Dichtstbijzijnde scheervlucht van Mercurius toont mysterieuze kraters
BepiColombo is op een nieuwe koers naar Mercurius na problemen met de aandrijving.
Een paar nog steeds aan elkaar bevestigde ruimtesondes hebben gisteren de meest nabije scheervlucht van de minst verkende planeet van ons zonnestelsel uitgevoerd en legden het eerste duidelijke beeld vast van de inslagkraters van Mercurius.
BepiColombo voerde donderdag zijn vierde scheervlucht langs Mercurius uit en naderde het bekraterde oppervlak van de planeet tot op 165 kilometer. Tijdens de scheervlucht legde de ruimtesonde een reeks verbluffende veelden vast die de unieke kenmerken van Mercurius onthullen.
Met behulp van drie camera’s van BepiColombo legde de ruimtesonde het oppervlak van Mercurius vast vanuit drie verschillende hoeken. Ongeveer 4 minuten nadat de ruimtesonde Mercurius het dichtst naderde kwamen de mysterieuze kraters van de planeet in beeld, een van de krater, ongeveer 155 kilometer in doorsnede, kreeg zijn naam ter ere van de verwachte scheervlucht.
Toen de vluchtleiding deze scheervlucht aan het plannen was zagen ze dat deze krater zichtbaar zou zijn en besloten ze dat het de moeite waard zou zijn om hem een naam te geven vanwege de potentiële interesse voor BepiColombo-wetenschappers in de toekomst. De krater kreeg de naam Stoddart, een kunstenaar uit Nieuw-Zeeland die bekend staat om haar bloemschilderijen.
De inslagkraters van Mercurius, ook wel piekringbekken genoemd, ontstonden als gevolg van asteroïden of kometen die op de kleine planeet insloegen. Veel van hen werden echter overspoeld door vulkanische lavastromen lang na de eerste inslag. De piekringbekkens van Mercurius zijn fascinerend omdat veel aspecten van hoe ze zijn gevormd nog steeds een mysterie zijn. De ringen van de pieken worden verondersteld het resultaat te zijn van een soort reboundproces tijdens de inslag, maar de diepten van waaruit ze zijn opgetild zijn nog steeds onduidelijk.
BepiColombo naderde de Mercurius vanaf de nachtzijde van de planeet, waarbij de Zon het krateroppervlak verlichtte toen de ruimtesonde dichterbij kwam. Hierdoor kon de ruimtesonde de helderste beelden van de binnenste planeet vastkeggen, met 4,6 miljard jaar aan littekens verspreid over het oppervlak, die het verhaal van de evolutie van Mercurius vertellen.
Het belangrijkste doel van de scheervlucht was om de snelheid van BepiColombo ten opzichte van de Zon te verminderen, zodat de ruimtesonde een omlooptijd van 88 dagen rond de Zon heeft, heel dicht bij de omlooptijd van Mercurius. In dat opzicht was de scheervlucht een groot succes en is de ruimtesonde precies waar men die op dit moment wilde hebben. Maar het gaf ook een kans om foto’s te maken en wetenschappelijke metingen uit te voeren, vanaf locaties en perspectieven die eenmaal vanuit een baan nooit bereikt kunnen worden.
BepiColombo werd in oktober 2018 gelanceerd als een gezamenlijke missie van de ESA en de Japanse ruimtevaartorganisatie JAXA. Elk ruimtevaartagentschap leverde een orbiter om het oppervlak, het binnenste en het magneetveld van Mercurius te verkennen. De Mercury Planet Orbiter (MPO) van ESA en de Mercury Magnetosphere Orbiter (MMO) van JAXA werden samen gelanceerd op één ruimtesonde en zijn elk ontworpen om hun eigen baan rond Mercurius te betreden.
De missie verliep volgens plan, gepland voor een orbitale insertie rond Mercurius in december 2025. Voor een geplande manoeuvre in april slaagde de Transfer Module van de ruimtesonde, die verantwoordelijk is voor het genereren van stuwkracht, er echter niet in om voldoende elektrische energie te leveren aan de stuwraketten van BepiColombo. Om ervoor te zorgen dat BepiColombo Mercurius bereikt, bedacht het missieteam een nieuw traject waarmee de ruimtesonde minder stuwkracht kon gebruiken maar waardoor de aankomst bij de planeet werd uitgesteld tot november 2026.
BepiColombo is pas de derde ruimtemissie die Mercurius bezoekt, waardoor het de minst onderzochte planeet in het binnenste zonnestelsel is en dat komt deel doordat de planeet zo lastig is te bereiken. Het is een wereld van extremen en tegenstrijdigheden en daarom werd de planeet in het verleden wel het “probleemkind van het zonnestelsel genoemd.”
Op 18 maart 2011 kwam de MESSENGER van de NASA in een bijna-polaire excentrische baan om Mercurius en kwam daarbij op 200 kilometer van de planeet. Dat record is nu in handen van de Europees-Japanse BepiColombo.
Eerste publicatie: 6 september 2024
Bron: ESA