Raketten

Delta IV Heavy – een krachtige draagraket

Delta IV Heavy lancering
Lancering van een Delta IV Heavy-raket door United Launch Alliance

De Delta IV Heavy is een variant van de Delta IV-lijn van draagraketten. Tot recent was het qua lanceerlading de krachtigste draagraket ter wereld. De raket wordt voornamelijk door de Amerikaanse defensie gebruikt maar is ook bekend als de raket die in december 2014 het Orion ruimtevaartuig lanceerde. Ook de in 2018 te lanceren Parker Solar Probe zal gebruik maken van de Delta IV Heavy.

De Delta IV-lijn werd ontworpen door McDonnell-Douglas (nu onderdeel van Boeing) en wordt tegenwoordig door United Launch Alliances gemaakt. Er zijn verschillende varianten op de markt zoals de Delta IV Medium en drie verschillende Delta IV Medium+ modellen. De Delta IV Medium is sinds 2006 niet meer gelanceerd en in 2015 maakte United Launch Alliance bekend dat in 2018 of 2019 ook alle Medium+ modellen met pensioen worden gestuurd omdat ze te duur zijn geworden. De verwachting is dat de Delta IV Heavy nog tot het midden van de jaren ’20 gebruikt zal worden.

Basis specificaties

  • Hoogte: 70,7 meter
    Trappen: 2 trappen. Er kunnen twee additionele boosters worden gemonteerd om een zwaardere nuttige lading te kunnen lanceren.
  • Lading die in een geostationaire baan gebracht kan worden: 13.810 kilogram
  • Lading in een lage aardbaan: 28.370 kilogram

Na een succesvolle testvlucht in februari 2018 is de Falcon Heavy van SpaceX de krachtigste draagraket in termen van nuttige lading.

Lanceringsgeschiedenis

Op 21 december 2004 werd vanaf Cape Canaveral de eerste Delta IV Heavy raket gelanceerd. Deze lancering verliep niet helemaal vlekkeloos van de demonstratiesatelliet, DemoSat, kwam in een verkeerde baan terecht en twee kleinere satellietem,3CS-1 en 3CS-2 kwamen helemaal niet in hun beoogde baan.

Op 11 november 2007 vond de tweede lancering plaats en die verliep wel volgens het boekje. De militaire satelliet kwam in de juiste baan terecht echter de lancering liep wel vertraging op nadat een zuurstoflek voor beschadigingen had gezorgd. In januari 2009, november 2010 en januari 2011 volgden wederom succesvolle lanceringen van militaire satellieten.

In juni 2012 werd wederom een verkenningssatelliet gelanceerd en daarbij werd een vernieuwde motor gebruikt. Ook in augustus 2013 werd een militaire verkenningssatelliet gelanceerd.

Op 5 december 2014 werd door het eerst een niet-militair object gelanceerd. Een Delta IV Heavy lanceerde toen de testvlucht van de Orion, de beoogde opvolger van de space shuttle. De tweede trap van de Delta IV Heavy bracht de Orion naar een hoogte van 5973 kilometer, 14 keer hoger dan de baan van het International Space Station. De test werd als een succes beschouwd en de volgende testvlucht van de Orion zal vermoedelijk plaatsvinden met het nieuwe Space Launch System van de NASA. Op 11 juni 2016 werd wederom met succes een militaire verkenningssatelliet in een baan om de Aarde gebracht. De eerstvolgende lancering zal op zijn vroegst op 31 juli 2018 plaatsvinden. Dan zal de Parker Solar Probe worden gelanceerd. Deze ruimtesonde zal de Zon naderen tot een afstand van ongeveer 6,4 miljoen kilometer en zal ons meer leren over het ruimteweer. De Parker Solar Probe zal 7 scheervluchten langs Venus maken en vele malen dichter bij de Zon komen dan de planeet Mercurius.

Toekomst van de Delta IV Heavy

De toekomst in de militaire markt is voor de Delta IV Heavy erg onzeker want de nieuwe Falcon Heavy kan tegen lagere kosten veel zwaardere satellieten lanceren. Een lancering van een Falcon Heavy kost ongeveer 90 miljoen dollar tegen minimaal 350 miljoen dollar voor de lancering van een Delta IV Heavy. Dat betekent dat een Delta IV bijna vier keer duurder is dan een Falcon Heavy.

De Amerikaanse regering heeft een exclusieve overeenkomst met ULA die voor de Atlas raketten in 2019 afloopt en voor de Delta IV in 2010. De 350 miljoen per lancering vallen buiten het jaarlijkse contract van ongeveer 1 miljard dollar. Na 2020 zou de lancering van een Delta IV Heavy ongeveer 600 miljoen dollar kosten.

De kosten van een Delta IV Heavy zijn dus veel groter maar de raket heeft, op de allereerste lancering na, een perfecte trackrecord. De Falcon Heavy is pas een keer gelanceerd maar zal vermoedelijk in 2018 nog twee keer gelanceerd worden. Kosten en betrouwbaarheid zullen een grote rol spelen als de Amerikaanse regering de contracten moet gaan verlengen.

Bronnen:

Eerste publicatie: 5 mei 2018