Astronomisch Nieuws

Hubble Space Telescope ziet stervormingsgebieden in NGC 5248

De Wide Field Camera 3 (WFC3) van de Hubble Space Telescope heeft een opvallende nieuwe afbeelding gemaakt van het spiraalstelsel NGC 5248.

NGC 5248 vastgelegd door de Hubble Space Telescope
Deze Hubble-afbeelding toont NGC 5248, een groot spiraalvormig sterrenstelsel op zo’n 42 miljoen lichtjaar afstand in het sterrenbeeld Boötes. De kleurenafbeelding is gemaakt van afzonderlijke belichtingen in de zichtbare, ultraviolette en nabij-infrarode delen van het spectrum met het WFC3-instrument van Hubble. Er zijn zes filters gebruikt om verschillende golflengten te bemonsteren. De kleur is het resultaat van het toewijzen van verschillende tinten aan elke monochromatische afbeelding die is gekoppeld aan een afzonderlijk filter. Credit: NASA / ESA / Hubble / F. Belfiore / J. Lee / PHANGS-HST Team.

NGC 5248 bevindt zich op een afstand van ongeveer 42 miljoen lichtjaar in de richting van het sterrenbeeld Ossenhoeder – Boötes. Het spiraalstelsel heeft een diameter van ongeveer 95.000 lichtjaar. NGC 4248 is ook bekend als Caldwell 45.

Het sterrenstelsel is op 15 april 1784 door de Britse astronoom William Herschel ontdekt. Het maakt deel uit van de NGC 5248-groep van sterrenstelsels.

NGC 5248 heeft een schijnbare helderheid van magnitude 10 en kan gezien worden in amateurtelescopen.

Het sterrenstelsel is bekend om zijn ringen om de kern met daarin “hotspots” van stervormingsactiviteit.

NGC 5248 is een zogenaamd “Grand design”-spiraal, met opvallende spiraalarme die van dichtbij de kern door de schijf heen reiken.

Het stelsel heeft ook een vage balkstructuur in het midden, tussen de binnenste uiteinden van de spiraalarmen, wat net zo duidelijk is in dit zichtbaar lichtportret dat de Hubble heeft gemaakt.

Kenmerken als deze die de rotatiesymmetrie van een sterrenstelsel doorbreken, hebben een enorme invloed op hoe materie erdoorheen beweegt en uiteindelijk op de evolutie ervan door de tijd heen.

Ze voeden gas van de buitenste regionen van een sterrenstelsel naar de binnenste stervormende gebieden en zelfs naar het centrale zwarte gat van een sterrenstelsel, waar het een actieve galactische kern kan starten.

Deze gasstromen hebben NGC 5248 op grote wijze gevormd; het heeft veel heldere gebieden met intense stervorming verspreid over de schijf en het wordt gedomineerd door een populatie jonge sterren.

Het sterrenstelsel heeft zelfs twee zeer actieve, ringvormige steruitbarstingsgebieden rond de kern, gevuld met jonge sterren.

Deze “kernringen” zijn opmerkelijk genoeg, maar normaal gesproken blokkeert een kernring gas om verder de kern van een sterrenstelsel in te komen.

NGC 5248 heeft een tweede ring in de eerste, wat aangeeft hoe krachtig de materie- en energiestromen zijn.

De relatief nabije, goed zichtbare steruitbarstingsgebieden maakten het sterrenstelsel een doelwit voor zowel professionele als amateurastronomen

De opname van NGC 5248 door de Hubble Space Telescope is vrijgegeven als Picture of the Week 41-2024.

Eerste publicatie: 7 oktober 2024
Bron: ESA/NASA