Dark Energy Camera ziet een enorm spiraalstelsel en zijn begeleider
Astronomen hebben met behulp van de Dark Energy Camera (DECam) van het Cerro Tololo Inter-American Observatory een opname gemaakt van het enorme balkspiraalstelsel NGC 1532 en zijn kleinere buur, het dwergsterrenstelsel NGC 1531.
NGC 1532 en NGC 1531 zijn ongeveer 55 miljoen lichtjaar van de Aarde verwijderd in de richting van het sterrenbeeld Eridanus.
NGC werd op 29 oktober 1826 voor het eerst gezien door de Schotse astronoom James Dunlop. Het sterrenstelsel is ook bekend als Haley’s Coronet en LEDA 14638. NGC 1531 werd op 19 oktober 1835 gevonden door de Engelse astronoom John Herschel.
Sterrenstelsels groeien gedurende miljarden jaren voor nabije begeleiders op te slokken en samen te smelten met andere sterrenstelsels. De eerste stadia van het groeien van een sterrenstelsel zijn goed vastgelegd in deze opname van de DECam.
De zwaaiende spiraalarmen van NGC 1532 zijn vanaf de Aarde van opzij te zien, waarbij de dichtstbijzijnde arm naar beneden buigt en de terugwijkende arm omhoog slingert terwijl het aan zijn kleinere, dwergachtige metgezelstelsel NGC 1531 trekt. Deze door zwaartekracht gebonden sterrenstelsels zullen uiteindelijk één worden, aangezien NGC 1532 zijn kleinere metgezel volledig opeet.
Ondanks zijn kleinere afmetingen oefent NGC 1531 echter ook een merkbare zwaartekracht uit op zijn grotere metgezel, waarbij een van zijn spiraalarmen, die zichtbaar boven het galactische vlak uitsteekt, wordt vervormd.
Bovendien zijn er pluimen van gas en stof te zien tussen de twee sterrenstelsels, als een brug van stellair materiaal dat op zijn plaats wordt gehouden door de concurrerende getijdenkrachten.
Deze interactie heeft ook uitbarstingen van stervorming in beide sterrenstelsels veroorzaakt.
Dit scheve kosmische getouwtrek is een momentopname van hoe grote sterrenstelsels groeien en evolueren door kleinere sterrenstelsels te verslinden en hun sterren en stervormend materiaal te absorberen.
Een soortgelijk proces heeft ook in ons eigen sterrenstelsel plaatsgevonden, mogelijk zelfs zes keer in het verleden, waardoor enorme stromen sterren en andere tekens in de halo van ons sterrenstelsel zijn achtergebleven.
Het proces van absorberen van een kleiner begeleidend sterrenstelsel verschilt flink van de catastrofale samensmelting van spiraalstelsels van vergelijkbare grootte.
In het laatste geval botsen twee massieve sterrenstelsels en vormen ze een heel ander sterrenstelsel et een eigen vorm en kernmerken.
Dit soort galactische samensmelting zal over ongeveer 4 miljard plaatsvonden als ons sterrenstelsel samensmelt met het Andromeda-stelsel.
Eerste publicatie: 26 juli 2023
Bron: NASA/ESA
