Dajiangjunbei – Phi Persei
Phi Persei is een ster met een schijnbare helderheid van magnitude 5,06 die ongeveer 720 lichtjaar van de Aarde is verwijderd in de richting van het sterrenbeeld Perseus.
Stersysteem
Phi Persei is een spectroscopische dubbelster bestaand euit een blauwe hoofdreeksster van spectraalklasse B2 en een hete subdwerg. De twee sterren hebben een omlooptijd van ongeveer 217 dagen. Phi Persei is een zogenaamde “runaway-ster”en door zijn ruimtesnelheid terug te extrapoleren met de gemodelleerde leeftijd van het systeem (± 57 miljoen jaar) bevindt hij zich in de Alpha Persei sterrenhoop.
De primaire ster roteert snel met een geprojecteerde equatoriale snelheid van 440 km/s. door zijn snelle rotatie heeft de primaire ster een polaire straal van ongeveer 5,5 keer die van de Zon en een equatoriale straal van ongeveer 8,0 keer die van de Zon. Met een effectieve temperatuur van bijna 30.000 Kelvin heeft de ster een bolometrische lichtkracht die bijna 15.000 keer hoger is dan die van de Zon. De snel roterende ster is omgeven door een circumstellaire schijf. De dubbelsterbaan, de rotatie van de primaire ster en de schijf zijn vrijwel van opzij te zien. Er zijn geen eclipsen, maar modellen va het systeem laten zien dat de schijf de primaire ster aanzienlijk verduistert. De primair ester is gevormd als een 3,8 zonsmassa zware ster en heeft materiaal van zijn begeleider opgenomen.
De secundair ester is ook een klasse O-subdwergster, heter dan de primair ester maar kleiner en minder zwaar. Er wordt verondersteld dat het de kern is van een ster met ene massa van 7 zonsmassa waarvan de buitenste lagen zijn verwijderd toen de ster zich van de hoofdreeks verwijderde. Zijn lichtsterkte is hoger dan verwacht voor een normale 1,2 zonsmassa zware heliumster, wat suggereert dat hij mogelijk is geëvolueerd tot een heliumschilbrander. Hoewel de subdwergster een bolometrische lichtsterkte heeft die ongeveer de helft is van die van de primaire ster zendt hij het grootste deel van zijn straling uit als ultraviolet, met een helderheid die slechts ongeveer 3% is van die van de primaire ster op zichtbare golflengtes.
Phi Persei is een variabele ster met zowel snelle als langdurige variatie sin helderheid en spectrum. Variaties vinden plaats op een dagelijkse tijdschaal, wat mogelijk verband houdt met d erotatie van de primaire ster. Variaties die afkomstig zijn van de secundaire ster zijn moeilijk te detecteren vanwege de relatief zwakke helderheid.
Langzamere variaties, waaronder diepe vervagingen, worden ook waargenomen. Sommige van de variaties kunnen overeenkomen met de omlooptijd, mogelijk verduisteringen van gasstromen of hotspots, maar de incidentele diepe vervagingen komen niet overeen met een specifieke omloopfase. De variaties worden geclassificeerd als een Gamma Cassiopeiae-variabele. Dit zijn sterren met uitbarstingen en onregelmatige vervagingen.
Naamgeving
De ster draagt de Bayer-aanduiding Phi Persei. Flamsteed volgde Ptolemeus en plaatste de ster in Andromedae en noemde haar 54 Andromedae. Volgens de officiële IAU-grenzen behoort de ster echter toe tot Perseus.
In het Chinees betekent 天大將軍 (Tiān Dà Jiāng Jūn), de Grote Generaal van de Hemel en verwijst naar een asterisme bestaande uit Phi Persei, Gamma Andromedae, 51 Andromedae, 49 Andromedae, Xi Andromedae, Nu Andromedae, Tau Andromedae, 56 Andromedae, Bèta Trianguli, gamma Trianguli en Delta Trianguli. De Chinese naam voor Phi Persei zelf is dan ook de Tweede Ster van de Grote General van de Hemel.
Op 25 augustus 2025 kreeg Phi Persei door de Working Group on Star Names officieel de naam Dajiangjunbei toegekend. De naam betekent de noordelijke ster van Dajiangjun.
Phi Persei – Dajiangjunbei
| Sterrenbeeld | Perseus |
| Namen en aanduidingen | Phi Persei, Dajiangjunbei, 54 Andromedae, HD 10516 |
| Schijnbare helderheid (magnitude) | 4,06 |
| Absolute helderheid (magnitude) | -3,11 |
| Spectraaltype | B2Vep + sdO |
| Variable type | Gamma Cassiopeiae |
| Radiale snelheid (km/s) | 0,80 |
| Afstand (lichtjaar – parsec) | 720 – 220 |
| Baan | |
| Periode (dagen) | 126,67 |
| Inclinatie (°) | 77,6 |
| Phi Persei A | |
| Massa (zon=1) | 9,6 |
| Straal (zon=1) | 5,5 – 8,0 |
| Lichtsterkte (zon=1) | 14.454 |
| Temperatuur (Kelvin) | 29.300 |
| Rotatiesnelheid (km/s) | 440 |
| Phi Persei B | |
| Massa (zon=1) | 1,14 |
| Straal (zon=1) | 1,3 |
| Lichtsterkte (zon=1) | 6310 |
| Temperatuur (Kelvin) | 53.000 |
| Leeftijd (miljoen jaar) | 57 |
Eerste publicatie: 14 september 2025
Bron: IAU, Wikipedia, All Skies Encyclopedia
