Alfarasalkamil – Omicron Andromedae
Omicron Andromedae is een stersysteem op een afstand van ongeveer 690 lichtjaar in de richting van het sterrenbeeld Andromeda. De ster heeft een schijnbare helderheid van magnitude 3,62 en het systeem als geheel is geclassificeerd als een witblauwe ster van spectraalklasse B. De ster is op een donkere nacht met het blote oog zichtbaar.
Stersysteem
Omicron Andromedae is een meervoudige ster bestaande uit minstens drie componenten. De ster bestaat mogelijk uit twee nauwe paren in een wijdere baan wat dus een viersterrensysteem oplevert, echter de binaire vorm van de primaire ster is onzeker. Het stersysteem heeft een bijzonder hoge eigenbeweging van 34,5 km/s wat hem tot een “runaway”-ster maakt.
De componenten A en B werden in 1949 voor het eerst gescheiden, toen werd gemeld dat ze minder dan 0,1 boogseconde van elkaar verwijderd waren. In 1975 waren ze 0,375 boogseconden van elkaar verwijderd en in 2014 nog maar 0,21 boogseconden. Er is een baan afgeleid met een periode van 118 jaar. De begeleider is 2,3 magnitudes zwakker dan de primaire ster.
In 1975 werd met behulp van speckle-interferometrie een begeleider gevonden op slechts 0,05 boogseconden van component A. Componenten Aa en Ab draaien met een periode van 5,6 jaar om elkaar heen echter het bestaan van deze begeleider wordt momenteel in twijfel getrokken.
Er werd een spectroscopische dubbelster in het systeem vermoed en in 1988 werd deze bevestigd. Hoewel er een duidelijke periode van 33,01 dagen werd waargenomen was het onduidelijk welke component het paar in het spectrum was. Uiteindelijk werd vastgesteld dat component B een nauwe spectroscopische dubbelster is.
Eigenschappen
Omicron Andromedae is een Gamma Cassiopeiae-veranderlijke ster waarvan de helderheid varieert tussen magnitude 3,58 en 3,78. De veranderlijke component is de helderste en zwaarste ster in het systeem. Omicron Andromedae vertoont ook variaties met een periode van ongeveer een dag, vergelijkbaar met de eclipserende veranderlijke sterren van het Bèta Lyrae-type, maar men denkt dat deze inherent zijn aan een van de componenten en niet het gevolg zijn van verduisteringen.
Het spectrum komt grotendeels overeen met dat van een B-klasse reuzenster, afkomstig van de helderste component van het systeem. Het spectrum bevat emissielijnen met variabele profielen en er zijn snelle variaties in het spectrum waargenomen.
Spectraallijnen die vergelijkbaar zijn met die van een A2-ster zijn ook detecteerbaar in het spectrum en men denkt dat deze afkomstig zijn van de B-component.
Naamgeving
De ster bevond zich in de kop van het traditionele Arabische sterrenbeeld Al Faras al Kamil, het Volledige Paard, in tegenstelling tot Pegasus, dat de voorste helft van een paard afbeeldt. De Working Group on Star Names van de Internationale Astronomische Unie keurde op 8 mei 2025 de naam Alfarasalkamil voor deze ster goed.
De ster was tevens de helderste ster van het verouderde sterrenbeeld Honores Frederici.
Omicron Andromedae
| Spectraaltype | B6III (B6IIIpe + A2p) |
| Schijnbare helderheid (magnitude) | 3,62 (3.55 – 3,78) |
| Absolute helderheid (magnitude) | -2,6 |
| Radiale snelheid (km/s) | -14.0 |
| Afstand (lichtjaar – parsec) | 690 – 210 |
| Baan | |
| Hoofdcomponent | A |
| Begeleider | B |
| Periode (jaar) | 118,0 |
| Half-lange as (boogseconden) | 0,304 |
| Excentriciteit | 0,340 |
| Inclinatie (°) | 107,4 |
| Baan | |
| Hoofdcomponent | Aa |
| Begeleider | Ab |
| Periode (jaar) | 5,6 |
| Half-lange as (boogseconden) | 0,061 |
| Excentriciteit | 0,22 |
| Inclinatie (°) | 152,0 |
| Baan | |
| Hoofdcomponent | Ba |
| Begeleider | Bb |
| Periode (jaar) | 33,01 |
| Excentriciteit | 0,24 |
| Details | |
| ο Andromedae Aa | |
| Massa (zon=1) | 9,85 |
| Straal (zon=1) | 6,6 |
| Lichtsterkte (zon=1) | 1380 |
| Temperatuur (Kelvin) | 13.800 |
| Rotatiesnelheid (km/s) | 240 |
| ο Andromedae Ab | |
| Massa (zon=1) | 4,51 |
| ο Andromedae Ba | |
| Massa (zon=1) | 3,74 |
| ο Andromedae Bb | |
| Massa (zon=1) | 2,86 |
| Leeftijd (miljoen jaar) | 50,1 |
| Namen en aanduidingen | Omicron Andromedae 1 Andromedae Alfarasalkamil Omicron Andromedae A: HD 21765 Omicron Andromedae B: HD 217676 |
Eerste publicatie: 25 mei 2025
Bron: Wikipedia & vele anderen
