Buitenaards leven - exoplaneten

Aardse exoplaneet gevonden bij de nabije ster HD 63433

Met behulp van NASA’s Transiting Exoplanet Survey Satellite (TESS) hebben astronomen een planeet ter grootte van de aarde gezien die voorlangs de jonge zonachtige ster HD 63433 beweegt.

HD 63433d is de kleinste bevestigde exoplaneet die jonger is dan 500 miljoen jaar. Het is daarnaast de meest nabije jonge exoplaneet tot de Aarde.

HD 63433d bevindt zich dicht bij zijn moederster,
HD 63433d bevindt zich dicht bij zijn moederster, HD 63433, terwijl twee naburige planeten ter grootte van mini-Neptunus, HD 63433b en HD 63433c, verder weg in een baan rond de ster draaien. Credit: Alyssa Jankowski.

HD 63433 is een ster van spectraalklasse G5V die ongeveer 73 lichtjaar van de Aarde is verwijderd in de richting van het sterrenbeeld Tweelingen – Gemini.

De ster is ook bekend als TOI-1726 en maakt deel uit van de 414 miljoen jaar oude Ursa Major groep van bewegende sterren. (TOI = Tess Object of Interest).

De nieuw gevonden exoplaneet, HD 63433d is de derde planeet die in dit systeem is gevonden. De ontdekking van de andere twee planeten – HD 63433b en HD 63433c, beiden mini-Neptunussen – werd in 2020 gedaan.

HD 63433d draait in een gebonden rotatie, dat wil zeggen dat altijd dezelfde zijde naar de ster is gericht en dus de andere kant altijd compleet donker is. De planeet heeft een baanperiode van 4,2 dagen en heeft aan de dagzijde een temperatuur van meer dan 1200 °C.

“Deze verzengende temperaturen zijn vergelijkbaar met lavawerelden als CoRoT-7b en Kepler-10b, en we denken dat de dagzijde van de planeet een “lava-halfrond” zou kunnen zijn”, aldus astronoom Benjamin Capistrant en zijn collega’s van de universiteit van Florida. HD 63433d is de kleinste bevestigde exoplaneet die jonger is dan 500 miljoen jaar. Het is daarnaast de meest nabije jonge exoplaneet tot de Aarde.

De planeet is daarom een aantrekkelijk doelwit voor vervolgwaarnemingen en biedt het de mogelijkheid om inzichten te onthullen in de fysica van het atmosferische massaverlies van exoplaneten.

Tussen HD 63433d en de twee eerder bekende grotere planeten staat het HD 63433-systeem klaar om een belangrijke rol te spelen in onze kennis van de evolutie van planetenstelsels in de eerste miljard jaar na hun ontstaan.

De ontdekking van HD 63433d is beschreven in een artikel in de Astronomical Journal.

Artikel: Benjamin K. Capistrant et al. 2024. TESS Hunt for Young and Maturing Exoplanets (THYME). XI. An Earth-sized Planet Orbiting a Nearby, Solar-like Host in the 400 Myr Ursa Major Moving Group. AJ 167, 54; doi: 10.3847/1538-3881/ad1039

Eerste publicatie: 16 januari 2024
Bron: sci-news