Deepsky

Messier 58 – NGC 4579

Messier 58 is een balkspiraalstelsel op een afstand van ongeveer 62,5 miljoen lichtjaar van de Aarde in de richting van het sterrenbeeld Maagd – Virgo. Het sterrenstelsel heeft een schijnbare helderheid van magnitude 10,5 en staat als NGC 4579 in de New General Catalogue.

Messier 58 maakt deel uit van de Virgo cluster, gelegen in een gebied met veel sterrenstelsels kan het een uitdaging zijn om Messier 58 te vinden.

Het sterrenstelsel kan worden gevonden langs de denkbeeldige lijn van Epsilon Virginis – Vindemiatrix naar Bèta Leonis – Denebola. Ongeveer 4,5° ten westen en een beetje ten noorden van Vindemiatrix bevindt zich ook het elliptische sterrenstelsel Messier 60. Messier 59, een ander helder elliptisch sterrenstelsel ligt wat verder naar het westen.

Ondanks de afstand is Messier 58 met een grote verrekijker te zien. Met kleine telescopen, die alleen het heldere centrum van het sterrenstelsel onthullen, lijkt Messier 58 op elliptische sterrenstelsels in de Virgocluster. Telescopen van 10 cm en groter tonen de halo van het sterrenstelsel, terwijl telescopen van 20 cm en groter een vleugje van de balk van het sterrenstelsel laten zien. De beste tijd van het jaar om Messier 58 waar te nemen is gedurende de lentemaanden maart april en mei.

Messier 58 in Virgo
Messier 58 in Virgo. Door Ngc1535Eigen werk, CC BY-SA 4.0, Koppeling

Messier 58 is het verste Messier-object en een van de helderste leden van de Virgocluster. Het is een zogenaamd bloedarm sterrenstelsel, dat wil zeggen een spiraalstelsel met een laag contrast tussen de schijf en de spiraalarmen, zeer weinig neutraal waterstofgas, minder H II-gebieden en een lage stervormingsactiviteit. Het gebrek aan waterstof wordt vermoedelijk veroorzaakt door interacties met het Virgo-intraclustermedium (ICM), het oververhitte plasma in het centrum van de Virgocluster. De extreem hoge temperaturen worden veroorzaakt door zwaartekrachtsenergie die vrijkomt in de cluster.

De actieve kern van Messier 58 heeft een lage lichtkracht. De kern van het sterrenstelsel vertoont mogelijk enige stervormingsactiviteit en zou een superzwaar zwart gat bevatten met ene geschatte massa van ongeveer 70 miljoen zonsmassa.

Messier 58 is een van de zeldzame sterrenstelsels met een ultracompacte kernring (UNCR), die bestaat uit meerdere stervormingsgebieden binnen een zeer smalle ring rond de kern van het sterrenstelsel.

In Messier 58 zijn twee supernova’s gedetecteerd. SN 1998A, een type II supernova met een visuele helderheid van magnitude 13,5 werd op 18 januari 1988 gevonden. SN 1989M, een type I supernova, werd op 28 juni 1989 voor het eerst waargenomen. Deze supernova haalde een maximale helderheid van magnitude 12,2.

De locatie van Messier 58 - NGC 4579 in het sterrenbeeld Virgo - Maagd
De locatie van Messier 58 – NGC 4579 in het sterrenbeeld Virgo – Maagd. Credit: Kuuke’s Sterrenbeelden/KStars

Messier 58 bevindt zich in de buurt van een paar interagerende sterrenstelsels, NGC 4567 en NGC 4568, ook bekend als de Vlinderstelsels. De twee spiraalstelsels, eveneens lid van de Virgocluster, bevinden zich slechts ongeveer 30 boogminuten ten zuidwesten van Messier 58.

Het sterrenstelsels werd op 15 april 1779 door Charles Messier voor het eerst gezien en vervolgens als nummer 59 opgenomen in zijn catalogus. Het was het eerste balkspiraalstelsel dat aan Messiers lijst werd toegevoegd. Messier ontdekte het samen met twee elliptische sterrenstelsels die zich in hetzelfde gebied bevinden: Messier 59 en Messier 60. Hij beschreef Messier 58 als een “zeer zwakke nevel ontdekt in Virgo, bijna op de parallel als epsilon [Virginis], 3e magnitude. Het minste licht dat de micrometerdraden verlicht, doet hem verdwijnen. M. Messier vermeldde het op de kaart van de komeet uit 1779, die zich bevindt in het jaarboek van de Academie.”

John Herschel catalogiseerde het object als h 1368 en beschreef het als “erg helder, onregelmatig rond; geleidelijk helderder richting het midden; een heldere ster gaat 1’2 veld vooraf”. Hij voegde het later als GC 3121 toe aan de General Catalogue.

Messier 58 was een van de 14 “spiraalnevels” die door Lord Rosse vóór 1850 werden beschreven.

Messier 58 – NGC 4579

Type objectBalkspiraalvormig sterrenstelsel
KlasseSAB(rs)b
SterrenbeeldVirgo – Maagd
Namen en aanduidingenMessier 58
NGC 4579
Afstand (miljoen lichtjaar – megaparsec)62 – 19,1
Aantal sterren (miljard)400
Schijnbare helderheid (magnitude)10,5
Schijnbare grootte (boogminuten)5,9 * 4,7
Straal (lichtjaar)58.000
Heliocale radiale snelheid (km/s)1517

Eerste publicatie: 31 juli 2025
Bron: Wkipedia, constellation-guide & vele anderen