Apophis krijgt het tijdens zijn passage langs de Aarde in 2029 zwaar te verduren
Uit nieuw onderzoek blijkt dat de zwaartekracht van onze planeet seismische activiteit op Apophis zal veroorzaken als deze in 2029 dicht bij de Aarde komt.
Een team van astronomen denkt dat de zwaartekracht van onze planeet het oppervlak van Apophis, een asteroïde die over 5 jaar dicht bij de Aarde komt, zou kunnen veranderen.
Apophis bevindt zich momenteel op 1,97 Astronomische Eenheden van de Aarde, oftewel bijna twee keer de afstand tussen de Aarde en de Zon. Maar in april 2029 zal de asteroïde vlak langs onze planeet scheren en een team van onderzoekers gelooft dat de ontmoeting aardverschuivingen en aardbevingen op de kleine ruimterots zal veroorzaken. De bevindingen van het team zullen in The Planetary Science Journal worden gepubliceerd en zijn nu al beschikbaar op de arXiv-preprintserver.
De ontmoeting in 2029 zal korte-termijn getijden-gestuurde discrete seismische gebeurtenissen veroorzaken die leiden tot hoogfrequente oppervlakteversnellingen die magnitudes bereiken die vergelijkbaar zijn met de zwaartekracht van Apophis en die mogelijk kunnen worden gedetecteerd door moderne seismometers, aldus de onderzoekers in hun artikel.
Ruimtewetenschappers houden de scheervlucht van Apophis op vrijdag 13 april 2029 nauwlettend in de gaten. Wanneer de asteroïde zijn dichtste nadering maakt zal de 335 meter grote asteroïde zich op minder dan 38.625 kilometer van het oppervlak van de planeet bevinden, ongeveer 10 keer dichterbij dan de gebruikelijke afstand van de Maan in zijn baan om de Aarde.
De nabijheid van de Aarde betekent dat Apophis zal worden veranderd door de zwaartekracht van onze planeet, dezelfde kracht die de Maan in aan baan om ons heen houdt. Maar Apophis is veel kleiner dan de Maan en zal veel dichter bij de Aarde komen, dus de zwaartekracht van de Aarde zal een extremere invloed op de asteroïde hebben. Dit is dezelfde kracht die spanning en breuken veroorzaakt op he toppervlak van manen zoals Miranda van Uranus en roept vragen op over de stabiliteit van onze eigen maan, die een stabiel genoeg oppervlak nodig heeft voor NASA om astronauten veilig te laten landen tijdens de komende Artemis 3-missie.
De onderzoekers schrijven ook dat er een significante verandering zal zijn in de tuimelende spintoestand van Apophis, wat kan leiden tot langdurige oppervlakteverversing als reactie op door tuimelen veroorzaakte veranderingen in de oppervlaktehelling.
Dit aspect van de bevinding van het team is interessant omdat wetenschappers veel kunnen leren van het binnenste van asteroïden. Deze verborgen asteroïdestukjes kunnen zowel de oorsprong van de ruimterotsen onthullen, maar ook de geschiedenis van ons zonnestelsel en daarbuiten. Organische moleculen in asteroïden kunnen wijzen op bronnen van de bouwstenen van het leven en de metalen in de rotsen kunnen wijzen op de extreme kosmische interacties die ervoor zorgden dat de asteroïde ontstond. Het binnenste van asteroïden kan lagen van nog oudere informatie opleveren over de invloed van een ruimterots en de manier waarop deze interageert met zijn lokale omgeving in de ruimte. Ook kunnen ze verklaren waarom sommige objecten, zoals de merkwaardige interstellaire indringer ‘Oumuamua, versnellen als ruimteschepen.
Net als ‘Oumuamua zal Apophis naar verwachting langs de Aarde scheren. Apophis is, zoals het er nu naar uit ziet, geen bedreiging voor het leven op Aarde. Er zou veel mis moeten gaan om de baan van de asteroïde zo te veranderend at deze op ramkoers komt met onze planeet.
Dat gezegd hebbende, objecten ter grootte van Apophis raken onze planeet ongeveer eens in de 80.000 jaar of zo en hun inslagen veroorzaken ernstige schade in de directe omgeving van hun inslag, maar kunnen ook huiveringwekkende veranderingen in het klimaat veroorzaken. Een analyse van NASA in 2021 wees uit dat de baan van Apophis onze planeet niet zal bedreigen – wat betekent dat er niet eens de minste kans op schade is – voor minstens een eeuw.
Eerder dit jaar stelden ruimtevaartbedrijven, waaronder Blue Origin, missies voor om te profiteren van de ontmoeting van de asteroïde met de Aarde. Ruimtevaartorganisaties zijn tenslotte in wezen kosmische artsen die huisbezoeken afleggen; het is zeer zeldzaam- en veel goedkoper – wanneer de patiënt zelf naar de arts toe gaat.
Maar vergeet even de missieconcepten: er is al een missie op weg naar Apophis. De OSIRIS-APEX-missie van de NASA is onderweg naar de asteroïde om beter te begrijpen hoe de rots kan worden getransformeerd door zijn nauwe ontmoeting met onze planeet.
Als Apophis de Aarde zou raken (wat niet zal gebeuren), dan zou de schade enorm kunnen zijn. De laatste grote asteroïde die de Aarde bereikte was de vuurbal van Tsjeljabinsk: een rots ter grootte van een klein gebouw die in 2013 boven Rusland ontplofte. Bij de explosie kwam energie vrij die gelijk was aan ongeveer 500 kiloton TNT, wat een felle flits en een krachtige schokgolf veroorzaakte. De asteroïde van Tsjeljabinsk was slechts 20 meter groot, ongeveer 17 keer kleiner dan Apophis.
Toch laat die vergelijking het potentiële gevaar zien van asteroïden die zich dicht bij de Aarde bevinden, en de reden waarom instanties als NASA ze zo nauwlettend in de gaten houden. Volgens de recente bevindingen van het team zal de Aarde echter veel meer schade aanrichten op Apophis dan de asteroïde op onze planeet.
Eerste publicatie: 10 november 2024
Bron: Gizmodo & anderen