Waarnemen – de Indiaan en de Pauw
Pavo en Indus
Pavo de Pauw en Indus de Indiaan zijn twee sterrenbeelden die naast elkaar aan de zuidelijke sterrenhemel staan. Ze zijn vanuit Nederland niet zichtbaar. De sterrenbeelden zijn door Petrus Plancius omstreeks 1600 voor het eerst benoemd. Pavo is Latijn voor “pauw” en het is een van de zuidelijke vogels, samen met Grus – de Kraanvogel, Phoenix en Tucana de Toekan. Indus kan vertaald worden naar Indiaan of inheems persoon maar het is niet duidelijk welke groep mensen met dit sterrenbeeld geassocieerd kan worden.
Bewoners van het zuidelijk halfrond kunnen de beide sterrenbeeld in september hoog in het zuiden zien. De overige drie zuidelijke vogels volgen hen vanaf de horizon.
Pavo de Pauw
De Pauw bevindt zich naast de Octant en de Indiaan. Het sterrenbeeld Pavo heeft één heldere ster en een handvol gemiddeld heldere sterren. De helderste ster heet Alpha Pavonis, oftewel de Pauwenster. Alpha Pavonis heeft een visuele helderheid van magnitude 1,94 en bevindt zich op een afstand van 183 lichtjaar van de Aarde. Bèta Pavonis heeft een helderheid van magnitude 3,43 en is 138 lichtjaar van ons verwijderd. Delta Pavonis bevindt zich 3,5° van Bèta Pavonis en is met een magnitude van 3,56 bijna even helder. Delta Pavonis is slechts 20 lichtjaar van ons verwijderd.
In de buurt van de grens met het sterrenbeeld Ara – Altaar bevindt zich Eta Pavonis die een helderheid van magnitude 3,61 heeft en 371 lichtjaar van ons is verwijderd. Verder naar het zuiden, bij de grens met de Octant, zien we Epsilon Pavonis met ene helderheid van magnitude 3,97 en een afstand van 106 lichtjaar tot de Aarde.
De Melkweg loopt door een deel van de Pauw en daarom kunnen we er veel nevels zien. De meeste nevels zijn echter nogal zwak. Een mooie uitzondering is NGC 6752. Deze bolhoop heeft een helderheid van magnitude 5,4 en is gemakkelijk met een verrekijker te vinden. NGC 6744 is een mooi sterrenstelsel dat met een telescoop bekeken dient te worden. Dit spiraalvormig sterrenstelsel heeft een helderheid van magnitude 9 en is 30 miljoen lichtjaar van ons verwijderd. Het wordt soms wel de tweeling van de Melkweg genoemd.
Indus de Indiaan
Indus de Indiaan heeft geen uitgesproken vorm. Het sterrenbeeld wordt meestal als een driehoek afgebeeld. Het bestaat uit louter zwakke sterren en het vult de donkere ruimte op tussen de Toekan, de Pauw en de Octant.
De helderste ster van de Indiaan heeft een helderheid van magnitude 3,11. Alpha Indi bevindt zich op een afstand van 101 lichtjaar van de Aarde. Epsilon Indi is met een helderheid van magnitude 4,8 minder helder maar de ster is slechts 11,8 lichtjaar van de Aarde verwijderd. In afstand is het de 17de ster tot de Aarde. Van alle sterren die met het ongewapende oog zichtbaar zijn heeft Epsilon Indi de op 2 na grootste eigenbeweging. In de Indiaan komen dubbele bruine dwergen voor en er wordt vaak gezocht naar buitenaards leven. In de sciencefiction serie Star Trek is Epsilon Indi het thuis van de Andorianen en was het de basis van de slechte Gorkon.
Samengevat: de Pauw en de Indiaan, de sterrenbeelden Pavo en Indus, zijn in september ideale sterrenbeelden voor bewoners van het zuidelijk halfrond.
Volg de links voor meer uitgebreidere artikelen over de sterrenbeelden Pauw en de Indiaan op Kuuke’s Sterrenbeelden.
Eerste publicatie: 6 september 2023
Bron: EarthSky
