Alchiba – Alpha Corvi

Alchiba – Alpha Corvi is een hoofdreeksster van spectraalklasse F die ongeveer 48,7 lichtjaar van de Aarde is verwijderd in de richting van het sterrenbeeld Corvus – Raaf. De ster heeft een schijnbare helderheid van magnitude 4,01 en is daarmee de vijfde helderste ster in de Raaf. Alchiba kan worden gevonden net ten zuiden van een asterisme dat bekend is als Spica’s Spanker, bestaande uit de helderste sterren van de Raaf.

Stersysteem

Alpha Corvi is een hoofdreeksster van spectraaltype F1 IV. De ster heeft een massa van 1,39 zonsmassa en een straal van 1,60 keer die van de Zon. Met een oppervlaktetemperatuur van 7000 Kelvin bedraagt de lichtsterkte 4,7 keer die van de Zon. Alpha Corvi heeft een geprojecteerde rotatiesnelheid van 16,9 km/s.

In 2012 werd er een driedaagse spectroscopische variatie waargenomen. Dit wees op een spectroscopische dubbelster maar de begeleider werd nooit gevonden. Het onderzoek concludeerde dat de variaties het resultaat waren van niet-radiale pulsaties van het Gamma Doradus-type. Gamma Doradus-sterren vertonen typische helderheidsvariaties van 0,1 magnitude met een periode van ongeveer een dag.

Hetzelfde onderzoek suggereerde dat de ster een lid was van de Ursa Major associatie, een groep jonge sterren, waaronder de meeste heldere sterren van Ursa Major, die uit dezelfde moleculaire wolk zijn ontstaan en gezamenlijk door de ruimte reizen.

Wetenswaardigheden

Alchiba heeft de Bayer-aanduiding Alpha Corvi maar het is slechts de 5^de  ster in de Raaf. De sterren Gamma Corvi – Gienah, Bèta Corvi – Kraz, Delta Corvi – Algorab en Epsilon Corvi – Minkar zijn helderder. Er is geopperd dat Alchiba in de 17^de eeuw helderder was, toen de Duitse astronoom Johann Bayer letteraanduidingen aan de sterren gaf. Het is ok mogelijk dat de ster in het laatste millennium van kleur veranderde, aangezien de Perzische astronoom Al Sufi in de 10^de eeuw ernaar verwees als rood.

Tegenwoordig is Alchiba een van de zwakste sterren met de aanduiding Alpha, samen met Alpha Octantis (mag. 5,13), Alpha Mensae (mag. 5,09), Alpha Microscopii (mag. 4,89), Alpha Sextantis (mag. 4,49), Alpha Sculptoris (mag. 3,30), Alpha Comae Berenices, mag. 4,85), Alpha Chamaeleontis (mag. 4,85), Alpha Antliae (mag. 4,25) en Alpha Crateris (mag. 4,07).

Naamgeving

De naam Alchiba komt van het Arabische al-xibā, wat “de tent” betekent. De naam verwijst naar de vierhoekige figuur die het sterrenbeeld Corvus domineert en die in de Arabisch astronomie met een tent werd geassocieerd. In de westerse astronomie is het asterisme bekend als Spica’s Spanker oftewel het Zeil. Alchiba maakt geen deel uit van het asterisme maar bevindt zich er direct beneden.

Op 12 september 2016 werd de naam Alchiba door de Working Group on Star Names van de Internationale Astronomische Unie officieel toegekend. De naam werd in het verleden ook als Al-Khiba, Alchibah en Alchita gespeld.

Alchiba heeft ook de traditionele naam Al Minliar al Ghurab of Minkar al Ghurab. Dit komt af van het Arabische al-manxar al-ghurab, wat “de bek van de kraai” betekent, de naam Minkar al Ghurab verscheen voor het eerst in het Calendarium van de Egyptische astronoom Al Achsasi dat rond 1650 is geschreven.

De naam Minkar werd traditioneel ook gebruikt voor de ster Epsilon Corvi maar is voor geen van de beide sterren formeel goedgekeurd.

