Ruimtevaartnieuws

De Starlinks vallen uit de lucht

Het westen van Noord-Amerika is de afgelopen week getrakteerd op een onofficiële lichtshow. Mensen in Californië en Canada hebben meteorieten uit de lucht zien vallen, maar het is geen ruimterots die in de atmosfeer verbrandt – het is slechts een teken dat iemand een iets tragere internetverbinding zal hebben. De vurige sporen die in de lucht te zien waren, zijn afkomstig van vallende Starlink-satellieten, en een rapport suggereert dat we ze in de nabije toekomst mogelijk veel vaker zullen zien.

Starlink sterrensporen
De heldere strepen worden veroorzaakt door satellieten van Starlink. Credit: Andreas Möller

Momenteel vallen er elke dag ongeveer een tot twee Starlink-satellieten vanuit hun positie in de thermosfeer terug naar de Aarde. Dat zegt gepensioneerd Harvard-astrofysicus Jonathan McDowell, auteur van Jonathan’s Space Report, dat bijhoudt wat er in een baan om de Aarde gaat en wat er weer naar beneden komt. McDowell houdt een grafiek bij die de terugkeer van Starlink-satellieten in de loop van de tijd bijhoudt, en de frequentie waarmee de satellieten terug naar de aarde vallen vertoont een stijgende lijn

McDowell geeft aan dat hij verwacht dat het aantal satellieten dat ’s dagelijks opbrandt, zal blijven stijgen. Hij schat dat er binnenkort wel vijf per dag zullen zijn. Dat wordt voor een groot deel toegeschreven aan het groeiende aantal satellieten dat in een lage baan om de Aarde (LEO = Low Earth Orbit) werkt.

En het is niet alleen Starlink daarboven – hoewel het zeker een van de meest productieve satellietleveranciers is, met momenteel meer dan 8500 satellieten in een baan om de Aarde. McDowell geeft aan dat als je er Amazon Kuiper en andere satellietclusters uit de Verenigde Staten aan toevoegt er binnenkort meer dan 30.000 LEO-satellieten in gebruik zullen zijn. Dat aantal verdubbelt bijna wanneer je de Chinese systemen erbij optelt, waarvan McDowell schat dat ze binnenkort op 20.000 zullen uitkomen.

Deze LEO-satellieten hebben doorgaans een vervangingscyclus van vijf jaar. Dat betekent dat zodra we de schattingen van McDowell voor deze grote clusters bereiken, de verwachting is dat er ongeveer vijf per dag ‘uit dienst’ zullen gaan en uit de lucht zullen vallen naarmate hun levensduur ten einde loopt. Er zijn echter omstandigheden die dit kunnen versnellen. Een recent onderzoek heeft aangetoond dat Starlink-satellieten eerder dan verwacht naar de dampkring terugkeren tijdens periodes van verhoogde zonneactiviteit. McDowell waarschuwde ook voor de mogelijkheid dat meer satellieten aan de hemel het Kessler-syndroom kunnen veroorzaken, dat optreedt wanneer de dichtheid van LEO-objecten zo hoog wordt dat botsingen vaker voorkomen en die botsingen produceren puin dat waarschijnlijk nog meer botsingen zal veroorzaken.

De meeste van deze satellieten zullen onschadelijk terugvallen op Aarde, maar het is niet gegarandeerd dat ze dat allemaal zullen doen, vooral als hun terugkeer minder gecontroleerd is. De Amerikaanse FAA (Federal Aviation Administration) heeft een rapport (pdf) gepubliceerd waarin wordt gewaarschuwd dat er tegen 2035 naar verwachting elke twee jaar iemand gewond zal raken of zal sterven door vallend ruimtepuin. Misschien handig om tegen die tijd te investeren in een goede helm?

Eerste publicatie: 4 oktober 2025
Bron: Jonathan’s Space Report, EarthSky