Astronomisch Nieuws

Dankzij de Maan worden de dagen op Aarde langer

maan-baan-om-de-aarde
Baan die de Maan beschrijft om de aarde. Beeld: Wikimedia Commons, Rfassbind

Nieuw onderzoek toont aan dat de dagen op Aarde steeds langer worden omdat de Maan zich van ons verwijdert.

De Maan is ongeveer 4,5 miljard jaar oud en bevindt zich op een afstand van ongeveer 385.000 kilometer van ons vandaan. Echter als gevolg van getijdenwerkingen tussen de Aarde en de Maan verwijderd de Maan zich met een snelheid van ongeveer 3,82 centimeter per jaar en dat zorgt er voor dat de Aarde langzamer om zijn as gaat draaien.

Astronomen hebben gebruik gemaakt van een nieuwe statistische methode die astrochronologie wordt genoemd om ver in het geologische verleden van onze planeet te kijken. Dit onderzoek leverde op dat de Maan zich ongeveer 1,4 miljard jaar geleden veel dichterbij bevond waardoor de Aarde veel sneller om zijn as draaide. Volgens de onderzoekers van de Universiteit van Wisconsin-Madison duurde een dag op Aarde destijds maar 18 uur.

Als de Maan van ons weg beweegt dan is de Aarde net als de draaiende schaatser die langzaam vertraagt als hij zijn armen uitstrekt.

Astrochronologie combineert astronomische theorie met geologische waarnemingen en daardoor zijn onderzoekers in staat de geschiedenis van het zonnestelsel te reconstrueren en kunnen ze bijvoorbeeld klimaatveranderingen die in gesteentes zijn vastgelegd, veel beter begrijpen.

De Maan maar ook andere objecten in het zonnestelsel hebben een grote invloed op de rotatie van de Aarde en ze zorgen voor variaties in de baan die Milankovitch cycli worden genoemd. Deze variaties bepalen uiteindelijk hoe, uitgaande van de rotatie en de ashelling, zonlicht over de planeet wordt verdeeld.

Het ritme van het klimaat op Aarde is gevangen in gesteente en dat gaat honderden miljoenen jaren terug in de tijd. Echter, rekening houdende met de leeftijd van onze planeet is dit geologisch gezien maar een zeer korte tijdsspanne.

Het kan leiden tot enige onzekerheid en verwarring. Ze suggereert de huidige snelheid waarmee de maan zich van de Aarde verwijderd dat meer dan 1,5 miljard haar geleden de Maan dicht genoeg bij de Aarde stond om als gevolg van aantrekkingskrachten uit elkaar getrokken te worden.

Met behulp van hun nieuwe statistische methode konden de onderzoekers voor deze onzekerheden in de tijd compenseren. Deze aanpak werd getest op twee lagen gesteente: de1,4 miljard jaar oude Xiamaling Formatie in het noorden van China en de 55 miljoen jaar oude rotsformatie de Walvis bergrug in het zuiden van de Atlantische Oceaan.

Door de geologische gegevens die zijn gevangen in rotslagen te bestuderen en te corrigeren voor bepaalde onzekerheden konden de onderzoekers veranderingen in de rotatie van de Aarde, baan en afstand tot de Maan door de geschiedenis heen berekenen en kon men de toename van de lengte van de dag op Aarde goed bepalen.

Het onderzoek werd begin juni gepubliceerd in het tijdschrift Proceedings of the National Academy of Sciences.

Eerste publicatie: 19 juni 2018
Bron: diverse persberichten