In de Chinese astronomie was Alchiba bekend als 右轄 (Yòuxiá), Rechter Steunpilaar en het is de enige ster in het Rechter Steunpilaar-asterisme. Het maakt deel uit van het Strijdwagen-huis, een van de zuidelijke Huizen van de Vermiljoenen Vogel.

Locatie

Alchiba is gemakkelijk te vinden want de ster bevindt zich in de buurt van Spica, de 16^de helderste ster aan de hemel, en net ten zuiden van het sterrenpatroon dat bekendstaat als Spica’s Spanker. Spica is te vinden langs de denkbeeldige gebogen lijn die getrokken kan worden vanaf de drie sterren van de steel van de Grote Beer, Alioth, Mizar en Alkaid. Arcturus, de helderste ster in het sterrenbeeld Boötes, is de eerste ster op deze lijn en Spica de tweede.

Spica’s Spanker, bestaande uit Gienah, Kraz, Algorab en Minkar, ligt net ten zuidwesten van Spica. Alchiba ligt ten zuiden van Gienah en Minkar.

Sterrenbeeld

Alchiba bevindt zich in het sterrenbeeld Corvus – Raaf. Dit is de hemelse raaf, de heilige vogel van Apollo. Corvus is een van de klassieke 48 Griekse sterrenbeelden die in de 2^de eeuw na Christus door de Grieks-Romeinse astronoom Claudius Ptolemeus in de Almagest werden beschreven.

In grootte is Corvus het 70^ste sterrenbeeld van de 88. Het bestaat een grootte van 184 vierkante graden aan de zuidelijke sterrenhemel tussen de grotere Hydra – Waterslang, Virgo – Maagd en Crater – Beker. Raaf heeft drie sterren helderder dan magnitude 3,00: Gienah, Kraz en Algorab. Ondanks dat het sterrenbeeld niet bijzonder helder is, is het gemakkelijk te herkennen aan de vier heldere sterren die een opvallend asterisme vormen: Spica’s Spanker.

Raaf bevat verschillende relatief heldere deepsky objecten. Dit zijn o.a. de planetaire nevel NGC 4361 die nabij het centrum van Spica’s Spanker te vinden en de beroemde interacterende sterrenstelsels NGC 4038 en NGC 4039, beter bekend als de Antennae-stelsels. Deze twee stelsels tonen misschien d toekomst als het Andromeda-stelsel met de Melkweg in botsing zal komen. De twee stelsels vormen het centrum van de NGC 4038-groep waartoe ook de spiraalstelsels NGC 4027 en NGC 3918 en het elliptische stelsels NGC 4033 en minstens 12 andere stelsels behoren.

Interessante sterren in de Raaf zijn de blauwe reus Gienah, de helderste ster van het sterrenbeeld. De oranje reus Minkar, de gele heldere reus Kraz en de eclipserende stersystemen SX Corvi en VV Corvi.

De beste tijd van het jaar om de sterren en deepsky objecten in de Raaf waar te nemen is de maand mei als het sterrenbeeld ’s avonds hoger boven de horizon klimt. Het gehele sterrenbeeld is zichtbaar vanaf locaties tussen 60° en -90°.

De 10 helderste sterren in de raaf zijn Gienah (Gamma Crv, mag. 2,59), Kraz (Bèta Crv, mag. 2,65), Algorab (Delta Crv, mag. 2,96), Epsilon Corvi (mag. 3,02), Alchiba (Alpha Crv, mag. 4,03), Eta Corvi (mag. 4,29 – 4,32), HD 107418 (mag. 5,14), VV Corvi (mag. 5,19 – 5,34), TY Corvi (31 Crt, mag. 5,19 – 5,23)en Zeta Corvi (mag. 5,21).

Alchiba – Alpha Corvi

Eerste publicatie: 2 april 2025
Bron: Wikipedia & anderen

• Bluesky
• Facebook
• Threads
• X
• Mastodon
• Mail