ster van de week

Algorab – Delta Corvi

Delta Corvi is een witte subreus in het sterrenbeeld Corvus – Raaf. De ster heeft een schijnbare helderheid van magnitude 2,96 en is daarmee de op twee na helderste ster in het sterrenbeeld. Delta Corvi markeert de rechtervleugel van de hemelse raaf. Delta Corvi is ongeveer 86,9 lichtjaar van de Aarde verwijderd en het is een van de vier sterren die het asterisme vormen dat bekend is als Spica’s Spanker.

Type ster

Algorab is een witte subreus van spectraaltype A0 IV(n). de ster heeft een massa van 2,74 zonsmassa en een oppervlaktetemperatuur van 10.400 Kelvin. Hiermee komt de lichtsterkte uit op 60 keer die van de Zon. De ster draait met een geprojecteerde rotatiesnelheid van 236 km/s snel om zijn as.

De leeftijd van Algorab is onduidelijk. Schattingen lopen uiteen van 3,2 – 260 miljoen jaar. De eerste zou duiden op een pre-hoofdreeksster die zijn buitenste gasomhulsel heeft weggeblazen maar nog niet volledig is gecondenseerd om waterstoffusie in zijn kern op te starten. Hoewel de ster als een subreus is geclassificeerd is de evolutionaire status onduidelijk en kan de ster dus veel jonger zijn.

Delta Corvi heeft ook een begeleider maar het is niet duidelijk of de twee sterren fysiek aan elkaar verwant zijn. Deze begeleider, HR 4757 B, is een oranje hoofdreeksster van spectraaltype K2Ve. De ster heeft een schijnbare helderheid van magnitude 9,3 en is 24,2 boogseconden van Delta Corvi gescheiden. De twee sterren delen een gezamenlijke beweging door de ruimte maar men vermoedt dat de begeleider veel jonger is. Het is een post-T Tauri-ster, een jonge ster die nog niet op de hoofdreeks is aangekomen. De fysieke scheiding tussen de twee sterren is minstens 650 Astronomische Eenheden en dat zou ze een baanperiode van minstens 9400 jaar geven.

Wetenswaardigheden

Algorab vormt samen met zijn buren Gamma Corvi – Gienah, Bèta Corvi – Kraz en Epsilon Corvi – Minkar een asterisme dat bekend is als Spica’s Spanker. Het is vernoemd naar een soort zeil en het asterisme kan gebruikt worden om de ster Spica in Virgo – Maagd op te zoeken. Een lijn getrokken van Gienah door Algorab brengt je naar Spica.

In de middeleeuwse astrologie was Algorab een van de 15 Beheniaanse gefixeerde sterren die als nuttig werden beschouwd in magische toepassingen en waarvan werd gedacht dat ze planeten beïnvloeden als die hen aan de hemel passeerden. Elk van deze sterren was geassocieerd aan een plant en een edelsteen die werden gebruikt in rituelen om de aandacht te trekken van de ster. Algorab was gekoppeld aan de planeten Mars en Saturnus en aan onyx en klit (klis).

Naamgeving

De naam Algorab komt van het Arabische al-ghuraab, wat “de kraai” betekent. De naam verwijst naar het sterrenbeeld Corvus dat de hemelse kraai of raaf vertegenwoordigt. . De naam komt van de frase al-janāħ al-ghirāb al-yaman, wat “de rechtervleugel van de kraai” betekent. de naam van Algorab’s helderdere buur Gienah stamt af van dezelfde frase en betekent “de linkervleugel van de kraai.

Op 20 juni 2016 werd de naam Algorab door de Working Group on Star Names van de Internationale Astronomische Unie officieel erkend voor de ster Delta Corvi.

De Chinezen kennen Algorab als 軫宿三 (Zhěn Sù sān), de Derde Ster van Strijdwagen. Het Strijdwagen-asterisme bestaat uit dezelfde sterren als het Zeil van Spica. In de Chinese astronomie is het asterisme een van de zuidelijke Huizen van de Vermiljoenen Vogel.

Locatie

Omdat Algorab deel uitmaakt van een herkenbaar asterisme dat zich in de buurt van Spica bevindt is de ster gemakkelijk te vinden. Spica kan worden gevonden met behulp van de sterren van de steel van de Grote Beer: Alkaid, Mizar en Alioth. Een gebogen lijn die zich uitstrekt van de steel van de Grote Beer leidt eerst naar de heldere Arcturus in het sterrenbeeld Boötes en vervolgens naar Spica.

Kaart van het sterrenbeeld Corvus - Raaf met de namen van de sterren.
Kaart van het sterrenbeeld Corvus – Raaf met de namen van de sterren. Credit: Kuuke’s Sterrenbeelden/KStars

Spica’s Spanker bevindt zich net ten zuidwesten van de ster. Algorab bevindt zich in de noordoostelijke (linksboven) hoek van het asterisme en is de dichtstbijzijnde van de vier sterren tot Spica.

