Yunü – 31 Leonis
31 Leonis – Yunü is een dubbelstersysteem op een afstand van ongeveer 300 lichtjaar in de richting van het sterrenbeeld Leo – Leeuw. De dubbelster heeft een gecombineerde schijnbare helderheid van magnitude 4,39. Het systeem beweegt zich met een heliocentrische radiale snelheid van de Zon af van 39,8 kilometer per seconde.
De primaire component, 31 Leonis A, is een geëvolueerde rode reus van spectraalklasse K3.5 IIIb Fe-1. Het laatste geeft een tekort aan ijzer in het spectrum aan. De ster is uitgedijd tot 34 keer de straal van de Zon en heeft een lichtsterkte van ongeveer 283 keer die van de Zon bij een effectieve temperatuur van 6100 Kelvin. De begeleider, 31 Leonis B, heeft een visuele helderheid van magnitude 13,6 en bevindt zich op een hoekafstand van 7,9 boogseconden van de hoofdcomponent.
Naamgeving
De ster heeft de traditionele Chinese naam Yunü(御女); het was de middelste van de meest zuidelijke sterren van het sterrenbeeld Xuanyuan (轩辕). Op 18 juli 2024 keurde de Working Group on Star Names van de Internationale Astronomische Unie de naam Yunü goed voor 31 Leonis A.
Sterrenbeeld
Yunü bevindt zich in het sterrenbeeld Leeuw. Leeuw is een van de 12 sterrenbeelden van de Dierenriem. De sterrenbeelden van de Dierenriem bevinden zich op de ecliptica. Het is ook een van de 15 equatoriale sterrenbeelden die zich op de hemelequator bevinden. Het sterrenbeeld is minstens een deel van het jaar vanaf beide halfronden zichtbaar.
De Leeuw is een van de Griekse sterrenbeelden die in de 2de eeuw na Christus door de Grieks-Romeinse astronoom Claudius Ptolemeus in de Almagest werden beschreven. In de Griekse mythologie vertegenwoordigt het de Nemeaanse Leeuw, een mythisch monster dat door Hercules werd verslagen als onderdeel van zijn Twaalf Opdrachten.
Leo beslaat een oppervlakte van 947 vierkante graden aan de sterrenbeelden en is het 5de grootste noordelijke sterrenbeeld en het 12de grootste van alle 88 sterrenbeelden.
De Leeuw bevat vijf sterren met een helderheid groter dan magnitude 3,0, waaronder Regulus, een van de helderste sterren aan de hemel. Het sterrenbeeld is gemakkelijk te vinden omdat het lijkt op het dier dat het vertegenwoordigt. Enkele heldere sterren vormen de Sikkel, een asterisme dat de kop en manen van de Leeuw voorstelt.
Opvallende sterren in Leeuw zijn onder andere de snel draaiende subreus Alpha Leonis – Regulus en de sterren Bèta Leonis – Denebola en Delta Leonis – Zosma, de veranderlijke oranje reus Gamma Leonis – Algieba, de heldere gele reus Epsilon Leonis, de witgele reus Zeta Leonis – Adhafera, de blauwwitte superreus Eta Leonis, de veranderlijke blauwe superreus Rho Leonis – Shaomin en de oranje reuzen Mu Leonis – Rasalas en Lambda Leonis – Alterf.
De Leeuw is ook de thuisbasis van de ster van Caffau, een van de oudste bekende sterren in ons sterrenstelsel, de koolstofster CW Leonis, de rode dwerg Wolf 359, een van de meest nabije sterren tot de Zon en Icarus, een van de verste bekende sterren.
Naast de Leo-triplet bevat het sterrenbeeld de Leo I Groep, bestaande uit de heldere sterrenstelsels Messier 95, Messier 96 en Messier 105, de botsende sterrenstelsels NGC 3226 en NGC 3227, de IJzige Leeuw-nevel, NGC 3758 – het Uilstelsel, NGC 3370 – het Silveradostelsel en de gravitationeel gelenste sterrenstelsels die bekend staan als het Kosmische Hoefijzer.
De beste tijd van het jaar om de sterren en deepsky objecten in de Leeuw waar te nemen is in de maand april wanneer het sterrenbeeld vroeg in de avond hoger boven de horizon klimt. Het gehele sterrenbeeld is te zien vanaf locaties ten noorden van de -65ste breedtegraad.
De 10 helderste sterren in de Leeuw zijn Regulus (Alpha Leo, mag. 1,40), Algieba (Gamma Leo, mag. 2,08), Denebola (Bèta Leo, mag. 2,12), Zosma (Delta Leo, mag. 2,56), Epsilon Leonis (mag. 2,98), Chertan (Theta Leo, mag. 3,32), Adhafera (Zeta Leo, mag. 3,33), Eta Leonis (mag. 3,49), Subra (Omicron Leo, mag. 3,52) en Shaomin (Rho Leo, mag. 3,9).
31 Leonis – Yunü
| Spectraalklasse | K3.5 IIIb Fe-1 |
| Schijnbare helderheid (magnitude) | 4,39 |
| Absolute helderheid (magnitude) | -0,39 |
| Afstand (lichtjaar – parsec) | 296 – 33,9 |
| Radiale snelheid (km/s) | 39,84 |
| Massa (zon=1) | — |
| Lichtsterkte (zon=1) | 283 |
| Straal (zon=1) | 33,9 |
| Temperatuur (Kelvin) | 4066 |
| Leeftijd (miljoen jaar) | — |
| Rotatiesnelheid (km/s) | 5,1 |
| Sterrenbeeld | Leo – Leeuw |
| Namen en aanduidingen | 31 Leonis Yunü HD 87837 |
Eerste publicatie: 24 april 2025
Bron: Wikipedia, IAU & anderen
