Pluto

Hoe ver weg is Pluto?

Hubbl fotografeert pluto
Opnames van Pluto uit 2002 en 2003. Ze zijn gemaakt met de Hubble Space Telescope

Toen Pluto nog de status planeet had is ze meer dan 75 jaar lang de verst verwijderde planeet geweest. Vergeleken met de andere planeten beschrijft Pluto een extreem gekantelde baan die de dwergplaneet soms dichter bij de Zon kan brengen dan Neptunus.

Hoe ver is Pluto verwijderd van de Aarde?

De planeten draaien niet in een perfecte cirkelvormige baan om de Zon maar hun baan is elliptisch en dat zorgt er voor dat onderlinge afstanden steeds variëren. Op zijn verst, als Pluto en de Aarde tegenover elkaar staan ten opzichte van de Zon dan bedraagt de afstand tussen Pluto en de Aarde 7,5 miljard kilometer. Op het dichtste punt in hun baan bedraagt de afstand tussen Pluto en de Aarde 4,28 miljard kilometer.

Hoe ver is Pluto verwijderd van de Zon?

Na het ontstaan van de Zon zijn uit het overgebleven gas en stof de planeten ontstaan. Dit betekent dat de meeste planeten in bijna een plat vlak om de Zon draaien. Pluto echter heeft dat baanvlak verlaten. De baan van Pluto maakt nu een hoek van 17° met het vlak van de Zon.

De baan van Pluto is daarnaast ook sterk elliptisch. Dit zorgt er voor dat Pluto tot binnen de baan van Neptunus kan komen. Pluto heeft een omlooptijd van 248 jaar en gedurende 20 jaar bevindt de planeet zich binnen de baan van Neptunus. Pluto kwam op 7 februari 1979 binnen de baan van Neptunus en bleef daar tot 11 februari 1999. De grote ellipticiteit van de baan zorgt ook voor atmosferische veranderingen op Pluto omdat de atmosfeer uitzet en krimpt door het smelten en weer bevriezen van ijs aan de oppervlakte.

Omdat de afstand tot Pluto zo groot is maakt de dwergplaneet deel uit van de Kuiper-gordel. Dit is een gordel van rotsblokken en ijs dat na de vorming van het zonnestelsel is overgebleven. Pluto is het grootste bekende object in de Kuipergordel.

Omdat Pluto door zijn geringe afmetingen niet in staat is zijn eigen baan schoon te houden van ander ruimtepuin is het in 2006 gedegradeerd tot dwergplaneet. Toch is Pluto nog een beetje beroemd want Kuipergordel-objecten die hun baan beschrijven in de buurt van Pluto worden tegenwoordig plutoïden genoemd.

Hoe lang duurt het om Pluto te bereiken?

Als ruimtesondes naar andere planeten worden gestuurd dan doen ze dit zelden tot nooit in een rechte lijn. Wetenschappers gebruiken de aantrekkingskracht van andere hemellichamen om de ruimtesonde te versnellen zonder brandstof te gebruiken. De objecten in ons zonnestelsel bewegen ook steeds ten opzichte van elkaar en dat betekent dat je niet altijd het ideale lanceervenster hebt aan te pakken om een ruimtesonde te lanceren. Zeker niet naar objecten die zich in de buitenste delen van het zonnestelsel bevinden.

De Voyager- en Pioneer-sondes die de buitenste planeten hebben bezocht zijn nooit op bezoek geweest bij Pluto. Op 19 januari 2006 lanceerde de NASA de New Horizons-sonde die op 14 juli 2015 moet arriveren bij Pluto en zijn grootste maan Charon. De New Horizons is dus meer dan 9 jaar onderweg. In die jaren heeft de sonde scheervluchten gemaakt langs Mars en Jupiter om zijn snelheid te laten toenemen op zijn lange reis naar Pluto toe.

De ontdekking van Pluto

Door de grote afstand en de geringe grootte duurde het tot 1930 voor dat men Pluto ontdekte. Echter naderhand kwam men er achter dat Pluto ook al op oudere fotografische platen stond. Helaas heeft niemand dit eerder opgemerkt.

Na de ontdekking van Neptunus dachten veel astronomen dat de baan van Neptunus werd beïnvloed door een andere planeet die planeet X werd genoemd. Clyde Tombaugh werd door het Lowell Observatorium in Flagstaff, Arizona in de Verenigde Staten ingehuurd om mee te zoeken naar deze denkbeeldige planeet X. Op 18 februari 1930 identificeerde Tombaugh op een fotografische plaat een object dat de rol van de missende planeet zou kunnen vervullen. Nieuwe opnames bevestigden dat het object inderdaad bewoog t.o.v. de sterren.

De naam van het nieuwe object werd geselecteerd uit een lijst van inzenders. Het was de destijds 11-jarige Venetia Burney uit Oxford, Groot-Brittannië die de naam Pluto voorstelde naar de Romeinse god van de onderwereld. Een toepasselijke naam voor een koude ijsachtige verre planeet. Deze naam werd samen met meer dan 1000 andere voorstellen naar het Lowell Observatorium gestuurd. De naam Pluto werd op 24 maart 1930 unaniem aangenomen door de staf van de sterrenwacht.

Meer over Pluto

Eerste publicatie: 22 november 2012
Laatste wijziging: 30 september 2017