Messier 88 – NGC 4501

Messier 88 is een spiraalstelsel op een afstand van ongeveer 47 miljoen lichtjaar in de richting van het sterrenbeeld Coma Berenices – Haar van Berenice. Het sterrenstelsel heeft een schijnbare helderheid van magnitude 10,4 en het maakt deel uit van de Virgocluster van sterrenstelsels. Het sterrenstelsel heeft een grootte van 6,9 * 3,7 boogminuten aan de hemel en dat komt overeen met een doorsnede van 105.000 lichtjaar. Messier 88 is als NGC 4501 opgenomen in de New General Catalogue.

Vanuit de Aarde zien we het sterrenstelsel onder een hoek van ongeveer 30° en het lijkt daarmee enigszins op het Andromedastelsel. Het is een populair doelwit voor kleinere telescopen.

Onder goed waarneemomstandigheden is het stelsel zichtbaar in een 10 * 50 verrekijker. Kleine telescopen tonen een langgerekte, nevelige vlek licht met een helderder centrum, middelgrote telescopen tonen een goed gedefinieerde kern. Het sterrenstelsel kan het beste bekeken worden met grotere telescopen die dan ook iets van de structuur tonen.

Messier 88 kan worden gevonden iets ten noorden van de lijn vanuit de helder ester Denebola in Leeuw naar Vindemiatrix in Maagd. De sterrenstelsels Messier 84 en Messier 86 kunnen worden gebruikt om Messier 88 te vinden. Messier 88 bevindt zich ten noorden en een beetje naar het oosten van dit tweetal. De beste tijd om Messier 88 waar te nemen is gedurende de lentemaanden.

Messier 88 heeft een zeer regelmatige spiraalstructuur en is geclassificeerd als een type Sbc spiraalstelsel, wat betekent dat de spiraalarmen zich tussen medium-gewonden (Sb) en losjes-gewonden (Sc) bevinden. Messier 88 is ook geclassificeerd als een type II Seyfert-stelsel omdat het smalle spectraallijnemissies vertoont van sterk geïoniseerd gas in zijn kern. Andere Seyfert-stelsels in de Messiercatalogus zijn Messier 51, Messier 66, Messier 77, Messier 87 en Messier 106. Messier 88 heeft een ongewoon hoge centrale gasconcentratie voor een Seyfert-stelsel zonder balkstructuur.

De kern van het stelsel bevat een actieve galactische kern (AGN) met een superzwaar zwart gat met een geschatte massa van 108 zonsmassa. De kern roteert sneller dan die van de Melkweg: 241 km/s. de geschatte massa van Messier 88 bedraagt 250 miljard zonsmassa.

Messier 88 is een van de 15 Messier-sterrenstelsels die deel uitmaken van de Virgocluster. Men vermoedt dat het een zeer elliptische baan heeft, die het naar de kern van de cluster en het enorme elliptische stelsel Messier 87 voert. Messier 88 zal over ongeveer 200 tot 300 miljoen jaar het dichtst bij het centrum van de cluster komen. Momenteel bedraagt de afstand 0,3 tot 0,35 miljoen parsec.

Als gevolg van hun beweging door de dichtbevolkte Virgocluster ervaren Messier 88 en vele andere clusterleden “ram pressure stripping”, een proces waarbij de buitenste regionen van een sterrenstelsel worden ontdaan van neutraal waterstof. Messier 88 verwijdert zich met een zeer hoge snelheid van ons, 2281 km/s.

In 1999 werd er een supernova waargenomen in Messier 88. De supernova, SN 1999cl genaamd, vond plaats op 28 mei 1999 en werd op 29 mei met een schijnbare helderheid van magnitude 16,4 gevonden. De piek van magnitude 13,6 werd op 5 juni 1999 bereikt en werd geclassificeerd als een Type Ia supernova, wat betekent dat de supernova werd veroorzaakt door een hevige explosie van een witte dwerg.

Messier 88 is een van de oorspronkelijke ontdekkingen van Charles Messier. De kometenjager ontdekte en catalogiseerde het object op 18 maart 1781, samen met de bolvormige sterrenhoop Messier 92 in Hercules en zeven andere leden van de Virgocluster in de sterrenbeelden Virgo en Coma Berenices: Messier 84, Messier 85, Messier 86, Messier 87, Messier 89, Messier 90 en Messier 91. Dit is wat Messier schreef over nummer 88:

Nevel zonder ster, in Virgo, tussen twee kleine sterren en een ster van magnitude 6, die tegelijkertijd met de nevel in het telescoopveld verschijnen. De lichtsterkte is een van de zwakste en lijkt op die van Virgo, nr. 58 [Messier 58].

John Herschel catalogiseerde Messier 88 als h 1312 en voegde het later als GC 3049 toe aan de General Catalogue onder de beschrijving: ”helder, erg groot; erg uitgerekt; voorloper van een dubbele nevel”.

Messier 88 was een van de eerste objecten die als een spiraalstelsel werd geïdentificeerd. Lord Rosse vermeldde het als een van zijn 14 spiraalnevels die tot 1850 waren ontdekt. Andere Messier-objecten die Rosse opsomde waren het spiraalstelsel Messier 93, de balkspiralen Messier 58 en Messier 77 en de spiraalstelsels Messier 96, Messier 74 en Messier 100.

Heber Curtis van de Lick sterrenwacht fotografeerde Messier 88 met de Crossley Reflector en noteerde: een heldere, prachtige spiraal van 5,2 * 2,5 boogminuten op een afstand van 140 graden. Heldere, langgerekte kernregio, met een heldere, bijna stellaire kern. De wervelingen liggen vrij dicht op elkaar en vertonen talrijke condensaties. 17 s.n.

Messier 88 – NGC 4501

Locatie

Eerste publicatie: 29 juni 2025
Bron: Wikipedia, messier-objects & vele anderen

• Bluesky
• Facebook
• Threads
• X
• Mastodon
• Mail