Deepsky

Messier 47 – NGC 2422

Messier 47 is een heldere open sterrenhoop op een afstand van ongeveer 1600 lichtjaar van de Aarde in de richting van het sterrenbeeld Puppis – Achtersteven. De sterrenhoop heeft een schijnbare helderheid van magnitude 4,2. De sterrenhoop heeft de aanduiding NGC 2422 in de New General Catalogue.

De sterrenhoop beslaat een oppervlakte van 30 boogminuten aan de sterrenhemel en dat komt overeen met een diameter van 12 lichtjaar. De leeftijd van Messier 47 wordt geschat op ongeveer 78 miljoen jaar. Onder goede omstandigheden is de sterrenhoop ‘s nachts met het blote oog zichtbaar als een wazig nevelvlekje.

Messier 47 bevindt zich 12° ten oosten en 2° ten noorden van Sirius, de helderste ster aan de nachtelijke hemel. De sterrenhoop kan ook worden gevonden op ongeveer 5° ten zuiden van Alpha Monocerotis, een oranje reus in het sterrenbeeld Monoceros – Eenhoorn.

De sterrenhoop is in een 10 * 50 verrekijker op te lossen. Grotere verrekijkers en kleine telescopen tonen veel zwakke sterren. Telescopen van 15 centimeter tonen een losse sterrenhoop met veel heldere en zwakke sterren verspreid over een gebied van ongeveer 30 boogminuten.

Messier 47 - NGC 2422 in het sterrenbeeld Puppis - Achtersteven
Deze spectaculaire opname van de sterrenhoop Messier 47 is gemaakt met de Wide Field Imager-camera, geïnstalleerd op de 2,2-meter MPG/ESO-telescoop van de ESO-sterrenwacht op La Silla in Chili. Deze jonge open sterrenhoop wordt gedomineerd door een reeks heldere blauwe sterren, maar bevat ook enkele contrasterende rode reuzensterren. By ESO – , CC BY 4.0,

De sterrenhoop bevindt zich dicht bij Messier 46, een aanzienlijk oudere en verder weg gelegen open sterrenhoop. Messier 46 heeft aanzienlijk meer sterren maar lijkt veel zwakker omdat hij zich op een grotere afstand van de Aarde bevindt. Messier 46 ligt ongeveer een graad ten zuidoosten van Messier 47. De twee sterrenhopen zijn in een kleine telescoop en verrekijker in hetzelfde gezichtsveld te zien. Een andere sterrenhoop, NGC 2423, die zich slechts op 0,5° ten noorden van Messier 47 bevindt, is ook in dit beeldveld zichtbaar.

Messier 47 bevat ongeveer 50 sterren, wat het een van de dunst bevolkte open sterrenhopen maakt. De sterrenhoop bevat veel heldere blauwe sterren en een paar oudere rode reuzen. De helderste sterren in Messier 47 hebben een visuele helderheid van magnitude 5,7. De helderste ster in de sterrenhoop is van spectraalklasse B2. De sterrenhoop bevat ook twee oranje reuzen van spectraalklasse K elk ongeveer 200 keer helderder dan de Zon.

Een nabije dubbelster Sigma 1121m bevindt zich nabij het centrum van Messier 47. Deze bestaat uit twee sterren van magnitude 7,9 die 7,4 boogseconden van elkaar verwijderd zijn.

Messier 47 heeft een dichtheid van ongeveer 16 sterren per kubieke parsec in het centrale gebied en een gemiddelde dichtheid van slechts 0,62 sterren per kubieke parsec. De sterrenhoop beweegt zich met een snelheid van 9 m/s van ons af.

De sterrenhoop werd vóór 1654 gevonden door de Italiaanse astronoom Giovanni Battista Hodierna. Hodierna beschreef hem als een “nevel tussen de twee honden.” Zijn ontdekking kwam echter pas in de jaren ’80 aan het licht, omdat zijn werk enkele eeuwen lang grotendeels in de vergetelheid raakte.

Charles Messier ontdekte de sterrenhoop onafhankelijk van de vorige op 19 februari 1771. Hij beschreef hem als een “sterrenhoop, die zich op enige afstand van de voorgaande bevindt; de sterren zijn groter; het midden van de sterrenhoop werd vergeleken met dezelfde ster, 2 Navis. De sterrenhoop bevat geen nevel.”

Op de door Messier opgegeven coördinaten bevindt zich geen open sterrenhoop maar de positie van Messier komt overeen met die van de open sterrenhoop NGC 2242. Messier 47 werd beschouwd als een verloren Messier-object voordat de Canadese astronoom T.F. Morris ontdekte dat de 47ste catalogusvermelding van Messier en NGC 2422 dezelfde cluster waren. Morris identificeerde ook de ontbrekende Messier 48.

In oktober 1960 verklaarde de Amerikaanse astronoom Owen Gingrich de verwarring:

Meer expliciete redenen voor deze identificatie (van Messier 47 met NGC 2422) werden in 1959 onafhankelijk gegeven door T.F. Morris, lid van de Messier Club van het Montreal Centre van de Royal Astronomical Society of Canada. Dr. Morris suggereerde dat een fout in de tekens in het verschil tussen Messier 47 en de vergelijkingsster de positie zou kunnen verklaren.

Messier bepaalde de declinatie van een nevel of sterrenhoop door het verschil te meten tussen het object en een vergelijkingsster met een bekende declinatie. De rechte klimming kon worden gevonden door de tijdstippen te registreren waarop het object en de ster over een centrale draad in het veld van zijn telescoop dreven; het tijdsinterval geeft het verschil in rechte klimming aan. De verschillen tussen Messiers positie van 1770 (eigenlijk 1771) voor Messier 47 en zijn genoemde vergelijkingsster, 2 Navis (nu 2 Puppis), leiden, indien toegepast met tegengestelde tekens, tot NGC 2422. Messier heeft duidelijk een rekenfout gemaakt!

Ondanks de foutieve coördinaten van Messier kon Caroline Herschel in 1783 Messier 47 meer dan eens identificeren.

William Herschel ontdekte op 4 februari 1785 onafhankelijk de sterrenhoop en catalogiseerde hem als H VIII.38. hij beschreef hem als een “sterrenhoop van tamelijk compacte grote en kleine sterren. Rond. Meer dan 15;  in diameter.”

John Herschel voegde de sterrenhoop toe aan de General Catalogue als GC 1594 en noteerde: “De hoofdster van een grote, tamelijk rijke, verspreide sterrenhoop. Het is een dubbelster.”

Messier 47 – NGC 2422

Type objectOpen sterrenhoop
SterrenbeeldPuppis – Achtersteven
Namen en aanduidingenMessier 47
NGC 2422
Collinder 152
Afstand (lichtjaar – parsec)1600 – 490
Leeftijd (miljoen jaar)78
Aantal sterren50
Schijnbare helderheid (magnitude)4,2
Schijnbare grootte (boogminuten)30
Straal (lichtjaar)6

Locatie

Locatie van Messier 47 - NGC 2422 in het sterrenbeeld Puppis - Achtersteven
Locatie van de open sterrenhoop Messier 47 – NGC 2422 in het sterrenbeeld Puppis – Achtersteven. Credit: IAU and Sky & Telescope magazine (Roger Sinnott & Rick Fienberg)

Eerste publicatie: 21 juni 2025
Bron: Wikipedia, constellations-guide & vele anderen