Webb ziet de Red Spidernevel
Astronomen hebben met behulp van de Webb Space Telescope een nieuwe opname gemaakt van de Red Spidernevel, een grote planetaire nevel in de Boogschutter.
De Red Spidernevel is op 15 juli 1882 als eerste gevonden door de Amerikaanse astronoom en natuurkundige Edward Charles Pickering. De nevel is ongeveer 12.420 lichtjaar van de Aarde verwijderd in de richting van het sterrenbeeld Boogschutter – Sagittarius.
De Red-Spidernevel heeft een straal van 3,6 lichtjaar en staat als NGC 6537 in de New General Catalogue.
Planetaire nevels zoals de Red Spidernevel ontstaan als gewone sterren als de Zon het einde van hun levensduur bereiken. Nadat ze zijn opgezwollen tot een rode reus blazen deze sterren hun buitenste lagen de ruimte in waardoor hun withete kernen bloot komen te liggen.
Ultraviolet licht van de centrale ster ioniseert het weggeblazen materiaal waardoor dit opgloeit.
De planetaire nevelfase van een ster is even vluchtig als mooi en duurt slechts enkele tienduizenden jaren. De centrale ster van de Red Spidernevel is zichtbaar op deze Webb-opname en gloeit nets iets helderder dan de webben van stoffig gas eromheen.
Op optische golflengtes, zoals die van de Hubble, lijkt de ster zwak en blauw. Op de NIRCAM-beelden is hij rood: dankzij zijn gevoelige nabij-infraroodcapaciteiten heeft Webb een sluier van hete stof rond de centrale ster onthuld. Dit hete stof draait waarschijnlijk in een schijfvormige baan om de centrale ster.
Hoewel er slechts één ster zichtbaar is in het hart van de nevel zou zich daar ook een verborgen begeleidende ster kunnen bevinden.
Een stellaire begeleider zou de vorm van de nevel kunnen verklaren, inclusief zijn karakteristieke smalle taille en brede uitstroom.
Deze zandlopervorm is ook te zien in andere planetaire nevels, zoals de Vlindernevel, die Webb onlangs heeft waargenomen.
De nieuwe blik van Webb op de Red Spidernevel onthult voor het eerst de volledige omvang van de uitgestrekte lobben van de nevel, die de poten van de spin vormen. Deze lobben, weergegeven in blauw, worden getraceerd door licht dat wordt uitgezonden door H2-moleculen, die twee aan elkaar gebonden waterstofatomen bevatten.
Deze lobben, die zich uitstrekken over het gehele gezichtsveld van NIRCam, blijken gesloten, belachtige structuren te zijn die elk ongeveer drie lichtjaar lang zijn.
Uitstromend gas uit het centrum van de nevel heeft deze enorme bellen in de loop van duizenden jaren opgeblazen. Er spuit ook actief gas uit het centrum van de nevel, zoals deze nieuwe Webb-waarneming laat zien.
Een langwerpige paarse “S”-vorm, gecentreerd op het hart van de nevel, volgt het licht van geïoniseerde ijzeratomen.
Deze vlek markeert de plek waar een snel bewegende straalstroom is ontstaan nabij de centrale ster van de nevel en in botsing is gekomen met materiaal dat eerder door de ster was weggestoten. Dit heeft de golvende structuur van de nevel gevormd die we vandaag de dag zien.
Eerste publicatie: 8 november 2025
Bron: sci.news
