overeen met ongeveer 8.000.000 Engelse ponden). Zijn telescoop werd aan het Royal Observatory in Greenwich geschonken.

Eerste publicatie: 18 juni 2022