Webb heeft een nieuwe maan bij Uranus gevonden
Astronomen hebben met behulp van de Webb Space Telescope een voorheen onbekende kleine maan gevonden, voorlopig aangeduid als S/2025 U 1 – in een baan rond Uranus. Het maantje werd gevonden in een serie opnames van de ringen die op 2 februari 2025 werden gemaakt. Uranus heeft nu in totaal 29 bekende manen.
Uranus is de zevende planeet gezien vanaf de Zon en bevindt zich in de buitenste regionen van ons zonnestelsel.
De cyaankleurige ijsreus staat bekend als de “gekantelde planeet” vanwege zijn extreme axiale kanteling en heeft een diepe atmosfeer die bestaat uit waterstof, helium en methaan.
Onder de 28 manen van Uranus, ontdekt tussen 1787 en 1948, bevinden zich vijf grote manen – Titania, Oberon, Umbriël, Ariël en Miranda.
De manen van Uranus, bekend als de “literaire manen”, zijn vernoemd naar personages op de werken van William Shakespeare en Alexander Pope.
Astronomen denken dat de grotere manen van Uranus ongeveer evenveel waterijs als silicaatgesteente bevatten.
‘Als onderdeel van Webbs gastwaarnemingsprogramma hebben we een tot nu toe onbekende satelliet van de ijsreus bevonden”, aldus Dr. Maryame El Moutamid, astronoom aan het Southwest Research Institute in de VS.
“Dit object, verreweg het kleinste object dat tot nu toe is gevonden, werd gedetecteerd in een reeks van 10 lange belichtingen gemaakt met de NIRCam van de Webb Space Telescope.”
De nieuwe maan, voorlopig aangeduid als S/2025 U 1, bevindt zich aan de rand van de binnenste ringen van Uranus.
Het object heeft naar schatting een diameter van slechts 10 kilometer, ervan uitgaande dat het een vergelijkbare reflectiviteit (albedo) heeft als de andere kleine manen van Uranus.
De maan bevindt zich op ongeveer 56.250 kilometer van het middelpunt in het equatoriale vlak van de planeet, tussen de banen van de manen Ophelia en Bianca.
Ophelia heeft een doorsnede van ongeveer 43 kilometer en Bianca is een langgerekt object van ongeveer 64 * 46 kilometer.
“Het is een kleine maan, maar een belangrijke ontdekking, iets wat zelfs de Voyager 2 ruimtesonde bijna 40 jaar geleden niet zag tijdens zijn scheervlucht, aldus Dr. El Moutamid.
S/2025 U 1 is het 14de lid van het complexe systeem van kleine manen dat rond de grootste manen Miranda, Ariël, Umbriël, Titania en Oberon draait.
“Geen enkele andere planeet heeft zoveel kleine binnenste manen als Uranus en hun complexe onderlinge relaties met de ringen wijzen op een chaotische geschiedenis die de grens tussen een ringsysteem en een manensysteem vervaagt”, aldus dr. Matthew Tiscareno, onderzoeker bij het SETI Institute.
“Bovendien is de nieuwe maan kleiner en veel zwakker dan de kleinste van de eerder bekende binnenste manen, waardoor het waarschijnlijk is dat er nog meer complexiteit ontdekt moet worden.”
Eerste publicatie: 20 augustus 2025
Bron: diverse persberichten, NASA/ESA
