Triminus – Iota Trianguli
Iota Trianguli is een viervoudig stersysteem in het sterrenbeeld Driehoek – Triangulum. Het stersysteem heeft een schijnbare helderheid van magnitude 4,95 en is ongeveer 290 lichtjaar van de Aarde verwijderd.
Beide componenten van het Iota Trianguli-systeem zijn spectroscopische dubbelsterren en het helderste paar is variabel. In 1980 werd ontdekt dat het een variabele ster is. De ster heeft de variabels steraanduiding TZ Trianguli gekregen. De variaties in helderheid zijn te wijten aan de ellipsoïdale vorm van de sterren tijdens hun rotatie en de ster is ook geclassificeerd als een RS Canum Venaticorum-variabele.
Naamgeving
In het vroegmoderne Europa ontstond en enorme variëteit in de tekenstijlen van klassieke sterrenbeelden, terwijl tegelijkertijd nieuwe sterrenbeelden ontstonden. De atlasuitgave van Hevelius toont het klassieke sterrenbeeld Driehoek – Triangulum als een set van twee driehoeken. Ze worden aangeduid met “Majus” en “Minus”, waarbij “Majus” verwijst naar het klassieke asterisme.
De Internationale Astronomische Unie stelde voor om de kleinere driehoek te gebruiken als naam voor een van de sterren die het vormden. De helderste hiervan is Iota Tranguli. De volledige naam “Triangulum Minus” zou te lang zijn, uit twee woorden bestaan en verwarring veroorzaken met het IAU-sterrenbeeld “Triangulum”. Daarom werd voorgesteld om de sterrenbeeldnaam af te korten met het gestandaardiseerde drielettersysteem en de twee termen samen te voegen tot de resulterende naam “Triminus”.
De naam Triminus werd op 25 augustus 2025 door de Working Group on Star Names van de Internationale Astronomische Unie officieel toegekend aan Iota Trianguli.
Iota Trianguli – Triminus
| Sterrenbeeld | Driehoek – Triangulum |
| Namen en aanduidingen | Iota Tri, 6 Tri, HD 13480 |
| Namen | |
| Schijnbare helderheid (magnitude) | 5,32 |
| Spectraaltype | G0 III + G5 III |
| Afstand (lichtjaar – parsec) | 289 – 88,5 |
| Variabel type | Ellipsoïdaal + RS CVn |
| Iota Trianguli B | |
| Schijnbare helderheid (magnitude) | 6,83 |
| Spectraaltype | F5 + ? |
| Afstand (lichtjaar – parsec) | 260 – 79 |
| Absolute helderheid (magnitude) | 0,20 |
| Baan | |
| Hoofdcomponent | Aa |
| Begeleider | Ab |
| Periode 9dagen) | 14,73 |
| Excentriciteit | 0,0035 |
| Inclinatie (°) | 55 – 58 |
| Baan | |
| Hoofdcomponent | Ba |
| Begeleider | Bb |
| Periode (dagen) | 2,24 |
| Excentriciteit | 0 |
| Details | |
| Aa | |
| Massa (zon=1) | 2,50 |
| Straal (zon=1) | 4,08 |
| Lichtsterkte (zon=1) | 61,7 |
| Rotatiesnelheid (km/s) | 32,9 |
| Ab | |
| Massa (zon=1) | 2,43 |
| Straal (zon=1) | 1,5 |
| Lichtsterkte (zon=1) | 10,0 |
| Temperauur (Kelvin) | 6486 |
| Rotatiesnelheid (km/s) | 3,0 |
| Ba | |
| Massa (zon=1) | 1,58 |
| Bb | |
| Massa (zon=1) | 1,56 |
Eerste publicatie: 14 september 2025
Bron: IAU, Wikipedia, All Skies Encyclopedia
