Messier 39 – NGC 7092
Messier 39 is een grote open sterrenhoop op een afstand van 824 lichtjaar van de Aarde in de richting van het sterrenbeeld Cygnus – Zwaan. De sterrenhoop heeft een schijnbare helderheid van magnitude 5,5 en heeft in de New General Catalogue de aanduiding NGC 7092.
Messier 39 bevindt zich ongeveer 9° ten oosten en een beetje noordelijk van de heldere ster Alpha Cygni – Deneb. De sterrenhoop heeft een schijnbare grootte van 32 boogminuten en is daarmee groter dan de Volle Maan. Messier 39 is dan ook het best te bekijken met behulp van een verrekijker en kleine telescopen met een lage vergroting.
De sterrenhoop is ook te vinden door middel van ster springen van ster naar ster beginnende bij Deneb naar de ster Rho Cygni van de 4de magnitude. De sterrenhoop kan worden opgelost in afzonderlijke sterren met behulp van een 7*50 verrekijker. Die laat een driehoekige vorm zien met drie heldere sterren die de hoeken markeren.
Deneb is aan de nachtelijke hemel gemakkelijk te vinden; de ster maakt deel uit van twee prominente asterismen: het Noorderkruis en de Zomerdriehoek. Het is de ster die de staart van de hemelse Zwaan en de zwakste hoek van de Zomerdriehoek markeert, een bekend zomerasterisme bestaande uit Deneb, Altaïr en Wega. De beste tijd van het jaar om Messier 39 waar te nemen is in de zomermaanden als de Zwaan hoog aan de hemel vliegt.
De leeftijd van Messier 39 wordt geschat op 200 tot 300 miljoen jaar. Al zijn bevestigde leden bevinden zich nog op de hoofdreeks, verbranden nog steeds waterstof in hun kern en zijn nog niet tot rode reuzen geëvolueerd.
Messier 39 is een relatief losse sterrenhoop met 30 bevestigde leden die een oppervlakte van ongeveer 7 lichtjaar in diameter beslaan. De sterrenhoop nadert ons met een snelheid van 28 km/s.
De sterrenhoop is geclassificeerd als Trumpler type III,2,m of III,2,p. dit betekent dat de sterrenhoop losstaat van het omringende sterveld maar geen centrale concentratie heeft (III), dat de sterren in de sterrenhoop een matig helderheidsbereik hebben (2) en dat de sterrenhoop matig rijk is, met 50 tot 100 sterren (m) ofwel dunbevolkt (p), met minder dan 50 sterren.
Messier 39 is een van de meest nabije Messier-objecten tot de Aarde. Alleen de Pleiaden – Messier 45, Winnecke 4 – Messier 40 en Messier 44 en mogelijk de Ptolemeus-sterrenhoop – Messier 7 bevinden zich dichterbij.
De helderste ster in Messier 39 is van spectraalklasse A0 en een visuele magnitude van 6,83. Veel sterren in Messier 39 zijn in paren gerangschikt.
Charles Messier catalogiseerde de sterrenhoop op 24 oktober 1764 en merkte op:
In de nacht van 24 op 25 oktober 1764 observeerde ik een sterrenhoop nabij de staart van Cygnus: één ervan onderscheidt zich door een gewone [niet-achromatische] refractor van 1,15 meter; ze bevatten geen nevel; hun omvang kan een booggraad beslaan. Ik heb hem vergeleken met de ster Alpha Cygni, en ik heb zijn positie in rechte klimming van 320d 57’ 10” en zijn declinatie van 47d 25’ 0”NB gevonden.
De sterrenhoop is mogelijk in 1750 gevonden door de Franse astronoom Guillaume Le Gentil en mogelijk zelfs al in 325 voor Christus door de Griekse filosoof en wetenschapper Aristoteles als een komeetachtig object.
Messier 39 – NGC 7092
| Type object | Open sterrenhoop |
| Sterrenbeeld | Cygnus – Zwaan |
| Namen en aanduidingen | Messier 39 NGC 7092 Collinder 438 |
| Afstand (lichtjaar – parsec) | 824 – 253 |
| Leeftijd (miljoen jaar) | 200 – 300 |
| Aantal sterren | >30 |
| Schijnbare helderheid (magnitude) | 5,5 |
| Schijnbare grootte (boogminuten) | 32 |
| Straal (lichtjaar) | 3,6 |
Locatie
Eerste publicatie: 6 juli 2025
Bron: Wikipedia, messier-objects & vele anderen
