Zonnestelsel Nieuws

Lucy legt de pindavormige asteroïde Donaldjohanson vast

Asteroïde Donaldjohanson bleek een pittoreske tussenstop te zijn op weg naar de Trojaanse asteroïden van Jupiter.

Videostill van Lucy's ontmoeting met asteroïde Donaldjohanson.
Videostill van Lucy’s ontmoeting met asteroïde Donaldjohanson. Credit: NASA/Goddard/SwRI/Johns Hopkins APL

De Lucy ruimtesonde van de NASA heeft afgelopen zondag, 20 april, zijn tweede scheervlucht langs een asteroïde gemaakt en een ronduit smakelijk ogende rots vastgelegd: de pindavormige asteroïde Donaldjohanson.

De langwerpige asteroïde is en fragment van een lang geleden vernietigde ruimterots die ongeveer 150 miljoen jaar geleden is ontstaan. Lucy scheerde er op 20 april 2025 langs tot op een afstand van 960 kilometer, wat een aantal behoorlijk spectaculaire close-ups opleverde.

“Deze vroege beelden van Donaldjohanson tonen opnieuw de enorme mogelijkheden van Lucy als motor van ontdekkingen”, aldus Tom Statler, NASA-programmawetenschapper voor de Lucy-missie in een persbericht. “De mogelijkheid om echt een nieuw venster te openen naar de geschiedenis van ons zonnestelsel wanneer Lucy de Trojaanse asteroïden bereikt, is enorm.”

Donaldjohanson – vernoemd naar de antropoloog die in 1974 de gefossileerde mensachtige Lucy ontdekte, waaraan de ruimtesonde zijn naam ontleent – is relatief klein, met een diameter van ongeveer 8 kilometer. Maar dat is groter dan eerdere schattingen; slechts een paar maanden geleden, toen Lucy nog verder weg was, schatten astronomen dat Donaldjohanson ongeveer 4 kilometer doorsnede zou zijn.

Hieronder ziet u de asteroïde zoals hij eruitzag op 70 miljoen kilometer afstand van de ruimtesonde. Het spreekt voor zich dat de nieuwe beelden ons een beter inzicht geven in de oeroude rots.

De eerste beelden die Lucy maakte van de asteroïde Donaldjohanson. De asteroïde is in de rechterafbeelding omlijnd met een vierkant.
Lucy’s eerste blik op Donaldjohanson (weergegeven in het vierkant). Donaldjohanson is wat wetenschappers een contactdubbele noemen, een verschijnsel dat ontstaan wanneer kleine objecten botsen en samensmelten – vandaar de kenmerkende pinda-achtige vorm. Credit: NASA

Lucy kreeg in februari al een voorproefje van de asteroïde in de hoofdgordel, terwijl de ruimtesonde zich voorbereidde om de Trojaanse asteroïden rond Jupiter te verkennen. Donaldjohanson is geen Trojaanse asteroïde maar hij was wel gunstig gepositioneerd voor Lucy om er langs te komen tijdens een omweg op weg naar zijn hoofdbestemming.

Animatie van Lucy’s korte ontmoeting met de asteroïde GIF: NASA/Goddard/SwRI/Johns Hopkins AP

De scheervlucht gaf NASA-onderzoekers de kans om Lucy’s kleurenbeeld, infraroodspectrometer en thermische infraroodspectrometer te testen, evenals de L’LORRI-camera die deze beelden maakte. Deze apparaten zullen worden ingezet wanneer Lucy in augustus 2027 bij de Trojaanse asteroïde Eurybates aankomt. Lucy bevindt zich nog in een vroeg stadium van haar missie, maar ze vangt al een glimp op van het verre verleden van ons zonnestelsel.

Donaldjohanson is niet de laatste asteroïde waar Lucy langs vliegt maar ook niet de eerste. De missie vloog in november 2023 langs de Kleine asteroïde Dinkinesh – een piepkleine asteroïde met een diameter van slechts 790 meter. Het was de eerste keer dat een ruimtesonde een contactdubbele asteroïde observeerde. In een zonnestelsel vol slecht begrepen objecten, en met Trojaanse asteroïden aan de horizon, hebben we alle reden te hopen dat Lucy in de toekomst nog veel meer primeurs zal hebben.

Eerste publicatie: 22 april 2025
Bron: NASA