Yed Posterior – Epsilon Ophiuchi

Epsilon Ophiuchi – Yed Posterior – is een rode reus van spectraaltype G die 106,9 lichtjaar van ons is verwijderd in de richting van het sterrenbeeld Ophiuchus – Slangendrager. Met een schijnbare helderheid van magnitude 3,22 is het de 7^de helderste ster in het sterrenbeeld. De ster vormt een visueel paar met de helderdere Delta Ophiuchi – Yes Prior. De twee sterren markeren de linkerhand van de hemelse Slangendrager.

Type ster

Epsilon Ophiuchi is een rode reus met de classificatie G9.5 IIIb. De ster heeft een massa van 185 zonsmassa en een straal van 10,4 keer die van de Zon. Met een effectieve temperatuur van 4900 Kelvin bedraagt de lichtsterkte 54 keer die van de Zon. De leeftijd van de ster wordt geschat op ongeveer 1 miljard jaar.

Een onderzoek dat in 1991 werd gepubliceerd schrijft dat Epsilon Ophiuchi arm aan cyanide en koolstof is. Cyanidedeficiëntie is ongebruikelijk onder G- en K-type reuzen en wijst erop dat Epsilon Aurigae tot een populatie sterren onder dan de Zon behoort. Sterren die in de schijf van de Melkweg worden aangetroffen. Om deze reden heeft de ster ook wat minder koolstof.

In 2012 ontdekte men dat de buitenste laag van de ster zonachtige oscillaties vertoonde met een periode van 0,19 dagen. Hieruit werd een fotometrische straal van 10,4 keer de Zon en een massa van 1,9 zonsmassa berekend.

Wetenswaardigheden

In de Arabische astronomie maakte Yed Posterior deel uit van een asterisme dat de Zuidelijke Lijn of de Zuidelijke Grens werd genoemd, samen met Delta Ophiuchi – Yed Prior, Alpha Serpentis – Unukalhai, Delta Serpentis, Epsilon Serpentis, Zeta Ophiuchi en Eta Ophiuchi – Sabik. Zeta Ophiuchi, Yed Prior en Yed Posterior vormen de basis van de polygoon die het sterrenbeeld Ophiuchus herkenbaar maakt. De Noordelijke Lijn werd gevormd door Bèta Herculis – Kornophoros met Gamma Herculis en Bèta Serpentis en gamma Serpentis. De sterren binnen deze lijnen werden gezien als een kudde schapen bewaakt door de herder Rasalhague.

Naamgeving

De naam Yed Posterior komt van het Arabische yad, wat “hand” betekent. Het woord posterior betekent “achter”. Het verwijst naar het feit dat Epsilon Ophiuchi de helderdere Delta Ophiuchi – Yed Prior – volgt aan de sterrenhemel. Yed Posterior is de meest oostelijke van de twee sterren.

Yed Prior en Yed Posterior markeren de linkerhand van de Slangendrager, dit is de hand die de kop van de Slang vasthoudt. De hand die de staart vasthoudt is de zwakkere ster Nu Ophiuchi – Sinistra.

De naam Yed Posterior werd op 5 oktober 2016 officieel toegekend door de Working Group on Star Names van de Internationale Astronomische Unie.

in de Chinese astronomie werd Yed Posterior 天市右垣十 (Tiān Shì Yòu Yuán shí) genoemd, de Tiende Ster van de Rechtermuur van de Hemelse Marktomheining. De Rechtermuur vertegenwoordigde de oude staten van China en Yed Posterior was geassocieerd met de staat Chu. Het asterisme werd verder gevormd door Yed Prior – Delta Ophiuchi, Kornophoros – Bèta Herculis, Gamma Herculis, Marsic – Kappa Herculis, Gamma Serpentis, Bèta Serpentis, Unukalhai – Alpha Serpentis, Delta Serpentis, Epsilon Serpentis en Zeta Ophiuchi. Het maakte dele uit van de Hemelse Markt dat het rijk van de keizer vertegenwoordigde.

Locatie

Yed Posterior bevindt zich in het oostelijke deel van de Slangendrager op de grens met Serpens Caput. De ster ligt 4°33’ ten zuiden van de hemelevenaar en vormt een visueel paar met Yed Prior. Omdat beide sterren deel uitmaken van de grote veelhoek die de Slangendrager herkenbaar maakt, zijn beide sterren gemakkelijk te herkennen. Yed Prior markeert de zuidwestelijke hoek van de veelhoek en Yed Posterior bevindt zich direct rechts van zijn helderdere buurman.

