Astronomisch Nieuws

Kilo-Degree-Survey ontdekt nieuw stellair system

Astronomen hebben, als onderdeel van de Kilo-Degree Survey (KiDS) een nieuw stellair systeem gevonden in de buitenwijken van de Melkweg. Het pas gevonden systeem, Sextans II genaamd, is hoogstwaarschijnlijk een ultrazwak dwergsterrenstelsel. De bevinding is gepubliceerd in een artikel dat op 10 november op de arXiv pre-printerserver is geplaatst.

Kleur-magnitudediagram van sterren die zich binnen 5′ van het pas ontdekte centrum van overdichtheid van sterren bevinden.
Kleur-magnitudediagram van sterren die zich binnen 5′ van het pas ontdekte centrum van overdichtheid van sterren bevinden. Credit: arXiv (2023). DOI: 10.48550/arxiv.2311.06037

KiDS is een uitgebreid multiband fotometrisch onderzoek waarbij gebruik wordt gemaakt van de VLT Survey Telescope (VST) van de ESO in Chili. Sinds 2011 heeft het onderzoek 1350 vierkante graden van de nachtelijke hemel in kaart gebracht in vier breedbandfilters (u, g, r, i). Hoewel KiDS zich richt op de samenstelling van grootschalige structuren in het heelal kan het ook extragalactische stersystemen met een lage oppervlaktehelderheid detecteren.

Dat is de reden waarom een team van astronomen onder leiding van Massimiliano Gatto van het Astronomisch Observatorium van Capodimonte in Napels, Italië besloot om met KiDS op grote schaal te zoeken naar onbekende, zwakke sterrenstelsels. Voor dit doel zochten ze naar stellaire overdensiteiten met lage helderheid in de nieuwste gegevens van KiDS (DR4), die veelbelovende resultaten opleverde.

Het team identificeerde een veelbelovende overdichtheid van sterren in het sterrenbeeld Sextans met een absolute geïntegreerde helderheid van magnitude -3,9. Vervolgwaarnemingen van deze overdichtheid met de 8,2 meter Subaru-telescoop op Hawaï bevestigden dat het om een stellair systeem gaat dat zich op ongeveer 473.000 lichtjaar afstand bevindt.

De astronomen duidden het pas gevonden systeem aanvankelijk aan als KiDS-UDF-1 en gaven het de bijnaam Sextans II. De verzamelde gegevens geven aan dat Sextans II relatief klein is, met een halflichtstraal van ongeveer 629 lichtjaar en een massa van ongeveer 4910 zonsmassa. Het systeem heeft een metalliciteit van -1,5 dex, een excentriciteit van 0,46 en is minstens 10 miljard jaar oud.

(De halflichtstraal van een sterrenstelsel of de effectieve straal is de straal waarbij de helft van het totale licht van een sterrenstelsel wordt uitgezonden.)

Volgens de auteurs van het artikel geven de resultaten aan dat Sextans II een zwak, oud en metaalarm systeem is. Gatto’s team concludeerde dat het nieuw gedetecteerde stellaire systeem een zwakke sferoïdale satelliet van de Melkweg is, hoogstwaarschijnlijk een Ultrazwak dwergsterrenstelsel (UFD = Ultra Faint Dwarf galaxy). Over het algemeen zijn UDF’s de minst lichtgevende, meest door donkere materie gedomineerde en minst chemisch ontwikkelde sterrenstelsels die we kennen.

De onderzoekers sluiten echter de mogelijk niet uit dat Sextans II een ontwrichte bolvormige sterrenhoop is en voegen eraan toe dat verder onderzoek van dit systeem nodig is om de ware aards ervan te bevestigen.

“Het laatste woord over de aard van het systeem kan alleen worden gegeven door een goede spectroscopische follow-up van een redelijke steeproef van lidsterren, wat een uitdaging kan zijn, gezien het magnitudebereik van de kandidaat RGB-leden”, aldus de astronomen.

Artikel Massimiliano Gatto et al, New Kids in Town. Sextans~II: a new stellar system in the outskirts of the Milky Way, arXiv (2023). DOI: 10.48550/arxiv.2311.06037

Eerste publicatie: 26 november 2023
Bron: phys.org