zondag, december 8, 2024
Zonnestelsel Nieuws

Astronomen vinden bewijs voor een echte negende planeet

De negende planeet
Artist impression van de negende planeet met op de achtergrond de Zon. Men denkt dat de planeet ongeveer even groot is als de planeten Uranus en Neptunus en eveneens gasvormig is. (Credit: Caltech/R. Hurt (IPAC))

Astronomen van Caltech (California Institute of Technology) hebben bewijs gevonden voor een grote planeet die zich in een langgerekte baan om de Zon beweegt. De planeet heeft de bijnaam “Planeet Negen” gekregen heeft een massa van ongeveer 10 maal de Aarde en draait meer dan 20 keer verder dan de gemiddelde afstand van Neptunus om de Zon heen. De gemiddelde afstand van Neptunus tot de Zon is 4,5 miljard kilometer. De nieuwe planeet zou een omlooptijd hebben tussen 10.000 en 20.000 jaar.

De twee onderzoekers, Konstantin Batygin en Mike Brown ontdekten de planeet door computer simulaties en wiskundige modellen maar ze hebben de planeet nog niet direct waargenomen.

Volgens Brown, professor Planetaire Astronomie, gaat het om een echte negende planeet. Sinds de oudheid zijn er maar twee planeten ontdekt en dit zou dan eindelijk nummer drie zijn. De negende planeet is volgens Brown geen kleintje en dat maakt het des te opwindender.

Brown geeft aan dat de vermeende negende planeet, met een massa van 5000 * Pluto, meer dan groot genoeg is om aan te nemen dat het een echte planeet is en niet tot de klasse van de dwergplaneten gerekend kan worden. “Planeet Negen” domineert qua zwaartekracht in zijn deel van het zonnestelsel.

Brown en Batygin publiceerden hun bevindingen in het laatste nummer van de “Astronomical Journal” en laten in dat artikel zien hoe “Planeet Negen” helpt om een aantal mysterieuze kenmerken van de zone van ijsachtige objecten en puin voorbij de baan van Neptunus te verklaren. Deze zone is bekend als de Kuipergordel.

Volgens Batygin waren Brown en hij nogal sceptisch dat een dergelijke planeet zou kunnen staan maar gaande weg raakten ze overtuigd dat de planeet er echt is. Het is voor het eerst in meer dan 150 jaar dat er degelijk bewijs is dat ons beeld van het zonnestelsel nog niet compleet is.

Het was een lange weg tot deze theoretische ontdekking. In 2014 publiceerden Chad Trujilo en zijn collega Scott Shepherd een artikel waarin ze opmerkten dat 13 van de verst verwijderde objecten in de Kuipergordel overeenkomsten vertoonden in de baan die ze volgen om de Zon. Om deze overeenkomst te verklaren introduceerden ze de mogelijke aanwezigheid van een kleine planeet. Volgens Brown was een planeet niet direct de oplossing maar zijn interesse was wel gewekt.

Samen met Batygin startte Brown een anderhalf jaar durend onderzoek naar deze verre objecten. Beide astronomen benaderden het onderzoek vanuit een ander perspectief. Brown, als waarnemer en Batygin als theoreticus. Door deze verschillende benaderingen konden de onderzoekers elkaars ideeën bediscussiëren en zo nieuwe mogelijkheden overwegen.

Batygin en Brown waren er al snel achter dat zes verre objecten uit de collectie van Trujillo en Sepherd allemaal dezelfde elliptische baan in dezelfde richting in de ruimte volgen. Dit is erg verrassend.

Het is te vergelijken met een klok met zes wijzers die allemaal met een verschillende snelheid ronddraaien maar als je er naar kijkt dan staan ze allemaal op dezelfde plaats. De kans dat dit gebeurt is ongeveer 1 op de 100. Daar komt nog bij dat de banen van deze zes objecten allemaal dezelfde hoek ten opzicht van de Zon maken; ongeveer 30° ten opzichte van het baanvlak van de acht bekende planeten. De kans dit zoiets gebeurt is ongeveer 0,007%. Volgens Brown en Batygin moet er dus iets zijn dat er voor gezorgd heeft dat de objecten allemaal een vergelijkbare baan volgen en dat kan alleen maar een negende planeet zijn die ongeveer even groot is als de planeet Neptunus.

Het wordt nu zaak om deze vermeende negende planeet echt waar te nemen. Beide astronomen hebben daarvoor waarneemtijd gekregen bij de grote telescopen zoals de Japanse Subaru telescoop en de WM Keck Telescope die op Mauna Kea, Hawaii staan opgesteld.

Lees het volledige artikel: “Evidence for a Distant Giant Planet in the solar system,” Konstantin Batygin & Michael E. Brown, 2016 February, Astronomical Journal

Bron: Diverse persberichten, 20 januari 2015
Laatste bewerking: 20 januari 2015