Ruimtesondes

InSight verkent het binnenste van Mars

InSight lander op Mars
Artist impression van de Mars InSight die het binnenste van de planeet moet gaan onderzoeken. Credit: NASA/JPL-Caltech

De NASA heeft om 5 mei 2018 met succes een ruimtesonde gelanceerd die het binnenste van Mars gaat onderzoeken. De InSight is met behulp van een Atlas V-raket  gelanceerd vanaf de lanceerbasis Vandenberg Air Force Base in Californië.

Als alles volgens plan verloopt zal de InSight op 26 november 2018 net ten noorden van de evenaar in een vlak gebied landen. De lander zal gedurende minimaal 2 jaar de interne structuur en de samenstelling van Mars onderzoeken.

InSight is een acroniem voor INterior exploration using Seismic Investigations, Geodesy and Heat Transport. De lander heeft verschillende instrumenten aan boord. De seismometer (SEIS = Seismic Experiment for Interior Structure), detecteert en karakteriseert inslagen van meteorieten en marsbevingen. De gegevens van de SEIS zullen ertoe bijdragen dat wetenschappers een beter beeld krijgen van de korst van de rode planeet.

SEIS is extreem gevoelig en moet om ruis tegen te gaan daarom in een vacuümkamer worden geplaatst. Eind 2015 werd tijdens testen een lek ontdekt in deze vacuümkamer en hierdoor werd het oorspronkelijke lanceervenster in maart 2016 gemist. De lancering werd door dit lek met meer dan twee jaar vertraagd. Mars en de Aarde staan iedere 26 maanden gunstig ten opzichte van elkaar gepositioneerd zodat ruimtesondes er goedkoop en snel naar Mars gelanceerd kunnen worden.

Het andere instrument is de Heat and Physical Properties Package (HP3) dat zichzelf tot 5 meter onder het oppervlak zal boren en daar gaat meten hoe transport van warmte plaatsvindt. Dit moet veel informatie opleveren over het binnenste van de planeet en die die in de loop van de tijd is geëvolueerd.

Daarnaast zal de InSight het Rotation and Interior Structure Experiment uitvoeren. Dit zal gebeuren met de communicatiemiddelen van de lander. De positie van de lander wordt op 10 cm nauwkeurig gemonitord in een poging om kleine wiebelingen in de draaiingsas van Mars te meten. Deze wiebelingen kunnen informatie opleveren over de kern van de planeet zoals bijvoorbeeld de grootte.

Al met al moet de InSight meer licht gaan werpen op het ontstaan van de aardse planeten zoals de Aarde. Dat de NASA daarvoor naar Mars gaat is niet helemaal vreemd want als gevolg van de grote geologische activiteit hier op Aarde kunnen we het verleden van onze eigen planeet lastig bestuderen.

Volgens het Jet Propulsion Laboratory dat de missie leidt is het doel van de InSight is een beter beeld krijgen van het ontstaan van de Aarde en dat wil men bereiken door naar mars toe te gaan.

De basis van de 358 kilogram zware InSight is gebaseerd op de Phoenix Mars Lander van de NASA die in 2008 in de buurt van de noordpool van Mars water detecteerde. Amerika investeerde 814 miljoen dollar in de missie waarvan 163 miljoen dollar nodig zijn voor de lancering.

Daar boven op hebben Frankrijk en Duitsland door het leveren van de SEIS en HP3-instrumeten in totaal 180 miljoen dollar bijgedragen. Het CNES leverde de SEIS en het Duitse German Aerospace Center leverde HP3.

Daarnaast hebben NASA en JPL 18,5 miljoen dollar uitgetrokken voor de Mars Cube One (MarCo). MarCo bestaat uit twee cubesats, Wall-E en Eva, die samen met de InSight worden gelanceerd maar die onafhankelijk van elkaar naar Mars vliegen.

Wall-E en Eva zijnde allereerste cubesats die naar een andere planeet reizen en die misschien gaan zorgen in een doorbraak in het verkennen van de ruimte. De beide ruimtesondes met de grootte van een flink melkpak gaan gegevens van de aankomst, afdaling en landing van de InSight terugsturen naar de Aarde. De Mars Reconnaissance Orbiter die al sinds 2006 om Mars draait zal dienst gaan doen als het officiële verbindingsstation.

 

Eerste publicatie: 5 mei 2018