Waarnemen

Van de Grote Beer naar de Poolster en de Kleine Beer

Je zoektocht aan de sterrenhemel moet ergens beginnen. Voor veel mensen is de steelpan van het sterrenbeeld Grote Beer – Ursa Major het eerste herkenningspunt.

De steelpan van de Grote Beer kan gebruikt worden om veel andere sterrenbeelden te vinden. Deze maand gebruiken we de Grote Beer om de Poolster en het sterrenbeeld Kleine Beer te vinden. In april staat de steelpan van de Grote Beer gedurende de avonduren heel hoog in het noorden. De steelpan staat richting noorden op zijn kop.

Zoek de twee buitenste sterren van de kom van de steelpan op. Deze twee sterren, ze heten Dubhe en Merak, wijzen altijd de weg naar de Poolster. Verleng de afstand tussen Dubhe en Merak ongeveer 5 maal om bij de Poolster te komen. Heb je de Poolster gevonden dan heb je ook de kleine steelpan van de Kleine Beer gevonden.

De Poolster, ook Polaris genoemd, is een speciale ster omdat ze zich altijd op dezelfde plaats aan de hemel bevindt. Het is de ster waar de hele sterrenhemel omheen lijkt te draaien. Dat komt omdat de Poolster zich ongeveer in het verlengde van de as van de Aarde bevindt.

Veel mensen denken bij de Poolster aan een erg heldere ster maar helaas, dat is niet zo. Dat geldt overigens ook voor de andere sterren van de Kleine Beer. Het zijn allemaal sterren die alleen zichtbaar zijn bij een heldere maanloze nacht. Woon je in een lichtvervuilde omgeving dan zijn ze al heel lastig te zien.

De Poolster vormt het einde van de steel van het kleine steelpannetje van de Kleine Beer.

De Grote Beer is meestal gemakkelijk te vinden. De sterren zijn helder en de vorm van de steelpan is goed te verkennen. De Kleine Beer is al een stuk lastiger te vinden want de sterren zijn veel minder helder en de vorm van de steelpan is ook veel minder duidelijk.

Onderstaande sterrenkaart laat zien hoe je de Poolster en de Kleine Beer kan vinden uitgaande van de Grote Beer. De kaart is gemaakt voor 15 april 23 uur.

De Grote Beer als wegwijzer
Wegwijs aan de sterrenhemel: de Grote Beer als wegwijzer naar de Poolster en de Kleine Beer (credit: Kuuke’s Sterrenbeelden)

Eerste publicatie: 3 april 2016
Laatste bewerking: 3 april 2016