Zonnestelsel Nieuws

Volgens astronomen is 3I/ATLAS mogelijk de oudste komeet ooit gezien

3I/ATLAS, de tweede interstellaire komeet die ooit in onze kosmische buurt is waargenomen, is mogelijk meer dan 3 miljard jaar ouder dan ons zonnestelsel. Dit schrijft een onderzoeksteam onder leiding van astronoom Matthew Hopkins van de Universiteit van Oxford.

Bovenaanzicht van de Melkweg met de geschatte banen van zowel onze zon als 3I/ATLAS.
Bovenaanzicht van de Melkweg met de geschatte banen van zowel onze zon als 3I/ATLAS. De komeet is weergegeven met rode stippellijnen en de zon met gele stippellijnen. Het grootste deel van de baan van de komeet in de buitenste dikke schijf is duidelijk zichtbaar, terwijl de zon dichter bij de kern van de Melkweg blijft. Beeld: M. Hopkins / Ōtautahi-Oxford Team / ESA / Gaia / DPAC / Stefan Payne-Wardenaar / CC-BY-SA 4.0.

Alle niet-interstellaire kometen, zoals de komeet van Halley, zijn samen met ons zonnestelsel ontstaan en zijn dus tot wel 4,5 miljard jaar oud. Maar interstellaire bezoekers hebben de potentie om veel ouder te zijn, en van de kometen die tot nu toe bekend zijn, suggereert de toegepaste statistische methode dat 3I/ATLAS zeer waarschijnlijk de oudste komeet is die we ooit hebben gezien.

In tegenstelling tot 1I/’Oumuamua en 2I/Borisov, de twee eerdere objecten die het zonnestelsel vanuit een ander deel van het heelal binnenkwamen, lijkt 3I/ATLAS een steil pad door de Melkweg te volgen, met een traject dat suggereert dat hij afkomstig is uit de “dikke schijf” van ons sterrenstelsel – een populatie van oude sterren die boven en onder het dunne vlak draaien waar de Zon en de meeste sterren zich bevinden.

Het nieuwe onderzoek voorspelt dat, omdat 3I/ATLAS waarschijnlijk is ontstaan rond een oude ster met een dikke schijf, deze rijk zou moeten zijn aan waterijs.

Dit is een object uit een deel van ons sterrenstelsel dat we nog nooit van dichtbij hebben gezien en de onderzoekers denkend at er een kans van twee derde is dat deze komeet ouder is dan het zonnestelsel end at hij sindsdien door de interstellaire ruimte zweeft.

Wanneer hij de Zon nadert zal het zonlicht het oppervlak van 3I/ATLAS verwarmen en komeetactiviteit voeroorzaken, oftewel de uitgassing van damp en stof die een gloeiende coma en staart creëert.

Vroege waarnemingen suggereren al dat de komeet actief is en mogelijk groter is dan zijn interstellaire stellaire voorgangers.

Indien dit wordt bevestigd kan dit gevolgen hebben voor het aantal vergelijkbare objecten dat toekomstige telescopen, zoals de nieuwe Vera C. Rubin, waarschijnlijk zullen detecteren.

Het kan ook aanwijzingen geven over de rol die oude interstellaire kometen spelen bij het ontstaan van sterren en planeten in de Melkweg.

3I/ATLAS vertoont al tekenen van activiteit, de gassen die in de toekomst mogelijk te zien zullen zijn wanneer 3I/ATLAS door de Zon wordt verhit, zullen bestaande modellen op de proef stellen.

De astronomen presenteerden hun bevindingen afgelopen week tijdens de National Astronomy Meeting 2025 van de Royal Astronomical Society in Durham, Verenigd Koninkrijk.

Artikel: Matthew Hopkins et al. The Galactic Interstellar Object Population in the LSST. NAM 2025

Eerste publicatie: 12 juli 2025
Bron: sci-news