Zubeneschamali – Beta Librae
Zubeneschamali – Beta Librae – is de helderste ster van het sterrenbeeld Libra – Weegschaal. De ster is net een beetje helderder dan de andere heldere ster in de Weegschaal: Zubenelgenubi. In het bekende Burnham’s Celestial Handbook wordt gezegd dat de ster een groene kleur heeft. Dat wordt soms bevestigd maar net zo vaak ook niet. Zou de ster echt een groene kleur hebben dan is het de enige groene ster die we kennen.
Op zoek naar Zubeneschamali
Het sterrenbeeld Weegschaal komt voor ons niet heel erg ver boven de horizon uit. Libra – de Weegschaal is het beste in de zomermaanden te bestuderen als het sterrenbeeld op zijn hoogst boven de zuidelijke horizon staat. Zubeneschamali staat ongeveer twee vuistbreedtes en noordwesten van de heldere rode ster Antares van het sterrenbeeld Schorpioen – Scorpius. Hou je vuist op armlengte voor ongeveer de juiste maat.
Zubeneschamali is een beetje helderder dan Zubenalgenubi. Maar Zubenalgenubi heeft de aanduiding alpha Librae gekregen. Waarom is de helderste ster niet de alpha ster van het sterrenbeeld? Dat heeft mogelijk te maken met het feit dat Zubenelgenubi zich op de ecliptica bevindt – dit is het pad dat de Zon volgt voor langs de achtergrondsterren aan de sterrenhemel.
Als de ster voor jou geen groene kleur heeft neem je er eens een verrekijker bij en laat ook je vrienden eens naar de ster kijken. Je zal zien dat mensen de kleur van de ster verschillend beoordelen.
Zubeneschamali is de noordelijke schaar van de schorpioen van het sterrenbeeld Scorpius.
Geschiedenis en mythologie van Zubenelschamali
Zubeneschamali en Zubenelgenubi zijn beiden Arabische namen en ze betekenen “de noordelijke schaar van de schorpioen” respectievelijk “de zuidelijke schaar van de schorpioen”. In het oude Babylonië van vele duizenden jaren geleden behoorden deze twee sterren tot het sterrenbeeld Scorpius en vormden ze de uitgestrekte scharen van het beest.
De oude Grieken en Romeinen trokken de grenzen van de sterrenbeelden wat anders om het sterrenbeeld Libra – Weegschaal te maken. Meer dan 2000 jaar geleden bevond de Zon zich tijdens de herfstequinox in het gedeelte van de sterrenhemel en Libra symboliseert de gelijke lengte van dag en nacht tijdens de equinox. Tegenwoordig bevindt de Zon zich tijdens de herfstequinox in het sterrenbeeld Virgo – Maagd. De herfstequinox valt jaarlijks op of rond 22 september.
In de Griekse mythologie was het sterrenbeeld Maagd Astrea, de godin van de gerechtigheid die Libra in haar handen hield om zo gerechtigheid te bepalen. Men neemt aan dat de Romeinen Libra associeerden met Augustus, de brenger van het goddelijke oordeel.
Zubeneschamali in de wetenschap
Wetenschappers hebben bepaald dat de ster een absolute helderheid heeft die veel groter is dan die van Zubenelgenubi. De sterren zijn aan de sterrenhemel ongeveer even helder maar er is een groot verschil in afstand tot de Aarde. Zubenelgenubi bevindt zich op een afstand van ongeveer 77 lichtjaar maar de afstand van Zubeneschamali bedraagt ongeveer 160 lichtjaar. De Intrinsieke helderheid van Zubeneschamali is ongeveer 5 maal die van Zubenelgenubi en 130 maal die van de Zon.
De Zon beweegt zich van ongeveer 1 november tot ongeveer 22 november voorlangs de sterren van Libra.
Meer over de Zubeneschamali, Zubenelgenubi en de sterren van Libra.
Eerste publicatie: 21 juni 2017
