Perseverance ziet grotere stofduivel een kleinere opeten
Een stofduivel is te zien terwijl hij een kleinere opeet in een serie afbeeldingen die zijn gemaakt door een navigatiecamera aan boord van de Perseverance rover op Mars.
Stofduivels ontstaan door opstijgende en draaiende kolommen van warme lucht. Lucht nabij het oppervlak van de planeet wordt verwarmd door contact met de warmere grond en stijgt op door de dichtere, koelere lucht erboven.
Terwijl andere lucht langs het oppervlak beweegt om de plaats in te nemen van de opstijgende warmere lucht, begint deze te draaien.
Wanneer de inkomende lucht in de kolom opstijgt neemt de snelheid toe, net als een ronddraaiende schaatser die zijn armen dichter bij zijn lichaam brengt.
De lucht die naar binnen stroomt neemt ook stof op en een stofduivel is geboren.
Stofduivels spelen een belangrijke rol in de weerspatronen op Mars. Stofduivelonderzoek is belangrijk omdat deze verschijnselen atmosferische omstandigheden aangeven, zoals de heersende windrichtingen en -snelheden en verantwoordelijk zijn voor ongeveer de helft van het stof in de atmosfeer van Mars.
De Viking-orbiters van de NASA waren in de jaren ’70 voor het eerst getuige van stofduivel sop Mars. Twintig jaar later was de Patfinder-missie de eerste die er een fotografeerde vanaf het oppervlak en zelfs een stofduivel detecteerde die over de lander vloog
De tweelingrovers Spirit en Opportunity wisten hun deel van de stoffige wervelwinden van te leggen. Curiosity, die Mount Sharp aan de andere kant van Mars verkent als Perseverance, ziet ze ook.
Sinds de landing in 2021 heeft Perseverance al meerdere malen wervelwinden vastgelegd, zoals op 27 september 2021, toen een zwerm stofduivels over de bodem van de Jezero-krater danste en de rover met zijn SuperCam-microfoon de eerste geluiden van een stofduivel opnam.
Toen Perseverance vanaf een aftand van ongeveer 1 kilometer de beelden maakte, was de grootste stofduivel ongeveer 65 meter breed terwijl de kleinere achtervolgende stofduivel ongeveer 5meter breed was.
Op de achtergrond zijn links en in het midden ok nog twee andere stofduivels te zien.
De scene werd op 25 januari 2025 vastgelegd toen de Perseverance de westelijker and van de Jezero-krater verkende.
Convectieve wervelingen – ook wel stofduivels genoemd – kunnen behoorlijk duivels zijn. Deze mini-tornado’s dwalen over het oppervlak van Mars waarbij ze stof oppikken en de zichtbaarheid in hun directe omgeving verminderen.
Als twee stofduivels elkaar tegenkomen kunnen ze elkaar uitwissen of samensmelten waarbij de sterkste de zwakkere opeet.
Eerste publicatie: 5 april 2025
Bron: sci-news