De sterren bevinden zich ten noorden van de klauwen (scharen)  van de Schorpioen. Rasalhague, de ster aan de bovenkant van de polygoon, bevindt zich ruwweg halverwege Antares in de Schorpioen en Wega in de Lier. Andere heldere sterren die deel uitmaken van de polygoon zijn Sabik, Zeta Ophiuchi, Cebalrai en Kappa Ophiuchi.

Sabik, Zeta Ophiuchi, Yed Posterior en Yed Prior vormen een relatief rechte lijn die richting het naburige sterrenbeeld Serpens wijst end aar verlengd wordt door Epsilon Serpentis, Alpha Serpentis – Unukalhai en Delta Serpentis.

Sterrenbeeld

Yed Posterior bevindt zich in het sterrenbeeld Ophiuchus. De hemelse Slangendrager wordt geassocieerd met de god Apollo en de genezer Asclepius uit de Griekse mythologie. Het is in grootte het 11^de sterrenbeeld aan de sterrenhemel en beslaat een oppervlakte van 948 vierkante graden aan de sterrenhemel. Het is een van de 15 equatoriale sterrenbeelden maar het maakt geen deel uit van de Dierenriem.

Ophiuchus is een van de oude Griekse sterrenbeelden die in de 2^de eeuw na Christus door de Grieks-Romeinse astronoom Claudius Ptolemeus in de Almagest werden beschreven. Het sterrenbeeld verdeeld het sterrenbeeld Serpens in 2 delen: Serpens Cauda (de staart van de slang) en Serpens Caput (de kop van de slang).

Ophiuchus is een relatief helder sterrenbeeld, het heeft 5 sterren helderder dan de 3^de magnitude. Hoewel het geen 1^ste magnitude sterren heeft is het wel gemakkelijk te vinden want de 5 helderste vormen een grote opvallende polygoon ten noorden van de Vishaak in Schorpioen. Alpha Ophiuchi – Rasalhague, de helderste ster in het sterrenbeeld, is een witte reus van magnitude 2,1 die 48,6 lichtjaar van ons is verwijderd. In Ophiuchus vinden we ook de Ster van Barnard, een van de meest nabije sterren tot de Aarde.

Andere noemenswaardige sterren zijn onder andere Zeta Ophiuchi, de meest nabije O-type ster tot de Zon, de terugkerende nova RS Ophiuchi, de dubbelster Sabik – Eta Ophiuchi, de nabije rode dwerg Wolf 1016 en het massieve stersysteem Rho Ophiuchi dat wordt omringd door de Rho Ophiuchi moleculaire wolk.

In Ophiuchus vinden we veel mooie deepsky-objecten. Dit zijn onder andere de planetaire nevel M2-9 – Minkowski’s Vlinder, Kepler’s Supernova, NGC 6240 en de open sterrenhopen IC 4665 en NGC 6633. Verschillende open sterrenhopen hebben een Messiernummer: Messier 9, Messier 10, Messier 12, Messier 14, Messier 19, Messier 62 en Messier 107.

De sterren en deepsky-objecten in Ophiuchus kunnen het beste in de maand juli worden bekeken als het sterrenbeeld ’s avonds hoger boven de horizon klimt. Het gehele sterrenbeeld is zichtbaar tussen 80°N en 80° Z.

De 10 helderste sterren in de Slangendrager zijn Rasalhague (Alpha Oph, mag. 2,07), Sabik (Eta Oph, mag. 2,43), Zeta Ophiuchi (mag. 2,57), Yed Prior (Delta Oph, mag. 2,75), Cebalrai (Bèta Oph, mag. 2,75), Kappa Ophiuchi (mag. 3,20), Yed Posterior (Epsilon Ophiuchi, mag. 3,22), Theta Ophiuchi (mag. 3,26), Nu Ophiuchi (mag. 3,33), and 72 Ophiuchi (mag. 3,73).

Epsilon Ophiuchi – Yed Posterior

Eerste publicatie: 5 juli 2025
Bron: Wikipedia, star-facts & vele anderen

• Bluesky
• Facebook
• Threads
• X
• Mastodon
• Mail