Zonnestelsel Nieuws

Mars Express ziet “spinnen” aan de rand van “Inca-stad” op Mars

De Mars Express ruimtesonde van de ESA heeft sporen van “spinnen” ontdekt, verspreid over het zuidelijke poolgebied van Mars.

Dit beeld van de Inca-stad op Mars werd op 27 februari 2024 vastgelegd
Dit beeld van de Inca-stad op Mars werd op 27 februari 2024 vastgelegd door de stereocamera met hoge resolutie aan boord van de Mars Express-orbiter van ESA. Credit: ESA / DLR / FU Berlin.

In plaats van echte spinnen te zijn, vormen de “spinnen” op Mars zich wanneer de lentezon valt op lagen koolstofdioxide die tijdens de donkere wintermaanden zijn afgezet. Het zonlicht zorgt ervoor dat koolstofdioxide-ijs op de bodem van de laag in gas verandert, dat zich vervolgens ophoopt en door de bovenliggende ijslagen heen breekt.

Het gas barst los in de lente van Mars en sleept donker materiaal naar de oppervlakte en verbrijzelt ijslagen tot een meter dik.

Het opkomende gas, beladen met donker stof, schiet omhoog door scheuren in het ijs in de vorm van hoge fonteinen of geisers, voordat het weer naar beneden valt en zich op het oppervlak nestelt.

Hierdoor ontstaan donkere vlekken met een doorsnede tussen 45 meter en 1 kilometer.

Ditzelfde proces creëert karakteristieke “spinvormige” patronen die onder het ijs zijn geëtst – en dus zijn deze donkere vlekken een veelbetekenend teken dat er mogelijk spinnen op de loer liggen.

De donkere vlekken zijn overal op het beeld van de Mars Express te zien. De meeste kunnen echter worden gezien als kleine vlekjes in het donkere gebied aan de linkerkant, dat zich net aan de rand van een deel van Mars bevindt dat de bijnaam “Inca-stad” heeft.

De reden voor deze naam is geen mysterie; het lineaire, bijna geometrische netwerk van bergkammen doet denken aan Inca-ruïnes.

Inca-stad, beter bekend als Angustus Labyrinthus, werd door de Mariner 9 sonde van de NASA in 1972 ontdekt.

Astronomen weten nog steeds niet hoe Inca-stad is ontstaan. Het kan zijn dat zandduinen in de loop van de tijd in steen zijn veranderd. Misschien sijpelt er materiaal zoals magma of zand door gebroken platen van Mars-gesteente. Of de bergkammen kunnen “eskers” zijn, kronkelende structuren die verband houden met gletsjers.

De “muren” van Inca-stad lijken een deel van een grote cirkel te vormen, met een diameter van 86 kilometer.

Astronomen vermoeden dat Inca-stad zich in een grote krater bevindt die zelf is ontstaan toen een rotsblok uit de ruimte op het oppervlak van de planeet neerstortte.

Deze inslag zorgde er waarschijnlijk voor dat breuklijnen door de omliggende vlakte rimpelden, die vervolgens gevuld werden met stijgende lava en sindsdien in de loop van de tijd zijn weggesleten.

Eerste publicatie: 27 april 2024
Bron: ESA