Astronomen maken catalogus van exotische exoplaneten
Als onderdeel van de TESS-Keck Survey hebben astronomen een catalogus van 126 vreemde exoplaneten opgesteld. Van zeldzame werelden met extreme omstandigheden tot planeten die mogelijk leven kunnen ondersteunen zoals wij dat kennen.

Van betrekkelijk weinig eerder bekende exoplaneten zijn zowel de massa als de straal bekend. De combinatie van deze metingen vertelt astronomen waar de planeten van gemaakt kunnen zijn en hoe ze zijn ontstaan.
Met deze informatie kunnen ze beginnen met het beantwoorden van vragen over waar ons zonnestelsel past in het grote tapijt van andere planetenstelsels.
De wetenschappers analyseerden meer dan 13.000 metingen van de radiale snelheidsmethode om de massa’s van 120 bevestigde planten te berekenen, plus zes kandidaat-planeten, verspreid over de noordelijke hemel.
Dankzij de relatieve snelheidsmetingen kunnen astronomen de eigenschappen van deze exoplanetaire systemen detecteren en leren.
Als ze een ster regelmatig heen en weer zien wiebelen, kunnen ze de aanwezigheid van een planeet in een baan om de ster afleiden en de massa van de planeet berekenen.
Verschillende planeten in de TESS-Keck Survey vallen op als toetsstenen voor het verdiepen van het inzicht van astronomen in de diverse manieren waarop planeten ontstaan en evolueren.
In een gerelateerd artikel in de Astronomical Journal kondigden de astonomen de ontdekking aan van twee nieuwe planeten die rond een zonachtige ster draaien.
De eerste is een planeet kleiner dan Saturnus met een massa en straal die tussen die van Neptunus en Saturnus liggen.
Er is voortdurend discussie over de vraag of planeten kleiner dan Saturnus echt zeldzaam zijn, of dat men ze gewoon slechts kan vinden
Deze planeet, TOI-1386b, is dus een belangrijke toevoeging aan deze demografie van planeten. TOI-1386b heeft slechts 26 dagen nodig om rond zijn ster te draaien. Ondertussen doet zijn buurman, een planeet met een massa die dicht bij die van Saturnus ligt, er 227 dagen over om rond dezelfde ster te draaien.
In een ander gerelateerd artikel beschreven de astronomen TOI-1473b, een planeet die ongeveer half zo groot is als Neptunus en die slechts 19 dagen nodig heeft om rond zijn ster te draaien. Ook die ster lijkt veel op de Zon.
Planeten kleiner dan Neptunus maar groter dan de Aarde zijn de meest voorkomende werelden in ons sterrenstelsel maar toch ontbreken ze in ons eigen zonnestelsel.
Elke keer dat er een nieuwe wordt gevonden worden we eraan herinnerd hoe divers ons heelal is en dat ons bestaan in het heelal wellicht unieker is dan we kunnen begrijpen.
Planeten met extreme, ultrakorte banen rond sterren, in tegenstelling tot onze Zon, worden ook gedetailleerd beschreven in de catalogus.
Eén ervan is zo dicht bij zijn oranje dwergster dat hij zijn baan in minder dan 12 uur voltooit.
TOI-1798c draait zo snel rond zijn ster dat een jaar op deze planeet minder dan een halve aardse dag duurt.
Vanwege hun nabijheid tot hun gaststerren zijn planeten zoals deze ook extreem heet – ze ontvangen meer dan 3000 keer zoveel straling als de Aarde van de Zon.
Het bestaan in deze extreme omgeving betekent dat deze planeet waarschijnlijk elke atmosfeer heeft verloren die zij aanvankelijk heeft gevormd.
Artikelen:
- Alex S. Polanski et al. 2024. The TESS-Keck Survey. XX. 15 New TESS Planets and a Uniform RV Analysis of All Survey Targets. ApJS 272, 32; doi: 10.3847/1538-4365/ad4484
- Michelle L. Hill et al. 2024. The TESS-Keck Survey. XIX. A Warm Transiting Sub-Saturn-mass Planet and a Nontransiting Saturn-mass Planet Orbiting a Solar Analog. AJ 167, 151; doi: 10.3847/1538-3881/ad2765
- Daria Pidhorodetska et al. 2024. The TESS-Keck Survey. XXII. A sub-Neptune Orbiting TOI-1437. arXiv: 2405.12448
Eerste publicatie: 3 juni 2024
Bron: sci-news