Astronomisch Nieuws

Astronomen vinden nieuw bewijs voor vulkanische maan rond WASP-49Ab

Met behulp van het ESPRESSO-instrument aan de Very Large Telescope en het HARPS-instrument aan de 3,6 meter La Silla-telescoop hebben astronomen een natriumwolk gevonden die zich dicht bij de hete, Saturnus-grote gasreus WASP-49Ab bevindt, maar daarmee niet helemaal synchroon loopt.

Deze artist impressie toont een potentiële vulkanische exomaan tussen WASP-49Ab (links) en zijn moederster.
Deze artist impressie toont een potentiële vulkanische exomaan tussen WASP-49Ab (links) en zijn moederster. Credits: NASA / JPL / Caltech.

WASP-49A is een zwakke zonachtige ster die in 2006 met behulp van het Wide Angle Search for Planets (WASP)-project werd gevonden. De ster bevindt zich op een afstand van ongeveer 635 lichtjaar van de Aarde in de richting van het sterrenbeeld Lepus – Haas.

In 2012 werd er een exoplaneet gevonden met de massa van Saturnus. Deze exoplaneet is bekend als WASP-49Ab en WASP-49b. de planeet draait met een periode van 2,8 dagen om de ster. De exoplaneet werd gevonden m.b.v. de transitiemethode.

Zowel WASP-49Ab als zijn ster bestaan voornamelijk uit waterstof en helium, met sporen van natrium, aldus de onderzoekers.

Geen van beide bevat voldoende natrium om de wolk te verklaren die afkomstig lijkt te zijn van een bron die ongeveer 100.000 kg natrium per seconde produceert.

Zelf als de ster of de exoplaneet zoveel natrium zouden kunnen produceren dan is het niet duidelijk welk mechanisme er voor verantwoordelijk is dat het in de ruimte terechtkomt.

Ofschoon er volgens de onderzoekers aanvullend onderzoek nodig is om het gedrag van de wolk te bevestigen vonden de onderzoekers verschillende bewijsstukken die suggereren dat de wolk door een ander object wordt geproduceerd dat om WASP-49Ab draait.

Zo gaven hun waarnemingen bijvoorbeeld twee keer aan dat de wolk plotseling in omvang toenam, alsof hij werd bijgetankt, terwijl hij niet naast de planeet was.

Ze zagen ook dat de wolk sneller bewoog dan de planeet op een manier die onmogelijk zou lijken tenzij hij werd gegenereerd door een ander object dat onafhankelijk van de planeet bewoog en sneller was dan de planeet.

De onderzoekers denken dat dit een cruciaal bewijsstuk is.

De wolk beweegt in de tegenovergestelde richting van wat de natuurkunde ons vertelt dat hij zou moeten doen als hij een deel zou uitmaken van de atmosfeer van de planeet.

De astronomen stelden vast dat de wolk zich hoog boven de atmosfeer van de planeet bevindt, net als de gaswolk die Io rond Jupiter produceert.

Ze gebruikten ook een computermodel om het exomaanscenario te illustreren en het te vergelijken met de gegevens.

WASP-49Ab draait elke 2,8 dagen met een regelmaat als van een klok om de ster, maar de wolk verscheen en verdween achter de ster of achter de planeet met schijnbaar onregelmatige tussenpozen.

Met behulp van hun model toonden de onderzoekers aan dat een exomaan met een baan van acht uur rond de planeet de beweging en activiteit van de wolk kon verklaren, inclusief de manier waarop het soms leek alsof de wolk voor de planeet langs bewoog en niet leek te worden geassocieerd met een bepaald gebied van de planeet.

Het bewijs is zeer overtuigend dat iets anders dan de planeet en de ster deze wolk produceert. Het detecteren van een exomaan zou heel bijzonder zijn en dankzij Io weten astronomen dat een vulkanische exomaan mogelijk is.

De bevindingen van het onderzoeksteam werden in de Astrophysical Journal Letters gepubliceerd.

Artikel: Apurva V. Oza et al. 2024. Redshifted Sodium Transient near Exoplanet Transit. ApJL 973, L53; doi: 10.3847/2041-8213/ad6b29

Eerste publicatie: 14 oktober 2024
Bron: sci-news