Astronomisch Nieuws

Met je smartphone op zoek naar zwarte gaten

De Black Hole Finder-app is een project voor burgerwetenschappers die over op de wereld gebruikt kan worden.

Middelgrote zwarte gaten ontstaan mogelijk in dichte groepen sterren via het samensmelten van stellaire zwarte gaten of het instorten van massieve sterren.
Middelgrote zwarte gaten ontstaan mogelijk in dichte groepen sterren via het samensmelten van stellaire zwarte gaten of het instorten van massieve sterren. Credit : Zdeněk Bardon / ESO.

Met de de app van het nieuwe burgerwetenschapsproject Black Hole Finder ga je op jacht naar nieuwe zwarte gaten. De mobiele app is ontwikkeld door het Nederlandse Black Hole Consortium en stelt het publiek in staat om het consortium te helpen duizenden afbeeldingen te sorteren om mogelijke interessante doelwitten te identificeren.

Uiteindelijk is het Dutch Black Hole Consortium op zoek naar kilonova’s – een krachtige explosie van elektromagnetische straling die ontstaat door de fusie van een neutronenster en een zwart gat. Een kilonova kan op zijn beurt een zwart gat met de massa van een ster creëren.

Om naar kilonova’s te zoeken, gebruikt het consortium de BlackGEM-telescopen in het Noorden van Chili om grote delen van de nachtelijke hemel in beeld te brengen op zoek naar deze heldere, maar zeer kortdurende explosies. Hun licht is mogelijk maar een paar dagen voor ons zichtbaar. Het probleem is nu: sommige van deze afbeeldingen tonen echte stellaire bronnen, terwijl andere valse bronnen zijn, zoals het licht dat van een communicatiesatelliet afketst. Hoewel AI-filters kunnen helpen om een aantal van die valse bronnen eruit te filteren kunnen ze niet alles vangen. Daarom vraagt het Dutch Black Hole Consortium het publiek om hulp via de Black Hole Finder-app.

Volgens Steven Bloemen van de Radboud universiteit in Nijmegen en projectleider van de BlackGEM-telescopen, zijn mensen nog altijd beter in het herkennen van patronen dan algoritmes. Door de app te gebruiken kunnen burgers over de hele wereld de AI-algoritmes van het project trainen om onderscheid te maken tussen echte en valse bronnen en de meest interessante kandidaat-bronnen sneller te lokaliseren.

Het gebruik van de app is heel eenvoudig: je bekijkt drie afbeeldingen en beslist of de afbeelding een echte of een valse bron toont (of je kunt “onbekend” selecteren als je het niet zeker weet). Natuurlijk leert de app je alle factoren die je moet overwegen om die bepaling te maken. Dat is alles!

De Black Hole Finder-app is beschikbaar in acht talen: Nederlands, Engels, Spaans, Duits, Chinees, Bengaals, Pools en Italiaans en is er voor zowel Apple als Android. Er is ook een webversie beschikbaar voor mensen die een computer gebruiken. Dus als je elke dag een paar minuten over hebt, overweeg dan om de app te downloaden en het Dutch Black Hole Consortium een helpende hand te bieden bij het verkennen van de uitgestrekte kosmos.

DJkan de apps en de webversie vinden op de site van de Black Hole Finder. Wil je meer weten over het Dutch Black Hole Consortium bezoek dan hun eigen site.

Eerste publicatie: 19 augustus 2024
Bron: Black Hole Finder