ster van de week

Deltoton – Delta Trianguli

Delta Trianguli is een spectroscopische dubbelstersysteem op een afstand van ± 35 lichtjaar in de richting van het sterrenbeeld Triangulum – Driehoek. De hoofdcomponent is een gele dwerg terwijl de begeleider vermoedelijk een oranje dwerg is. De ster heeft een schijnbare helderheid van magnitude 4,87. De ster vormt een optische dubbelster met Gamma Trianguli en 7 Trianguli.

Stersysteem

Delta Trianguli is een hoofdreeksster van spectraalklasse G0V en een massa vergelijkbaar met die van de Zon. De spectrale kenmerken van de kleinere begeleider Delta Trianguli B zijn niet goed bekend want waarnemingen worden belemmert door de korte afstand tot de hoofdcomponent. De spectraalklasse wordt geschat op een bereik tussen G9V en K4V. de beide sterren draaien op een afstand van ongeveer 0,106 Astronomische Eenheden om een gemeenschappelijk zwaartepunt. De baanperiode bedraagt 10,02 dagen en de excentriciteit van de baan is slechts 0,02. De baan is 167° gekanteld ten opzichte van ons zicht vanaf de Aarde.

In 2008 werd er met behulp van de Very Large Telescope en adaptieve optiek gezocht naar een derde component maar die werd niet aangetroffen. Onderzoek op een golflengte van 70 µm in het infrarood toonde geen overmaat aan emissie aan die zou kunnen wijzen op de aanwezigheid van een circumstellaire stofschijf.

Naamgeving

De oude Griekse naam voor het sterrenbeeld Triangulum was Deltoton en dat had te maken met  de Griekse hoofdletter delta die de vorm heeft van een driehoek. De Working Groep on Star Names van de Internationale Astronomische Unie gaf op 17 juni 2025 de naam Deltaton aan de ster. De naam werd voor de ster gekozen vanwege de “duidelijke woordspeling”: de Bayer-aanduiding is Delta.

In het Chinees verwijst 天大將軍 (Tiān Dà Jiāng Jūn), wat “de Grote Generaal van de hemel” betekent, naar een asterisme bestaande uit δ Trianguli, γ Andromedae, φ Persei, 51 Andromedae, 49 Andromedae, χ Andromedae, υ Andromedae, τ Andromedae, 56 Andromedae, β Trianguli en γ Trianguli. Bijgevolg is de Chinese naam voor Delta Trianguli zelf 天大將軍十一 (Tiān Dà Jiāng Jūn shíyī, de 11de Ster van de Grote Generaal van de Hemel.

Delta Trianguli – Deltaton

SpectraalklasseG0V + G9V tot K4V
Schijnbare helderheid (magnitude)4,87
Absolute helderheid (magnitude)4,69
Afstand (lichtjaar – parsec)35,2 – 10,78
Radiale snelheid (km/sec)-5,70
SterrenbeeldTriangulum – Driehoek
Namen en aanduidingenDelta Trianguli
8 Trianguli
Deltoton
HD 13974
Baan
BegeleiderDelta Trianguli B
Periode (dagen)10,02
Excentriciteit0,02
Inclinatie (°)167
Details Delta Trianguli A
Massa (zon=1)0,88
Straal (zon=1)0,98
Temperatuur (K)6215
Rotatiesnelheid (km/s)10,00
Leeftijd (miljard jaar)8,5 – 9,0
Details Delta Trianguli B
Massa (zon=1)0,785
Temperatuur (K)4493

Eerste publicatie: 22 juni 2025
Bron: IAU, Wikipedia