Ruimtevaartnieuws

Ingenuity was zes dagen héél erg stil

De Ingenuity helikopter op Mars heeft ieders verwachtingen overtroffen en voltooide onlangs zijn 51ste vlucht, terwijl hij slechts een paar keer zou vliegen als demonstratiemissie. Maar de vluchten 50 en 51 waren bijna niet doorgegaan.

Ingenuity Helikopter op Mars
De Mars Ingenuity helikopter van de NASA. Credit: NASA

In een recente blogpost deelde Travis Brown, hoofdingenieur van Ingenuity, hoe het team gedurende zes ondraaglijke dagen het contact met de kleine helikopter verloor.

Aanvankelijk maakten ze zich niet al te veel zorgen toen de communicatie met de helikopter tijdens Sol 755 stopte. Ongeveer een jaar geleden deed zich een korte tweedaagse communicatiestoring voor omdat Ingenuity onvoldoende acculading had toen aan het begin van de Mars-winter de nacht viel. Deze verminderde spanning reset de missieklok, waardoor het systeem van de helikopter niet synchroon loopt met de Perseverance rover. Hoewel het team snel achter het probleem kwam verwachtten ze vanwege de kant-en-klare batterij van Ingenuity dat dit probleem zich opnieuw zou kunnen voordoen.

Maar deze keer was het heel anders.

In meer dan 700 Sols die de helikopter op Mars actief is had de vluchtleiding nog nooit een totale radio-uitval meegemaakt. Zelfs in de slechtste communicatieomgevingen hadden ze altijd een indicatie van activiteit gezien.

Maar nu was er niets. Het team begon zich zorgen te maken dat ze misschien niet meer van de helikopter zouden horen.

Eindelijk, op Sol 761, bijna een week na de eerste gemiste check-in, nam het communicatieteam een enkele, eenzame radio-ACK (radiobevestiging) waar. De volgende dag bevestigde nog een enkele ACK dat de helikopter inderdaad leefde, een welkome opluchting voor het team. Na wat forensisch onderzoek denkt men nu te hebben vastgesteld wat er is gebeurd.

Route Perseverance en Ingenuity
Deze kaart toont de locaties van de Perseverance-rover en de Ingenuity in de Marsdagen voorafgaand aan de 50ste vlucht van de helikopter. De helikopter wordt weergegeven met een groene stip. De rover is weergegeven met een rode stip op plaatsen waar communicatie met de helikopter onmogelijk was. De rover wordt weergegeven met een gele stip op het punt dat zich het dichtst bij de helikopter bevindt voordat vlucht 50 werd uitgevoerd. Credit: NASA/JPL-Caltech

Volgens Brown was deze eerste communicatie-uitval het resultaat van twee factoren. Ten eerste was de topologie tussen de rover en de helikopter een grote uitdaging voor de radio die Ingenuity gebruikte. Bovendien scheidde een gematigde heuvelrug net ten zuidoosten van de landingsplaats van vlucht 49 de helikopter van het operationele gebied van de rover. De impact van deze bergkam zou pas afnemen als de rover onaangenaam dicht bij de helikopter was gekomen.

Ten tweede bevindt de communicatieantenne op de rover die met de helikopter “praat” zich aan de rechterkant van de rover, en door deze positie werden de signalen tussen de twee robots gedeeltelijk geblokkeerd.

Nu Ingenuity terug is, realiseert het team zich dat er in de toekomst waarschijnlijk communicatieproblemen zullen optreden. Hoewel de helikopter zijn nominale missie ver heeft overtroffen en de verrassend sterke klant-en-klare uitrusting blijft functioneren, zorgen de verouderende uitrusting en stoffige omstandigheden ervoor dat de helikopter niet eeuwig meegaat.

Toen ze begonnen met vliegen dacht NASA dat ze ongelooflijk veel geluk zouden hebben als er vijf vluchten gemaakt zouden kunnen worden. De verwachte cumulatieve vliegtijd sinds de technologiedemonstratie is met 1250% overtroffen en de verwachte gevlogen afstand met 2214%.

Op de een of andere manier blijft de helikopter door alle tegenspoed heen vliegen. Zelfs tijdens zijn 49ste vlucht op Mars slaagde het Guidance Navigation and Control-team erin om de vluchtomslag te verleggen met een verticale sprong van 16 meter aan het einde van de vlucht. Op het hoogtepunt van zijn vlucht maakte Ingenuity de hoogste suborbitale foto die ooit van het Marsoppervlak is gemaakt.

Naast zijn primaire missie als technologiedemonstratie, is Ingenuity ongelooflijk nuttig gebleken voor de rover, door tactische en wetenschappelijke verkenning te bieden voor de Perseverance-missie. De luchtfoto’s van Ingenuity hebben hun waarde bewezen bij het helpen van de rover om potentiële rots- of zandgevaren te vermijden.

Maar er zullen waarschijnlijk meer “brown-outs” gaan plaatsvinden en communicatie zal waarschijnlijk komen en gaan. Als het einde komt zullen zowel de teams van Ingenuity als Perseverance de moedige kleine helikopter missen.

Ondanks de naderende terugkeer van de zomer op Mars lijkt het er nu op dat het stof dat het zonnepaneel bedekt ervoor zal zorgen dat Ingenuity waarschijnlijk nog enige tijd in deze energieovergangstoestand zal blijven. Dit betekent dat men, tot grote ergernis van het team, nog niet klaar is met het spelen van deze riskante verstopperspelletjes met de kleine speelse helikopter.

Eerste publicatie: 31 mei 2023
Bron: UniverseToday/NASA/JPL