De lichten van een galactische balk
Deze schitterende opname is gemaakt door de Hubble Space Telescope en toont ons het balkspiraalstelsel NGC 4731.

NGC 4731 is ongeveer 43 miljoen lichtjaar van ons verwijderd in de richting van het sterrenbeeld Maagd – Virgo. Het is ook bekend als IRAS 12484-0607, LEDA 43607 en UGCA 302 en het is geclassificeerd als een balkspiraalstelsel.
Volgens astronomen vormen balkspiraalstelsels ongeveer 60% van alle bekende sterrenstelsels. Ze komen veel vaker voor dat elliptische stelsels of spiraalstelsels.
De zichtbare balkstructuur is het gevolg van het feit dat de banen van sterren en gas in het sterrenstelsel op één lijn liggen, waardoor een dicht gebied ontstaat waar individuele sterren in de loop van de tijd in en uit bewegen.
Dit is hetzelfde proces dat de spiraalarmen van een sterrenstelsel in stand houdt maar het is wat mysterieuzer voor balkspiralen: naarmate ze volwassener worden vormen ze balken in hun centrum, wat verantwoordelijk is voor het grote aantal balken dat we vandaag de dag zien, maar ze kunnen ook hun balken verliezen als de opgehoopte massa langs hun balk instabiel wordt.
De orbitale patronen en de zwaartekrachtinteracties binnen een sterrenstelsel die de balk in stand houden, transporteren er ook materie en energie naartoe, waardoor de vorming van sterren wordt gestimuleerd.
Het waarnemingsprogramma dat NGC 4731 bestudeert probeert deze stroom van materie in sterrenstelsels te onderzoeken.
NGC 4731 werd op 25 april 1784 voor het eerst gezien door de in Duitsland geboren Britse astronoom William Herschel. Het stelsel heeft een diameter van ongeveer 80.000 lichtjaar.
Samen met het sterrenstelsel LEDA 43526 vormt NC 4731 het interagerende paar sterrenstelsels Holm 472.
NGC 4731 maakt ook deel uit van de NGC 4697-groep van sterrenstelsels die zich nabij de Virgo-supercluster bevindt.
Voorbij de balk strekken de spiraalarmen van NGC 4731 zich uit tot ver buiten de grenzen van dit Hubble-beeld.
Er wordt gedacht dat de langgerekte armen van het sterrenstelsel het gevolg zijn van zwaartekrachtinteracties met andere, nabijgelegen sterrenstelsels in de Virgocluster.
Het kleurenbeeld va NGC 4731 omvat ultraviolette, nabije-infrarode en optische waarnemingen van de Wide Field Camera 3 (WFC3) van de Hubble. Er werden zes filters gebruikt om verschillende golflengtes waar te nemen. De kleuren zijn het resultaat van het toekennen van verschillende tinten aan elk monochromatisch beeld dat aan een afzonderlijk filter is gekoppeld.
De hoeveelheid kleuren illustreert de golvende gaswolken, donkere stofbanden, felroze stervormingsgebieden en, het meest duidelijk, de lange, gloeiende balk met uitgestrekte armen.
Eerste publicatie: 27 mei 2024
Bron: ESA/NASA