Had Mars vroeger zonovergoten zandstranden?
Planeetwetenschappers hebben met behulp van gegevens van de Chinese Zhurong rover verborgen lagen gesteente geïdentificeerd onder het Martiaanse oppervlak die sterk bewijs leveren voor de aanwezigheid van een oude noordelijke oceaan.
Volgens Benjamin Cardenas, onderzoeker aan de Penn State University en medeauteur van het artikel vinden ze plekken op Mars die er vroeger uitzagen als oude stranden en oude rivierdelta’s. ze vonden bewijs voor wind, golven, geen tekort aan zand – een echt strand in vakantiestijl.
De nu inactieve Zhurong rover landde in 2021 op Mars in een gebied dat bekend staat als Utopia Planitia en was een jaar lang in bedrijf, van mei 2021 tot mei 2022.
Hij legde 1,9 kilometer af, ongeveer loodrecht op steile hellingen waarvan men denkt dat het een oude kustlijn is uit een tijd – 4 miljard jaar geleden – toen Mars een dikkere atmosfeer en een warmer klimaat had.
Op zijn pad gebruikte de rover grondradar om tot 80 meter onder het oppervlak te peilen. Deze radar wordt gebruikt om ondergrondse objecten te detecteren, zoals leidingen en nutsvoorzieningen, maar ook onregelmatige kenmerken.
De radarbeelden lieten dikke lagen materiaal zien langs het hele pad, die allemaal omhoog wezen richting de veronderstelde kustlijn in een hoek van ongeveer 15°, bijna identiek aan de hoek van strandafzettingen op Aarde.
Afzettingen van deze dikte op Aarde zouden miljoenen jaren nodig hebben gehad om te vormen, wat suggereert dat Mars een langlevend waterlichaam had met golfwerking om de sedimenten langs een hellende kustlijn te verspreiden.
De radar kon ook de grootte van de deeltjes in deze lagen bepalen, die overeenkwam met die van zand. Toch lijken de afzettingen niet op oude, door de wind geblazen duinen, die veel voorkomen op Mars.
“Dit viel ons meteen op, omdat het suggereert dat er golven waren, wat betekent dat er een dynamische interface was tussen lucht en water”, aldus Dr. Cardenas.
“Als we terugkijken naar waar het vroegste leven op Aarde zich ontwikkelde, was dat in de interactie tussen oceanen en land dus dit schetst een beeld van oude bewoonbare omgevingen, die in staat zijn om omstandigheden te herbergen die gunstig zijn voor microbiologisch leven.”
“Toen we de Marsgegevens vergeleken met radarbeelden van kustafzettingen op Aarde, vonden we opvallende overeenkomsten.”
“De hellinghoeken die op Mars werden waargenomen, vielen precies binnen het bereik van die in kustsedimentaire afzettingen op Aarde.”
“We zien dat de kustlijn van dit waterlichaam in de loop van de tijd is geëvolueerd”, aldus Dr. Cardenas.
“We denken vaak dat Mars slechts een statische momentopname is van een planeet, maar het evolueerde. Rivieren stroomden, sediment bewoog en land werd opgebouwd en geërodeerd. Dit type sedimentaire geologie kan ons vertellen hoe het landschap eruit zag, hoe het evolueerde en, belangrijker nog, ons helpen identificeren waar we naar leven uit het verleden willen zoeken.”
“De ontdekking geeft aan dat Mars ooit een veel nattere plek was dan nu, wat de hypothese van een vroege oceaan die een groot deel van de noordpool van de planeet bedekte, verder ondersteunt.”
De studie levert ook nieuwe informatie op over de evolutie van de Martiaanse omgeving, wat suggereert dat een warme en natte periode die geschikt was voor leven, mogelijk tientallen miljoenen jaren duurde.
“De mogelijkheden van de Zhurong rover hebben ons in staat gesteld de geologische geschiedenis van de planeet op een geheel nieuwe manier te begrijpen”, aldus professor Michael manga van de universiteit van Californië.
“De gronddoordringende radar geeft ons een beeld van de ondergrond van de planeet, waardoor we geologie kunnen bedrijven die we voorheen nooit hadden kunnen doen.”
“Al deze ongelooflijke technologische ontwikkelingen hebben het mogelijk gemaakt om basiswetenschap te bedrijven die een schat aan nieuwe informatie over Mars onthult.
De resultaten zijn in de Proceedings of the National Academy of Sciences gepubliceerd.
Artikel: Jianhui Li et al. 2025. Ancient ocean coastal deposits imaged on Mars. PNAS 122 (9): e2422213122; doi: 10.1073/pnas.2422213122
Eerste publicatie: 25 februari 2025
Bron: sci-news 7 anderen
