Astronomisch Nieuws

Astronomen vinden missende neutronenster

SN1987a
SN 1987A. Credit: röntgenstraling: NASA/CXC/PSU/S.Park & D.Burrows.; Optisch: NASA/STScI/CfA/P.Challis

Astronomen van de universiteit van Cardiff hebben de restanten gevonden van een spectaculaire supernova die onze kennis over hoe sterren aan hun einde komen, enorm heeft vergroot. De astronomen zeggen dat ze de positie hebben gevonden van de neutronenster die achterbleef nadat in 1987 een gigantische ster in een supernova-explosie, aan zijn einde kwam. Supernova 1987A wordt sindsdien intensief door astronomen bestudeerd.

Gedurende meer dan 30 jaar waren astronomen niet in staat de positie van de neutronenster te lokaliseren. De neutronenster is de ineengestorte kern van de gigantische ster. Deze neutronenster ging gehuld in een enorme wolk van gas en stof.

De astronomen van de universiteit van Cardiff maakten gebruik van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in de Atacama woestijn in het noorden van Chili om ultra scherpe en gevoelige beelden te maken van een deel van de stofwolk die helderder is dan zijn omgeving. Dit deel van de stofwolk komt overeen met de positie van de neutronenster.

Het onderzoek is gepubliceerd in het tijdschrift “Astrophysical Journal”.

Het is voor het eerst dat astronomen met zekerheid kunnen zeggen dat er zich in het binnenste van deze supernovarestant een neutronenster bevindt. Ofschoon het licht van de neutronenster door het omliggende stof wordt geabsorbeerd is het licht wel op sub-millimeter golflengtes zichtbaar en kan het nu worden gezien met de uiterst gevoelige ALMA-telescoop.

Supernova 1987A werd op 23 februari 1987 voor het eerst waargenomen toen de sterrenhemel met de kracht van 100 miljoen sterren werd verlicht. De supernova bleef verschillende maanden erg helder. Supernova 1987A vond plaats in de Grote Magelhaanse Wolk, een satellietsterrenstelsel van het onze dat alleen vanaf het zuidelijk halfrond zichtbaar is. De Grote Magelhaanse Wolk is ongeveer 160.000 lichtjaar van ons verwijderd.

Het was de meest nabije supernova in 400 jaar en astronomen nemen de gevolgen van deze enorme explosie nu nog steeds waar. De supernova heeft hun enorm veel geleerd over het einde van zware sterren.

De supernova explosie die aan het einde van het leven van de ster plaatsvond leidde tot een enorme hoeveelheid gas met een tempratuur van meer dan een miljoen graden maar dat gas koelde alweer snel af tot onder nul waardoor het gas veranderde in vaste stof zoals bijvoorbeeld stof.

De aanwezigheid van deze dikke wolk stof is lange tijd de verklaring geweest waarom men de ontbrekende neutronenster niet kon waarnemen maar astronomen begonnen er toch aan te twijfelen en vroegen zich af of hun idee over het einde van het leven van een ster wel correct was.

De onderzoekers gaan ervan uit dat als de stofwolk begint op te trekken men de neutronenster ook rechtstreeks zal kunnen waarnemen alleen hebben ze geen idee hoe lang dit nog zou kunnen duren.

De Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) is een internationaal astronomisch samenwerkingsverband tussen Europa, Noord-Amerika en Oost-Azië in samenwerking met Chili.

ALMA ontvangt fondsen van de ESO, de Amerikaanse National Science Foundation en het Japanse National Institutes of Natural Science, de Canadese National Research Council Canada, het ministerie van wetenschappen en technologie en de Academia Sinica Institute of Astronomy and Astrophysics van Taiwan en het Koreaanse Astronomy and Space Science Institute (KASI).

Bron: cardiff.ac.uk 

 

Eerste publicatie: 27 november 2019
Bron: Astrowatch