Waarnemen – de Telescoop
Als je heel zuidelijk op het noordelijk halfrond woont dan heb je aan het eind van de zomer en het begin van de herfst een periode waarin je het sterrenbeeld Telescopium – Telescoop kan zien. Naast een zuidelijke locatie heb je ook een donkere omgeving nodig. Zelfs de helderste ster, Alpha Telescopium is nog al zwak. Misschien is Telescoop daarom wel een passende naam want om iets van dit sterrenbeeld te kunnen zien heb je inderdaad een telescoop nodig. In 2020 ontdekten astronomen in de Telescoop het dichtstbijzijnde zwarte gat tot de Aarde. Dat zwarte gat is ongeveer 1000 lichtjaar van ons verwijderd.
In de 18de eeuw bezocht de Franse astronoom Nicolas Louis de Lacaille het zuidelijk halfrond. Hij gaf 14 nieuwe sterrenbeelden een naam. Hij vernoemde Telescopium naar het wetenschappelijke instrument dat hij gebruikte.
Op zoek naar de Telescoop
Het sterrenbeeld is vanuit Nederland niet te zien. Je moet richting Noord-Afrika (Egypte bijvoorbeeld) gaan om de sterren van de Telescoop boven de horizon te krijgen. De sterren van de Telescoop zijn zwak en zullen dus in een lichtvervuilde omgeving lastig zijn te vinden.
De Telescoop is het gemakkelijkste te vinden door gebruik te maken van de helderdere sterrenbeelden erboven. Het Theepotje van de Boogschutter en de gekromde staart van de Schorpioen zijn prima uitgangsposities. Als je de staart van de Schorpioen al langs de horizon ziet schuren dan heb je pech (die staart komt in Nederland niet boven de horizon uit).
Als je onder de helft van de Theepot kijkt die zich het dichtste bij de Schorpioen bevindt, langs de boog van Zuiderkroon dan kan je twee nogal zwakke sterren zien die recht boven elkaar staan. Deze twee sterren zijn alles wat de telescoop, toch wel een belangrijk astronomisch instrument, aan de sterrenhemel voorstelt.
Sterren en een zwart gat van de Telescoop
De helderste ster is Alpha Telescopii. De ster heeft een visuele helderheid van magnitude 3,49. Alpha Telescopii is ongeveer 249 lichtjaar van de Aarde verwijderd.
Drie graden ten zuiden van Alpha bevindt zich de op een na helderste ster, Zèta Telescopii. Deze ster is 127 lichtjaar van ons verwijderd en heeft een visuele helderheid van magnitude 4,09.
Minder dan een graad ten zuidoosten van Alpha bevindt zich de dubbelster Delta 1 en Delta 2 Telescopii. Delta 1, het helderste lid, bevindt zich op een afstand van 795,5 lichtjaar en heeft een visuele helderheid van magnitude 4,92. Delta 2 is 1116,9 lichtjaar van ons verwijderd en heeft een helderheid van magnitude 5,07. Het paar is minder dan 10 boogminuten van elkaar gescheiden.
In 2020 kondigde de ESO de ontdekking aan van het meest nabije zwarte gat. Dit zwarte gat is ongeveer 1000 lichtjaar van ons verwijderd en het bevindt zich in de richting van de Telescoop. De twee begeleidende sterren van het zwarte gat bevinden zich in de zuidoostelijke hoek van het sterrenbeeld. Ze zijn met een rode cirkel aangegeven op onderstaande kaart.
Samengevat: Telescopium – de Telescoop is een sterrenbeeld at je het beste vanaf het zuidelijk halfrond kan bekijken. Het sterrenbeeld bevat het meest nabije zwarte gat tot de Aarde.
Klik hier voor een uitgebreid artikel over het sterrenbeeld Telescopium – Telescoop op Kuuke’s Sterrenbeelden.
Eerste publicatie: 23 augustus 2023
Bron: Earthsky
