De sterrenhemel van mei 2025
De maand mei is de vijfde maand van het jaar in de Gregoriaanse kalender en telt 31 dagen. In de volksmond wordt mei ook wel de bloeimaand of de Mariamaand genoemd. Mei is vermoedelijk vernoemd naar de Griekse godin Maia of naar de Romeinse godin van de vruchtbaarheid Bona Dea
In de traditie van de Kelten begint op 1 mei de zomer en dat wordt gevierd met het Beltane-feest. De Romeinen vierden vroeger op de eerste dag van mei het feest van Bona Dea. Deze godin werd in de Griekse mythologie Maia genoemd. Maia was in de Griekse mythologie de oudste en mooiste van de Pleiaden, de zeven dochters van Atlas en Pleione.
In de Middeleeuwen ontstond in Italië het gebruik om de maand mei te wijden aan Maria, de “Moeder van God”.
Meteoren
De Eta-Equariden zijn een van de twee meteorenzwermen die worden geassocieerd met de komeet 1P/Halley. De andere is de Orioniden die in oktober zichtbaar zijn. De Eta-Aquariden zijn voor waarnemers op het noordelijk halfrond niet bijzonder gunstig want de radiant bevindt zich in de buurt van de hemelequator, in de buurt van het Waterkruik-asterisme in Aquarius – Waterman. Deze radiant zal tot laat in de nacht onder de horizon blijven.
Het maximum is op 5 mei en dit is een dag na het Eerste Kwartier van de Maan. De Maan zal omstreeks middernacht in het westen ondergaan en dat betekent dat de waarneemomstandigheden in de rest van de nacht relatief gunstig zijn. De Eta-Aquariden hebben een ZHR van rond de 40 meteoren per uur en ongeveer 25% van de meteoren zorgen voor nalichtende sporen. Omdat de radiant bij ons erg laag boven de horizon komt zullen wij het met aanzienlijk minder meteoren moeten doen.
Er zijn nog twee zwakkere meteorenzwermen die geassocieerd worden met langperiodieke kometen. De eerste is die van de Gamma-Piscis Austriniden die hun maximum hebben in de vroege ochtend van 15 mei. We hebben last van een heldere afnemende Maan dus de omstandigheden zijn niet erg gunstig. Overigens zal deze zwerm vanaf het zuidelijk halfrond moeten worden bekeken.
De tweede meteorenzwerm is die van de Delta-Phoeniciden die ook hun maximum hebben op 15 mei. Deze meteorenzwerm is niet zichtbaar vanaf het noordelijk halfrond.
Kaart van de actuele sterrenhemel
De positie van de kaart is voor Geleen, de huidige thuisbasis van Kuuke, maar de kaart is ook goed bruikbaar voor andere delen van Nederland.
Gebruik:
- Klik op de datum/tijd om deze te veranderen
- Klik op de coördinaten om een andere locatie te kiezen
- Klik en sleep op de kaart om een ander deel van de sterrenhemel te bekijken
- Klik op de kaart en druk dan op ? op je toetsenbord om een lijst te krijgen met alle commando’s die je m.b.v. het toetsenbord kan uitvoeren
Waarnemen
De Maan in mei 2025
| Maanfase | Datum | Tijd | Afstand tot de Aarde (km) |
| Eerste Kwartier | 4 mei 2025 | 15:53 | 386.750 |
| Apogeum | 11 mei 2025 | 02:47 | 406.244 |
| Volle Maan | 12 mei 2025 | 18:58 | 404.528 |
| Laatste Kwartier | 20 mei 2025 | 14:00 | 375.066 |
| Perigeum | 26 mei 2025 | 03:34 | 359.022 |
| Nieuwe Maan | 27 mei 2025 | 05:04 | 365.662 |
Zie ook Kuuke’s Maan kalender
Zichtbaarheid van het International Space Station
De volgende link geeft je een tabel voor de zichtbaarheid van het International Space Station (externe link, opent in nieuw venster, NASA-website) voor de komende dagen. De gegeven tijden gelden strikt genomen voor Maastricht.
De planeten in mei 2025
Mercurius
De kleine binnenplaneet is deze maand niet zichtbaar.
Venus
Venus is zichtbaar kort voor zonsopkomst. Op 31 mei bereikt de planeet zijn grootste westelijke elongatie ten opzichte van de Zon. Venus bereikt een maximale helderheid van magnitude -4,4.
Mars
Mars beweegt zich steeds verder oostwaarts en dat betekent dat de zichtbaarheid afneemt. De rode planeet heeft een visuele helderheid van magnitude 0,9 tot 1,2. Eind mei gaat de planeet kort na middernacht in het sterrenbeeld Leeuw onder.
Jupiter
Jupiter bevindt zich deze maand in het sterrenbeeld Taurus – Stier en gaat gedurende de maand steeds vroeger onder. De planeet heeft een visuele helderheid van magnitude -2,0 tot -1,9.
Saturnus
Saturnus bevindt zich kort voor zonsopkomst boven de horizon. De planeet heeft een visuele helderheid van magnitude 1,2 tot 1,1 en bevindt zich in het sterrenbeeld Pisces – Vissen.
Uranus
Uranus bevindt zich te dicht bij de Zon om te kunnen waarnemen. De planeet heeft een visuele helderheid van magnitude 5,8. Op 17 mei zal de planeet door de Zon worden bedekt.
