Waarnemen

Waarnemen – de Passer

Passer (Latijnse naam Circinus) is een zwak sterrenbeeld aan de zuidelijke sterrenhemel. Het bevindt zich naast de beroemde ster Alpha Centauri. Dit is in helderheid de op twee na helderste ster en het meest nabije stersysteem tot de Aarde. Zowel Alpha Centauri als Passer bevinden zich in de buurt van de zuidelijke hemelpool. Dit betekent dat het sterrenbeeld op het zuidelijk halfrond circumpolair is en de gehele nacht is te zien. Het betekent ook dat we dit sterrenbeeldje vanuit Nederland niet kunnen zien.

Passer is een van de veertien sterrenbeelden die de Franse astronoom Nicolas-Louis de Lacaille in de 18de eeuw benoemde.

Op zoek naar de Passer

Passer mag dan een zwakker sterrenbeeld zijn met slechts één ster helderder dan de vierde magnitude, dit betekent niet dat het lastig is te vinden. De aanwezigheid van Alpha Centauri langs zijn grens zorgt ervoor dat het eenvoudig is te zien. Als op twee na helderste ster aan de sterrenhemel is Alpha Centauri met een visuele helderheid van magnitude -0,27 gemakkelijk te vinden. De ster bevindt zich zo ver zuidelijk dat als je de ster vanaf het noordelijk halfrond wil zien je je zuidelijker dan de 29ste breedtegraad moet verplaatsen. Op het zuidelijk halfrond kijk je simpelweg omhoog.

Aan de andere kant van Alpha Centauri bevindt zich het sterrenbeeld Zuiderdriehoek – Triangulum Australe. Dit sterrenbeeld lijkt inderdaad op een driehoek waarvan de helderste hoen zich het verst van de passer af bevindt.

Circinus - IAU-kaart
IAU-kaart van het sterrenbeeld Circinus – Passer

Sterren en sterrenhopen in de Passer

Alpha Circini, de helderste ster, bevindt zich op een afstand van 52 lichtjaar van de Aarde en heeft een visuele helderheid van magnitude 3,19. De op een na helderste ter heet Bèta Circini en die heeft een helderheid van magnitude 4,07 en is 97 lichtjaar van de Aarde verwijderd. Bèta Circini bevindt zich ongeveer 7,5° van Alpha Circini.

De mooiste open sterrenhoop in de Passer is NGC 5823. Deze open sterrenhoop heeft een helderheid van magnitude 7,9. Op ongeveer 3,5° bevindt zich NGC 5715. Deze open sterrenhoop heeft een helderheid van magnitude 10 en vereist een wat grotere telescoop.

NGC 5823 in Circinus
NGC 5823 in Circinus. Door Roberto MuraEigen werk, CC BY-SA 3.0, Koppeling

Passer ligt langs de Melkweg. Hierdoor is het een rijk jachtgebied om eenvoudig met een telescoop te scannen en te zien wat er allemaal opduikt.

Meer over het sterrenbeeld Passer – Circinus op Kuuke’s Sterrenbeelden.

Samengevat: de Passer is een zwak sterrenbeeld dat zich naast Alpha Centauri bevindt, de op twee na helderste ster aan de nachtelijke sterrenhemel.

Eerste publicatie: 30 juni 2023
Bron: EarthSky