Bakkersgist zou kunnen overleven op Mars
Het onderzoeken van de mogelijkheden van het voortbestaan van leven onder buitenaardse omstandigheden is ene belangrijk doel van de astrobiologie. In een nieuw onderzoek gebruikten wetenschappers bakkersgist, een krachtig modelorganisme, om de impact van Marsachtige omstandigheden te beoordelen; ze observeerden dat gist schokgolven en perchloraatbehandelingen overleeft – twee stressoren die relevant zijn voor Mars; bovendien reageert gist op Marsomstandigheden door geconserveerde RNA-eiwitcomplexen te vormen.

Met de vooruitgang in de ruimtewetenschap en astrobiologie krijgt het onderzoek naar de mogelijkheden van Mars om levensvormen te ondersteunen steeds meer aandacht. Dit schrijven Dr. Purusharth Rajyaguru en collega’s van het Indian Institute of Science.
Mars biedt een scala aan vijandige omgevingsomstandigheden die een potentiële levensvorm zou moeten overwinnen. Het is daarom belangrijk om de unieke en uitdagende omgevingsomstandigheden te begrijpen.
De stressomstandigheden op Mars worden gekenmerkt door het volgende:
- Schokgolven met hoge intensiteit als gevolg van meteorietinslagen
- Extreme temperatuur- en drukschommelingen
- Ioniserende en UV-straling van de Zon vanwege een ijle atmosfeer
- Chaotrope stoffen zoals perchloraten
‘Chaotroop’ betekent dat een stof de stabiliteit van eiwitten en andere macromoleculen doorbreekt door de waterstofbruggen tussen watermoleculen te verstoren. Dit heeft als effect dat de structuur van moleculen, zoals eiwitten, verandert. Voorbeelden van chaotrope stoffen zijn guanidiniumchloride en ureum
Deze omstandigheden vormen een ernstig obstakel voor het voortbestaan van potentiële levensvormen.
In het onderzoek stelden de auteurs Saccharomyces cerevisiae, een veelgebruikt modelgist, bloot aan schokgolven en perchloraten. Ze kozen voor deze gist omdat deze al in de ruimte is onderzocht.
Onderstress vormen gist, en vele ander eorganismen, ribonucleoproteïne (RNP)-condensaten, structuren gemaakt van RNA en eiwitten die RNA beschermen en het lot van mRNA’s beïnvloeden.
Wanneer de stressfactor voorbij is, vallen RNP-condensaten, waaronder subtypes die bekend staan als stressgranula en P-bodies, uiteen.
Gist blootgesteld aan schokgolven met een intensiteit van 5,6 Mach overleefde met een vertraagde groei, net als gist blootgesteld aan 100 mM natriumzout van perchloraat (NaClO4) – een concentratie vergelijkbaar met die in Marsbodems.
Gistcellen overleefden ook blootstelling aan de gecombineerde stress van schokgolven en perchloraatstress.
Volgens het team vormde de gist in beide gevallen RNP-condensaten.
Schokgolven induceerden de vorming van stressgranula en P-bodies; perchloraat zorgde ervoor dat gist P-bodies aanmaakte, maar geen stressgranula. Mutanten die niet in staat waren om RNP-condensaten te vormen, overleefde de stressomstandigheden op Mars slecht.
Transcriptoomanalyse identificeerde specifieke RNA-transcipten die verstoord waren door Marsachtige omstandigheden.
“De resultaten tonen het belang aan van gist en RNP-condensaten voor het begrijpen van de effecten van de omstandigheden op Mars op het leven”, concludeerden de wetenschappers.
Hun artikel is verschenen in het tijdschrift PNAS Nexus.
Artikel: Riya Dhage et al. 2025. Ribonucleoprotein (RNP) condensates modulate survival in response to Mars-like stress conditions. PNAS Nexus 4 (10): pgaf300; doi: 10.1093/pnasnexus/pgaf300
Eerste publicatie: 16 oktober 2025
Bron: sci.news & anderen