Neptunus
Neptunus bevindt zich deze maand in het sterrenbeeld Pisces – Vissen. De planeet heeft een visuele helderheid van magnitude 7,8. De planeet is aan het eind van de maand ’s ochtends voor zonsopkomst met een telescoop te vinden. Neptunus bevindt zich dan in de buurt van Saturnus.
De sterrenhemel in mei 2025
De sterrenhemel boven de noordelijke horizon
De sterrenbeelden deze maand boven de noordelijke horizon zijn o.a. Ursa Minor – Kleine Beer, Draco – Draak, Cassiopeia, Cepheus en Camelopardalis – Giraffe. Deze sterrenbeelden zijn vanuit Nederland en België circumpolair. In Ursa Major – Kleine Beer bevindt zich de Poolster, de meest nabije zichtbare ster tot de noordelijke hemelpool. Polaris markeert het uiteinde van de steel van de Kleine Steelpan en van de staart van de Kleine Beer.
Het sterrenbeeld Draco – Draak beslaat ’s avonds een groot deel va de noordelijke hemel. De kop van de Draak bevindt zich tussen de Poolster en de Sluitsteen in Hercules, terwijl zijn staart zich tussen de Grote en de Kleine Beer door kronkelt. De ogen van de Draak, gemarkeerd door de sterren Eltanin en Rastaban zijn te vinden door de lijn van het Noorderkuis in Cygnus te volgen.
Twee andere opvallende sterrenbeelden – de W van Cassiopeia en het Huis van Cepheus – zijn ook boven de noordelijke horizon zichtbaar. De W van Cassiopeia wordt gevormd door de vijf helderste sterren in het sterrenbeeld, Schedar en Caph, de sterren rechts van de W kunnen worden gebruikt om Alderamin te vinden, de helderste ster in Cepheus.
De sterrenhemel boven de oostelijke horizon
De sterrenbeelden die omstreeks 22 uur boven de oostelijke horizon zichtbaar zijn, zijn Boötes – Ossenhoeder, Hercules, Corona Borealis – Noorderkroon, Serpens – Slang, Lyra – Lier en Ophiuchus – Slangendrager. In het noordoosten komt Cygnus – Zwaan op en boven het zuidoosten de sterrenbeelden Virgo – maagd en Libra – Weegschaal.
Wega en Arcturus, de helderste sterren aan het noordelijk halfrond, bevinden zich beid ein het oosten. Wega is de heldere ster boven het parallellogrampatroon van Lyra – Lier en Arcturus bevindt zich aan de voet van de Vlieger in Boötes. Arcturus is te vinden door de boog van de steel van de Grote Steelpan te volgen. Spica, de helderste ster in Virgo – Maagd, bevindt zich langs dezelfde gebogen lijn. De ster bevindt zich aan de basis van de Y van Maagd, een asterisme dat kan worden gebruikt om de Virgocluster van sterrenstelsels te vinden.
Andere heldere sterren aan de oostelijke hemel zijn Alphecca, de helderste in Corona Borealis – Noorderkroon, Rasalhague in Ophiuchus – Slangendrager en Eltanin in de kop van Draco – Draak. Eltanin en zijn buur Rastaban markeren de ogen van de Draak in een rechthoekig asterisme dat de kop van Draco omlijnt.
De sterrenhemel boven de zuidelijke horizon
De sterrenbeelden aan de zuidelijke sterrenhemel omvatten deze maand o.a. de sterrenbeelden Maagd – Virgo en Leo – Leeuw, die ’s avonds hoog boven de zuidelijke horizon staan. De Leeuw is herkenbaar aan de Sikkel, een asterisme dat de kop en de manen omlijnt. Regulus, de helderste ster die het hart van de Leeuw markeert, is de 21ste helderste ster aan de hemel. De Sikkel kan worden gebruikt om Alphard te identificeren, de helderste ster in het verder zwakke sterrenbeeld Hydra – Waterslang.
De Y van Maagd, een krom Y-patroon met de heldere ster Spica aan de basis, is het meest zichtbare deel van Virgo – Maagd. Het grote asterisme strekt zich uit van Spica richting Denebola in de staart van de Leeuw.
Het rechthoekige asterisme, gevormd door de helderste sterren in Corvus – Raaf, staat bekend als de Ruit of het Zeil van Maagd. Het kan worden gebruikt om het beroemde Sombrerostelsel in Maagd, de Antennestelsels in Corvus en de bolvormige sterrenhoop Messier 68 in Hydra te vinden.
De sterrenhemel boven de westelijke horizon
De sterrenbeelden die de wintersterrenhemel domineerden gaan nu in het westen onder. Deze sterrenbeelden – Auriga – Voerman, Gemini – Tweelingen en Canis Minor – Kleine Hond – bevatten enkele van de helderste sterren aan de sterrenhemel.
Capella, de zesde helderste ster aan de sterrenhemel, maakt deel uit van de zeshoek van Auriga, Procyon, de achtste helderste ster, is de helderste in Canis Minor – Kleine Hond. Castor en Pollux, de 17de en 23ste helderste sterren, markeren de hoofden van de hemelse Tweelingen.
In het zuidwesten is Hydra – Waterslang zichtbaar, het grootste sterrenbeeld. Perseus gaat onder in het Zuidwesten. De zwakkere sterrenbeelden Cancer – Kreeft, Lynx en Camelopardalis – Giraffe vereisen een heldere, donkere sterrenhemel om gezien te kunnen worden.
