Mars InSight bedreigt door een zware zandstorm
De InSight lander van de NASA landde in november 2018 op de rode planeet om er de inwendige structuur en de seismische activiteit te bestuderen. Maar de lander heeft zonne-energie nodig om te kunnen functioneren. Helaas heeft de stoffige planeet een dikke laag op de panelen van de lander geworpen waardoor de hoeveelheid energie die de lander kan opwekken flink wordt beperkt. Wetenschappers weten al maanden dat het einde van de missie nadert en nu dreigt een enorme stofstorm die de lucht op Mars verduisterd dit proces verder te versnellen.
Volgens de projectmanager voor de InSight bij het Jet Propulsion Laboratory van de NASA stond men op de onderste sport van de ladder wat betreft energie en dat is nu de grond geworden. Als InSight deze stofstorm overleeft dan kan men het mogelijk uitzingen tot de winter maar als er een volgende storm komt, en dat is niet ondenkbeeldig, dan zou het wel eens over en uit kunnen zijn.
InSight genereerde tijdens een Martiaanse dag gemiddeld 425 watt per uur aan energie maar de afgelopen week is dat teruggezakt naar 275 watt per uur. De lander heeft gemiddeld ongeveer 300 watt per uur nodig om de seismometer, communicatie en de basisfuncties van de lander gaande te houden.
Ofschoon eerdere schattingen suggereerden dat de missie eind van de zomer zou eindigen zorgde een periode van rustig weer op de locatie van de lander in Elysium Planitia ervoor dat er een paar maanden konden worden toegevoegd. Maar het missieteam heeft altijd geweten dat een fikse zandstorm hier een einde aan kan maken.
Op 21 september 2022 maakte de Mars Reconnaissance Orbiter (MRO) van de NASA opnames van een enorme zandstorm op ongeveer 3500 kilometer afstand van de lander. Gedurende een periode bleef de energieproductie op peil maar maandag 3 oktober 2022 betrok de lucht boven InSight en begon de lander de gevolgen van de storm te merken.
InSight heeft het enige overgebleven operationele instrument, de seismometer, gedurende twee weken afgesloten om zo te proberen energie te sparen en de storm te overleven.
Het missiepersoneel had besloten om, in plaats van energie te sparen, de seismometer zo lang als mogelijk te gebruiken om zo zoveel mogelijk wetenschappelijke gegevens te verkrijgen. Onlangs was het instrument overgegaan in een mode dat er 24 uur werd gemeten en 24 uur werd geslapen.
Die beslissing betekent ook dat NASA geen commando naar InSight zal sturen om de lander uit te schakelen maar dat er, als er geen energie meer is, de lander gewoonweg zal zwijgen.
Er is nog steeds een kans dat InSight deze storm zal overleven. Uitgaande van waarnemingen van MRO is de groei van de stofstorm tot stilstand gekomen en groeien de wolken ook minder snel. Echter als dit evenement wordt overleefd dan zal er vroeg of laat wel weer een andere storm komen. Wetenschappers hadden verwacht dat er meer stofstormen zouden komen want die hebben te maken met de veranderingen in de seizoenen op Mars. Dit is de derde storm die dit jaar wordt waargenomen.
Eerste publicatie: 11 oktober 2022
Bron: NASA