zondag, december 8, 2024
Astronomisch Nieuws

Astronomen vinden de langzaamst draaiende radiostraling uitzendende neutronenster

Neutronensterren draaien typisch op zeer hoge snelheden rond. Ze doen dat in enkele seconden of slechts een fractie van een seconde. Astronomen hebben er nu eentje gevonden die anders is, ASKAP J1935+2148 zendt radiosignalen uit met een interval van 53,8 minuten.

Botsende neutronensterren produceren goud
Deze illustratie toont de botsing van twee neutronensterren. Astronomen hadden geopperd dat dergelijke botsingen verantwoordelijk zijn voor het goud dat we zien maar nieuw onderzoek trekt dit sterk in twijfel. Credit : NASA/Swift/Dana Berry

Bij het onderzoek naar radio-emitterende neutronensterren zijn astronomen gewend aan extremen maar deze ontdekking van een compacte ster die zo langzaam ronddraait en nog steeds radiogolven uitzendt, was onverwacht. Dit zegt professor Ben Stappers van de Universiteit van manchester.

Het toont aan dat het verleggen van de grenzen van de zoekruimte met de nieuwe generatie radiotelescopen verrassingen zal onthullen die ons begrip op de proef stellen.

Aan het einde van hun leven verbruiken grote sterren al hun brandstof en exploderen ze in een spectaculaire explosie die een supernova wordt genoemd.

Wat overblijft is een stellair restant, een neutronenster genoemd, bestaande uit biljoenen neutronen verpakt in een bal die zo compact is dat de massa 1,4 keer die van de Zon is, verpakt in een straal van slechts 10 kilometer.

Het onverwachte radiosignaal van ASKAP J1935+2148, gedetecteerd door astronomen, heeft ongeveer 16.000 lichtjaar naar de Aarde afgelegd.

De aard van de radio-emissie en de snelheid waarmee de rotatieperiode verandert suggereren dat het om een neutronenster gaat. Verder onderzoek is nodig om te bevestigen wat het object is.

Deze ontdekking was gebaseerd op de combinatie van de complementaire mogelijkheden van de ASKAP- en MEERKAT-telescopen en op het vermogen om naar deze objecten te zoeken op tijdschalen van minuten, terwijl astronomen bestuderen hoe hun emissie van seconde tot seconde verandert.

Dergelijke synergiën stellen astronomen in staat een nieuw licht te werpen op de manier waarop deze compacte objecten evolueren.

ASKAP J1935+2148 werd gedetecteerd door de ASKAP-radiotelescoop in Wajarri Yamaji Country in West-Australië. De ASKAP-radiotelescoop wordt bedreven door CSIRO.

Wat intrigerend is, is hoe dit object drie verschillende emissietoestanden vertoont, elk met eigenschappen die totaal verschillend zijn van de andere. De MEERKAT-telescoop in Zuid-Afrika speelde een cruciale rol bij het onderscheiden van deze staten.

Als de signalen niet uit hetzelfde punt aan de hemel zouden komen zouden de astronomen niet hebben geloofd dat het hetzelfde object was dat deze verschillende signalen produceerde.

Tot de komst van de nieuwe telescopen was de dynamische radiohemel relatief ontgonnen. Nu kunnen astronomen diep kijken en vaak zien ze allerlei ongewone verschijnselen.

Deze gebeurtenissen geven astronomen inzicht in hoe de natuurkunde werkt in extreme omgevingen.

De bevindingen zijn beschreven in een artikel in het tijdschrift Nature Astronomy.

Artikel: M. Caleb et al. An emission-state-switching radio transient with a 54-minute period. Nat Astron, published online June 5, 2024; doi: 10.1038/s41550-024-02277-w

Eerste publicatie: 6 juni 2024
Bron: sci-news