Astronomisch Nieuws

DECam legt intraclusterlicht vast in sterrenstelselcluster Abell 3667

Intracluster licht is een diffuse gloed van sterren die tijdens de vorming van een sterrenstelselcluster uit sterrenstelsels zijn gestript.

Abell 3667 is te zien op deze DECam-afbeelding.
Abell 3667 is te zien op deze DECam-afbeelding. Credit: CTIO / NOIRLab / NSF / AURA / Anthony Englert, Brown University / T.A. Rector, University of Alaska Anchorage & NSF’s NOIRLab / M. Zamani & D. de Martin, NSF’s NOIRLab.

Sterrenstelsels bevatten duizenden sterrenstelsels van alle leeftijden, vormen en groottes. Ze hebben doorgaans een massa van ongeveer een miljoen miljard zonsmassa.

Ooit werd aangenomen dat sterrenstelselclusters de grootste structuren in het heelal waren, totdat ze in de jaren ’80 werden verdrongen door de ontdekking van superclusters, die doorgaand tientallen sterrenstelsels en groepen bevatten en honderden miljoenen lichtjaren beslaan.

Clusters hebben echter één groot voordeel: superclusters worden niet bij elkaar gehouden door zwaartekracht, dus sterrenstelselclusters behouden nog steeds de titel van grootste structuren in het heelal die door zwaartekracht bij elkaar worden gehouden.

“De geschiedenis van sterrenstelselclusters helpt ons niet alleen te begrijpen hoe het heelal is ontstaan, maar geeft ook beperkingen aan de eigenschappen van donkere materie”, aldus astronoom Anthony Englert van de Brown University en zijn collega’s in een verklaring.

Een aanwijzing waar astronomen naar zoeken om de geschiedenis van een sterrenhoop te begrijpen, is intraclusterlicht: de zwakke gloed die wordt uitgezonden door sterren die door de enorme zwaartekracht van een zich vormende sterrenstelselcluster uit hun oorspronkelijke sterrenstelsels zijn gestript.

Deze sterren dienen als fluisterend bewijs van vroegere interacties tussen sterrenstelsels, hoewel de meeste bestaande telescopen en camera’s moeite hebben om ze vast te leggen.

Het delicate intraclusterlicht van sterrenstelselcluster Abell 3667 schittert prominent in de nieuwe afbeelding die is samengesteld uit in totaal 28 uur aan waarnemingen met de 570-megapixel Dark Energy Camera (DECam) op de Victor M. Blanco 4 meter telescoop van de Amerikaanse National Science Foundation in het Cerro Tololo Inter-American Observatory in Chili.

Volgens de astronomen is Abell 3667 meer dan 700 miljoen lichtjaar van de aarde verwijderd.

Het overgrote deel van de zwakke lichtbronnen in deze afbeelding zijn zeer verre sterrenstelsels en geen voorgrondsterren in ons eigen sterrenstelsel.

“Binnen Abell 3667 zijn twee kleinere sterrenstelselclusters actief aan het samensmelten, wat blijkt uit de gloeiende brug (geel) van sterren die zich uitstrekt over het midden van de afbeelding.”

“Deze brug verbindt de kernen van de twee sterrenstelselclusters, bekend als hun helderste clustersterrenstelsels, en ontstaat uit materiaal dat van de sterrenstelsels is afgescheiden terwijl ze samensmelten tot één enorm conglomeraat.”

“Deze met paletten bezaaide sterrenhemel is niet alleen vol met verre sterrenstelsels, maar ook zwakke voorgrondelementen worden verlicht door de lange belichtingstijd.”

“Melkwegcirrus, of geïntegreerde fluxnevels, zijn zwakke, ijle wolken van interstellair stof die te zien zijn als zwakke blauwachtige strengen die het beeld doorkruisen.”

“Deze cirrus zijn stofvlekken die worden verlicht door het gecombineerde licht van sterren in ons eigen sterrenstelsel.”

“Ze zijn zichtbaar als diffuse, filamentaire structuren die grote delen van de hemel kunnen bedekken.”

De bevindingen van de astronomen worden in de Astrophysical Journal Letters gepubliceerd.

Artikel: Anthony M. Englert et al. 2025. The Intracluster Light of Abell 3667: Unveiling an Optical Bridge in LSST Precursor Data. ApJL 989, L2; doi: 10.3847/2041-8213/ade8f1

Eerste publicatie: 6 augustus 2025
Bron: sci.news