Apdu – Gamma Trianguli
Gamma Trianguli is een ster met een schijnbare helderheid van magnitude 4,01 op een afstand van ongeveer 112 lichtjaar in de richting van het sterrenbeeld Triangulum – Driehoek. De ster vormt een optische drieling met Delta Trianguli en 7 Trianguli.
Eigenschappen
Gamma Trianguli heeft de spectrale classificatie A1Vnn. Dit wijst naar een hoofdreeksster van spectraalklasse A. de ster heeft een massa van 2,7 zonsmassa en een straal van bijna twee keer de Zon. De lichtsterkte is berekend op 33 keer die van de Zon bij een oppervlaktetemperatuur van 9440 Kelvin. De leeftijd van Gamma Trianguli wordt geschat op 300 miljoen jaar.
Rotatie
Met een geprojecteerde rotatiesnelheid van 254 km/s draait Apdu snel om zijn as. De ster heeft dan ook een afgeplatte vorm. Onze Zon draait met een snelheid van 2 km/s om zijn as. De snelle rotatie leidt tot een flinke dopplerverschuiving en dat resulteert in zeer diffuse absorptielijnen in het spectrum van de ster, dit wordt aangegeven met den notatie ‘nn’ in de classificatie.
Puinschijf
Rond de ster draait een puinschijf met ene gecombineerde massa van 2,9 * 10-2 aardmassa. Deze schijf kan worden gedetecteerd doordat hij door Apdu wordt verhit tot een temperatuur van ongeveer 75 Kelvin en deze energie uitstraalt op infrarode golflengtes. De schijf is door een hoek van 2,24 boogseconden gescheiden van de ster. Dit komt overeen met een fysieke afstand van 80 Astronomische Eenheden oftewel 80 keer de afstand tussen de Aarde en de Zon.
Gamma Trianguli – Apdu
| Spectraalklasse | A1Vnn |
| Schijnbare helderheid (magnitude) | 4,01 |
| Absolute helderheid (magnitude) | 1,35 |
| Radiale snelheid (km/s) | 9,9 |
| Afstand (lichtjaar – parsec) | 112,3 – 34,4 |
| Massa (zon=1) | 2,7 |
| Straal (zon=1) | 1,96 |
| Lichtsterkte (zon=1) | 33,0 |
| Temperatuur (Kelvin) | 9440 |
| Rotatiesnelheid (km/s) | 254 |
| Leeftijd (miljoen jaar) | 300 |
| Sterrenbeeld | Triangulum – Driehoek |
| Namen en aanduidingen | Gamma Trianguli 9 Trianguli HD 14055 Apdu |
Naamgeving
De ster maakte deel uit van het oude Egyptische sterrenbeeld Apdu, de Vogel, dat wordt geassocieerd met het gebied tussen Algol en Triangulum. Op 13 november 2025 keurde de Working Group on Star Names van de Internationale Astronomische Unie de naam Apdu voor Gamma Trianguli officieel goed.
In het Chinees verwijst 天大將軍 (Tiān Dà Jiāng Jūn), De Grote Generaal van de Hemel, naar een asterisme bestaande uit γ Trianguli, γ Andromedae, φ Persei, 51 Andromedae, 49 Andromedae, χ Andromedae, υ Andromedae, τ Andromedae, 56 Andromedae, β Trianguli en δ Trianguli. Bijgevolg is de Chinese naam voor Gamma Trianguli zelf 天大將軍十 (Tiān Dà Jiāng Jūn shí), de Tiende Ster van de Grote Generaal van de Hemel.
Locatie
Eerste publicatie: 16 november 2025
Bron: IAU, WGSN, Wikipedia
