Geschiedenis

De oude Egyptenaren zagen de Melkweg als een hemelse godin

Een astrofysicus heeft de verschijning van ons sterrenstelsel aan de sterrenhemel gesimuleerd zoals die ongeveer 4000 jaar geleden zichtbaar was vanuit Egypte.

De Melkweg
de Melkweg. Credit: CC0 Public Domain

Het massieve sterrenstelsel dat ons zonnestelsel bevat, verschijnt samen met honderden miljarden andere sterren als een glinsterende vlek die zich op heldere, maanloze nachten uitstrekt over onze nachtelijke hemel. Voor een oud volk dat nogal geobsedeerd was door het heelal kan het omhoogkijken naar de Melkweg een godin hebben gesymboliseerd die boven de Aarde hangt en de doden helpt op hun reis naar het hiernamaals.

Een nieuw onderzoek gepubliceerd in het Journal of Astronomy History and Heritage, verkent de rol van de Melkweg in de oude Egyptische cultuur en koppelt ons sterrenstelsel aan Noet, de godin van de hemel.

De oude Egyptenaren waren pioniers op het gebeid van astronomie; ze observeerden sterren, sterrenbeelden en planeten, volgden de beweging van de Zon en creëerden het concept van een jaar van 365 dagen en een dag van 24 uur. Astronomie werd via de landbouw in hun dagelijks leven verweven en werd ook gebruikt om de fundamenten van de piramides van Gizeh te bouwen. Door dit te doen geloofden ze dat ze een of andere vorm van goddelijke energie naar de Aarde brachten.

In de oude Egyptische religie vertegenwoordigde de godin Noet de hemel, de sterren en het heelal als geheel. Ze werd vaak afgebeeld als een vrouw met sterren over haar hele lichaam terwijl ze zich over haar broer, de aardgod Geb, buigt.

De Egyptische godin Noet
Egypt Vectors by Vecteezy

De nieuwe studie onderzoekt het idee dat de hemelgodin een hemelse manifestatie van de Melkweg was. “Ik kwam toevallig de hemelgodin Noet tegen toen ik een boek over sterrenstelsels aan het schrijven was en de mythologie van de Melkweg onderzocht”, zegt Or Graur, astrofysicus aan de universiteit van Portsmouth en hoofdauteur van het onderzoek, in een verklaring. “Ik besloot zowel de astronomie als de egyptologie te combineren om een dubbele analyse te maken – astronomisch en intercultureel – van de hemelgodin Noet, en of ze werkelijk in verband kon worden gebracht met de Melkweg.”

Graur verwees naar oude Egyptische teksten, waaronder het Boek van Noet, dat de oorspronkelijke titel Fundamentals of the Course of the Stars had. De tekst concentreert zich op de bewegingen van de Maan, de zon, planeten en de cycli van sterren. Hij gebruikte ook simulaties om te modelleren hoe de Melkweg er 3000 tot 4000 geleden uit zou hebben gezien vanaf verschillende locaties in Egypte, en hoe het uiterlijk ervan zou veranderen naarmate de Melkweg gedurende de nacht opkwam en onderging, en van het ene naar het andere seizoen.

In het Boek van Noet worden het hoofd en de achterkant van Noet gelijkgesteld met de westelijke en oostelijke horizon, terwijl haar armen worden beschreven als liggend in een hoek ten opzichte van haar lichaam, met haar rechterarm in het noordwesten en haar linkerarm in het zuidoosten. Door het gesimuleerde model van het oude Egyptische beeld van de Melkweg is deze specifieke oriëntatie de manier waarop de Melkweg er aan de winterhemel zou hebben gestaan.

De godin Noet hielp de doden bij de overgang naar het hiernamaals, door haar armen uit te strekken om hen naar de hemel te leiden waar ze voor eeuwig zouden verblijven in wat de oude Egyptenaren de onvergankelijke sterren noemden, of een groep sterren aan de noordelijke hemel die nooit leken onder te gaan en waren daarom symbolisch voor het hiernamaals. Dit idee van de Melkweg als overgang tussen dit leven en het hiernamaals is gebruikelijk in andere culturen in Afrika.

Het onderzoek is niet bedoeld om volledig sluitend te zijn maar biedt een glimp van hoe de oude mensen de hemellichamen aan de nachtelijke hemel interpreteerden. We hebben ons altijd al afgevraagd waar onze voorouders aan dachten toen ze duizenden jaren geleden naar de hemel keken, en hoeveel astronomie onze oude cultuur heeft helpen vormgeven.

Dit onderzoek laat zien hoe het combineren van disciplines nieuwe inzichten kan bieden in oude overtuigingen en het benadrukt hoe astronomie de mensheid verbindt over culturen, geografie en tijd heen. Het artikel is een spannende start van een groter project om de multiculturele mythologie van de Melkweg te catalogiseren en te bestuderen.

Artikel: The Ancient Egyptian Personification of the Milkyway as the Sky-Godess Nut: an astronomical and cross-cultural analysis (pdf, 6 Mb)

Eerste publicatie: 13 april 2024
Bron: Gizmodo