Algorab kan worden gebruikt om het beroemde Sombrero-stelsel te vinden. dit sterrenstelsel is ook bekend als Messier 104 en het is een groot helder spiraalsterrenstelsel op een afstand van 29,3 miljoen lichtjaar in het sterrenbeeld Maagd – Virgo vlak bij de grens met Corvus. Het sterrenstelsel bevindt zich 5,5° ten oosten van Eta Corvi. Deze zwakker ester bevindt zich in hetzelfde gezichtsveld als Algorab. Het Sombrero-stelsel heeft een schijnbare helderheid van magnitude 8,0 en is zichtbaar in kleinere telescopen.

Messier 104 in Virgo
Messier 104 in Virgo. By NASA/ESA and The Hubble Heritage Team (STScI/AURA) – http://www.spacetelescope.org/images/opo0328a/ ([cdn.spacetelescope.org/archives/images/screen/opo0328a.jpg direct link])http://hubblesite.org/newscenter/newsdesk/archive/releases/2003/28/image/a, Public Domain, Link

Sterrenbeeld

Algorab bevindt zich in het sterrenbeeld Corvus – Raaf. Dit sterrenbeeld vertegenwoordigt de heilige vogel van Apollo uit de Griekse mythologie. Corvus is een van de 48 Griekse sterrenbeelden die in de 2de eeuw na Christus door de Griekse astronoom Claudius Ptolemeus in de Almagest werden beschreven.

Corvus - IAU-kaart
IAU-kaart van het sterrenbeeld Corvus – Raaf

Corvus beslaat een oppervlakte van 184 vierkante graden aan de zuidelijke sterrenhemel en het is een van de kleinere sterrenbeelden. In grootte is de Raaf het 70ste sterrenbeeld van de 88 die we kennen. Het is ook geen bijzonder opvallend sterrenbeeld want slechts drie van de 29 sterren zijn helderder dan magnitude 3,00. Het sterrenbeeld is dan ook vanuit een lichtvervuilde omgeving nauwelijks te herkennen.

Corvus – Raaf is het best bekend om Spica’s Spanker, een asterisme gevormd door zijn helderste sterren en om de thuisbasis van de beroemde Antennae-stelsels (NGC 4038 en NGC 4039), een interacterend paar dat een waarschijnlijke toekomst van de Melkweg- en Andromedastelsels laat zien wanneer ze beginnen te fuseren. NGC 4038 is het centrale sterrenstelsel van de NGC 4038-groep, waartoe ook NGC 4039, het balkspiraalstelsel NGC 4027, het elliptische sterrenstelsel NGC 4033, het spiraalstelsel NGC 3981 en het sterrenstelsel NGC 4024 behoren. Raaf bevat ook de planetaire nevel NGC 4361 die een schijnbare helderheid van magnitude 10,9 heeft.

Opvallende sterren in de Raaf zijn onder meer de blauwe reus Gienah, de oranje reus Minkar, de dubbelster Algorab en de hoofdreeksster Eta Corvi die twee puinschijven heeft en de eclipserende dubbelstersystemen SX Corvi en VV Corvi.

De beste tijd van het jaar om de sterren en deepsky objecten in de Raaf waar te nemen is de maand mei als het sterrenbeeld ’s avonds hoger boven de horizon klimt. Het gehele sterrenbeeld is zichtbaar vanaf locaties tussen 60° en -90°.

De 10 helderste sterren in de Raaf zijn Gienah (Gamma Crv, mag. 2,59), Kraz (Bèta Crv, mag. 2,65), Algorab (Delta Crv, mag. 2,96), Epsilon Corvi (mag. 3,02), Alchiba (Alpha Crv, mag. 4,03), Eta Corvi (mag. 4,29 – 4,32), HD 107418 (mag. 5,14), VV Corvi (mag. 5,19 – 5,34), TY Corvi (31 Crv, mag. 5,19 – 5,23) en Zeta Corvi (mag. 5,21).

Delta Corvi – Algorab

SpectraalklasseA0 IV(n)
Schijnbare helderheid (magnitude)2,96
Absolute helderheid (magnitude)0,2
Afstand (lichtjaar – parsec)86,9 – 26,6
Radiale snelheid (km/s)13,9
Massa (zon=1)2,74
Lichtsterkte (zon=1)69
Temperatuur (Kelvin)10.400
Leeftijd (miljoen jaar)3,2 of 260
Rotatiesnelheid (km/s)236
SterrenbeeldCorvus – Raaf
Namen en aanduidingenAlgorab
Delta Corvi
7 Corvi
HD 108767

Eerste publicatie: 12 april 2025
Bron: Wikipedia & anderen